Dr. Mustafa Alpaslan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
m.alpaslan@windowslive.com

İdarenin Vergi İncelemesini Geç Yerine Getirmesi ve Bir Hak Kaybı

Bilindiği gibi,  torba yasa olan 6111 sayılı yasa  25.02.2011  tarihinde yürürlüğe girmiştir.  Ne var ki, daha önce başlanılıp, süregelen vergi incelemeleri  idarenin   kendi  bürokratik çarkının  ağır işleyişi dolayısıyla inceleme süreci uzamış olup, torba yasa md.4 hükmü bu  mükelleflere uygulanmamıştır.  Bu durumda olan pek çok mağdur vergi mükellefleri   yasa hükmünden yararlanamadığı gibi daha sonrada kendilerine yapılan cezalı tarhiyatlar nedeniyle de mağdur duruma düşmüşlerdir.

Oysaki, devam etmekte olan  vergi incelemelerinin   sonuçlandırılarak   yasanın  yürürlüğe girdiği tarihten önce başlanmış olan  vergi incelemeleri   neticelendirilerek   düzenlenen vergi inceleme raporlarının  6111 sayılı kanunun 4. maddesine dahil edilmesi zorunludur. [1]

Maliye Bakanlığı bu  alanda önemli  bir adım atmıştır. [2]  6111 sayılı  torba yasanın  yürürlüğe girdiği  tarihten öne takdir komisyonuna sevk edilen dosyalar hakkında tarhiyatlar  daha sonra da yapılmış olsa bu  tarhiyatlar hakkında torba kanun md.4 hükmü uygulanmaktadır.  Uygulanan  4. madde gereği cezaların  durumuna göre tamamı  veya %75’i silinmekte ve bazı  hallerde ise verginin  yarısı  silinip kalan  yarısı  6 taksite bölünerek  vergi mükelleflerine önemli  kolaylıklar sağlanmaktadır.[3] 

Diğer taraftan, vergi aslına bağlı olmaksızın  tek başına kesilen  e-beyan özel  usulsüzlük cezalarında da Maliye Bakanlığının  ilgili yazıları gereğince  kesilen cezanın  %75’i silinerek  yani affedilerek  bakiye %25 özel usulsüzlük cezası  6 taksitte ödenmesi mümkün hale getirilmiş bulunmaktadır.[4]

Uygulama asıl yaşanan problem şudur:  idarenin  vergi incelemesine  örneğin 2007 yılında başlamış ve fakat incelemeyi  2012 yılında tamamlamış olması nedeniyle  bu  gibi mükellefler torba yasanın  4. maddesinden istifade ettirilememiştir. Oysaki, vergi incelemesinin bitiş süresi yasada belirtilmiştir.  Tarh zamanaşımı  süresi içerisinde vergi incelemesinin tamamlanmış olması  zorunludur. Vergi incelemesi tarh zamanaşımı süresi içerisinde neticelendirilmez ise inceleme düşer yani rapor yazılamaz.   Başka bir ifade  ile, cezalı tarhiyat yapılamaz. Hatta, zamanaşımının  bitmesine birkaç ay kala bitirilemeyen vergi incelemeleri ile ilgili   dosyalar takdir komisyonuna sevk edilerek zamanaşımı süresi uzatılamaz.  Son zamanlarda  zamanaşımının  bitmesine çok kısa zaman kala bitirilemeyen vergi inceleme dosyaları  takdir komisyonuna sevk edilerek  inceleme elemanlarının  takdir hakkı  adeta takdir komisyonlarına bırakılırmışçasına uygulama yapıldığı  görülmektedir. 

Yargıya intikal eden  birçok hadisede idarenin  kendi kusurları dolayısıyla incelemenin  uzaması  veya başkaca bürokratik nedenlerle bitirilemeyen dosyalar  takdire sevki hukuka uyarlı görülmemektedir.  Aynı şekilde takdir komisyonundan çıkan  cezalı tarhiyatlara karşı açılan  davalarda da mükellefler lehine kararların  sayıca arttığı görülmektedir. 

---

[1] Söz konusu  madde hükmü  gereğince kesilen  vergi ziyaı cezalarının  tümü silinmektedir. Diğer yandan, vergi aslının  yarısı  6 eşit taksitte ödenmektedir. Verginin kalan yarısı ise tümüyle silinmektedir.

[2] Bkz. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı telefaks yazısı, 17.02.2012 gün ve 18598 sayılı yazı.

[3] Torba yasanın  4. maddesi hükmü tam anlamıyla  uygulanamamıştır.  Zira,  2006 veya 2007  yılında başlanmış olan vergi incelemeleri sonuçlandırılmadığı için  yasanın  4. maddesi hükmü uygulamada işlerlik  kazanamamıştır.  Yasanın  yürürlük   tarihinden sonra ise, 6111 sayılı kanunun 4. maddesi talepleri de reddedilmiştir. Talepleri reddedilen  birçok vergi mükellefi haklarını zorunlu olarak  yargıya taşıyarak  hak yollarını  açmaya çalışmıştır.

[4] Maliye Bakanlığı tarafından  Türkiye çapında bütün vergi dairelerine yollanan 17.02.2012 gün ve 18598 sayılı yazı  e-beyan cezaları  hakkında çözüm  getirmektedir.  Ancak, bu yazı  takdire sevk edilen   birçok mükelleflerle ilgili  vergi  ve  vergi ziyaı yönünden özellikle yasanın  yürürlüğe girdiği  25.02.2011 tarihinden sonra takdire sevkleri  kapsamamaktadır.   Bu nedenle, anılan 17.02.2012 günlü Bakanlık yazısının  kapsamının  genişletilmesinde  yarar görülmektedir.  Aksi takdirde pek çok vergi mükellefi mağdur durumda olacaktır.

 

06.01.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.