Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Varlık Barışı (Yurt İçinde Bulunan Varlıklar) Hakkında Sorular ve Cevaplar?

1. Yurt içinde bulunan hangi varlıklar bildirime konu edilebilir?

Yurt içinde bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan;

- para,

- altın,

- döviz,

- menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,

- taşınmazlar

bildirime konu edilebilir.

2. Türkiye’de bulunan varlıklar için düzenlemeden yararlanma şartları nelerdir?

Düzenlemeden yararlanabilmesi için;

- Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olunması,

- Türkiye’de bulunan varlıkların düzenlenmenin yürürlüğe girdiği 17 Kasım 2020 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almaması,

- Para, altın, döviz, menkul kıymetler, diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların 30 Haziran 2022 tarihine kadar gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine bildirilmesi

gerekmektedir.

3.Yurt içinde bulunan varlıklar nasıl bildirilir?

Yurt içinde bulunan ve düzenlemenin yürürlüğe girdiği 17 Kasım 2020 tarihi itibarıyla defter kayıtlarında yer almayan varlıklar, Türk lirası değeri üzerinden 30 Haziran 2022 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilmeleri gerekir.

Taşınmazlar dışındaki bildirime konu varlıkların, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırılması gerekmektedir. Bildirme konu kıymetlerin banka veya aracı kurumlara yatırılarak varlıklarının ispatlanması ve banka veya aracı kurumlarca düzenlenmesi zorunlu belgelerle tevsik edilmesi şarttır.

4. Bildirilen taşınmazlar ayni sermaye olarak işletme kayıtlarına alınabilir mi?

Bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması halinde, sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla Kanun hükümlerinden faydalanabilir.

5. Bildirim nasıl yapılır?

Yurt içinde bulunan bu varlıkların gelir ya da kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine bildirimi, 1 Seri No.lu Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliği ekinde yer alan Form (Ek-2) ile yapılacaktır. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bu kapsamdaki bildirimlerini bağlı bulundukları vergi dairelerine elektronik ortamda gönderebileceklerdir.

6. Düzenleme ile getirilen avantajlar nelerdir?

Düzenleme kapsamında, yurt içindeki varlıkların işletme kayıtlarına dahil edilmesi halinde bu varlıklar;

- Serbestçe tasarruf edilebilecek,

- Vergiye tabi dönem kazancının tespitinde dikkate alınmayacak,

- Kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecek,

- İşletme kayıtlarına dahil edilen varlıkların kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması durumunda;

1. Kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak,
2. Gerçek ve tüzel kişi ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar vergilendirilmeyecektir.

Bu varlıklar için ayrıca;

- Vergi hesaplanmayacak ve ödenmeyecek,

- Vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacaktır.

7. Bildirilen varlıklar nedeniyle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaması için nelere dikkat etmek gerekir?

Türkiye’de bulunan ve taşınmazlar dışındaki bildirime konu varlıkların ise banka veya aracı kurumlardaki hesaplara yatırıldığı gösterir belgelerle tevsik edilmesi gerekir.

8. Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri adına görünen varlıkların bildirimi nasıl yapılmalıdır?

Şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına Kanun kapsamına giren varlıkları 17 Kasım 2020 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenen bir vekalet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanların bu tarih itibarıyla sahip oldukları ve yurt dışında bulunan varlıklarının, şirket adına bildirime konu edilerek Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi ya da Türkiye’de bulunan ancak 17 Kasım 2020 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarının şirket adına bildirmek suretiyle Kanun hükümlerinden yararlanabilmesi mümkündür.

Şirket veya şirket ortaklarına ait olduğu halde şirketin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri dışındaki kişilerce tasarruf edilen varlıklar, şirket adına bildirime konu edilerek Kanun hükmünden yararlanabilecektir. Ayrıca, gerçek kişilere ait olduğu halde bu kişilerin ortağı veya kanuni temsilcisi oldukları yurt dışındaki şirketlerce tasarruf edilen varlıkların de ilgili gerçek kişilere adına bildirime konu edilmesi halinde Kanun hükmünden yararlanabilmesi mümkündür. Ancak, bildirim dışındaki nedenlerle yapılacak inceleme esnasında söz konusu varlıkların şirket veya şirket ortaklarına ya da gerçek kişilere ait olduğunun ispat edilmesi gerekmektedir.

9. Bildirilen varlıklar için amortisman ve gider uygulaması var mıdır?

Bildirim konusu yapılarak kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilen taşınmazlar hakkında amortisman uygulanmayacaktır.

Kayıtlara alınan bu varlıkların daha sonra elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gelirin veya kurum kazancının tespitinde gider veya indirim konusu yapılamayacaktır.

10. Bildirilen varlıkların kanuni defter kayıtlarına intikal ettirilmesi nasıl yapılmalıdır?

Bildirilen varlıklar, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler tarafından kanuni defterlere kaydedilebilecektir.

Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetler için pasifte özel bir fon hesabı açacaklardır.

Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına göre defter mükellefler, söz konusu kıymetleri defterlerinde ayrıca gösterebileceklerdir.

Bildirilen varlıklar, defter tutan mükelleflerce, banka veya aracı kurumlara ya da vergi dairelerine bildirdiği tarih itibarıyla, belirlenen esaslar çerçevesinde Türk lirası karşılığında, kanuni defterlere kaydedilebilecek ve söz konusu varlıkların elden çıkarılması halinde satış kazancının tespitinde bu bedel dikkate alınacaktır.

Kaynaklar:

- 213 sayılı Vergi Usul Kanunu

- 1 Seri No.lu Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğ

13.06.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.