Kadir Demirbaş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vergi.uzmani@yandex.com

Arızi Kazançların Vergilendirilmesi

Arızi kazançlar, yapılması devamlılık arz etmeyen faaliyetlerden elde edilen gelirlerin vergilendirilmesini kapsamaktadır.

Arızi Kazançlar:

1. Arızi olarak ticari muamelelerin icrasından veya bu nitelikteki muamelelere aracılık yapmaktan doğan kazançlar.
2. Ticari veya zirai bir işletmenin faaliyeti ile serbest meslek faaliyetinin durdurulması veya terk edilmesi, henüz başlamamış olan böyle bir faaliyete hiç girişilmemesi, ihale, artırma ve eksiltmelere iştirak edilmemesi karşılığında elde edilen hasılat.
3. Gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında alınan her türlü paralar (kiracıya ait tesisat ve malların tahliye ve devri sırasında kiralayan veya yeni kiracıya devrinden doğan kazançlar dahil).
4. Arızi olarak yapılan serbest meslek faaliyetlerinden doğan kazançlar.
5. Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar (zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların tahsil dahil).
6. Dar mükellefiyete tabi olanların (Türkiye ile yabancı ülkeler  arasında yaptıkları ulaştırma işleri) arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançlar.

Arızi Kazançlarda İstisna Uygulaması

Gerçek usulde vergiye tabi mükelleflerin terk ettikleri işleri ile ilgili olarak sonradan elde ettikleri kazançlar ile zarar yazılan değersiz alacaklarla, karşılık ayrılan şüpheli alacakların sonradan tahsili istisna uygulaması dışındadır.

Dar mükellefiyete tabi olanların 45’inci maddede (Dar mükellefiyete tabi olanların Türkiye ile yabancı ülkeler arasında yaptıkları ulaştırma işlerinde elde ettikleri kazançlar, Kurumlar Vergisine tabi yabancı ulaştırma kurumlarının kazançlarına göre tespit edilir.) yazılı işler arızi olarak yapmalarından elde ettikleri kazançları da istisna uygulamasının dışındadır.

Dar Mükellefiyet

Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşmiş olmayan gerçek kişiler sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilir. Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından diğer kazanç ve iradın Türkiye’de elde edilmesi için, bu kazanç veya iratları doğuran işin Türkiye’de ifa edilmesi veya Türkiye’de değerlendirilmesi gerekir.

Değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye’de yapılması veya ödeme yabancı ülkede yapılmışsa, Türkiye’de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından ayrılmasıdır.

Örnek:

A gerçek kişi kendisine ait olan bir iş yerini, B gerçek kişisine 100.000 TL (içerideki mal, demirbaş vb. hariç)  tutarında devretmiştir.

Arızi kazanç	100.000 TL
İstisna tutarı	40.000 TL
Kalan	60.000 TL
Amatör spor dalına yapılan bağış	11.000 TL
Vergiye tabi tutar	49.000 TL
Hesaplanan gelir vergisi	8.700 TL
Damga vergisi	97,20 TL

25.03.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.