Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.kooperatiflerkanunu.com

Kooperatif Genel Kurullarında Son Durum ve Genel Kurul Yapılmadan Aidat Artışı Yapılabilmesinin Mümkün Olup, Olamayacağı

Bilindiği üzere Yapı kooperatiflerinin kuruluş, işleyiş ve denetimi Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı olup, Bakanlık genelgesine göre; genel kurullar 01/03/2021 tarihinde başlamış olup, en son genel kurul yapma tarihi 30/06/2021 olarak belirlenmiştir.

Bu nedenle sadece aşağıda belirtilenşartları yerine getiren yapı kooperatifleri genel kurullarını hafta sonu günlerinde gerçekleştirmemek kaydı ile yapabilmektedirler.

• T.C. İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’nün 14 ve 21 sayılı kararlarında  belirlenen  şartlar:

Halihazırda gerek yapı kooperatifleri (01/03/2021 – 30/06/2021), gerekse işletme kooperatifleri (30/04/2021 – 31/07/2021) tarihleri arasında T.C. İstanbul Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’nün 14 ve 21 sayılı kararlarında belirlenen  aşağıdaki şartları  taşımaları halinde  genel kurul yapmaları mümkün olabilmektedir.

1-HES kodu uygulaması, (genel kurula iştirak edenlerin HES kodu almaları zorunludur.)

2-Genel kurula iştirak edenlerin  sayısının 300 kişiyi geçmemesi,

3-İştirak eden her kişi için  8 m2 alan bırakılması,

4-Mülkü amirlikten (Kaymakamlık’tan) genel kuruldan en az 3 gün önce yazılı olarak izin alınması, (her ne kadar Bakanlık temsilcisi için genel kuruldan 15 gün önce İl Müdürlüğüne müracaat yapılmakta ise de, İl Müdürlüğü  genel kuruldan  3 gün önce  Kaymakamlığa müracaat yazısını gördükten sonra Bakanlık temsilcisi görevlendirmektedir.)

5-65 Yaş kısıtlamaları ve hafta sonu  sokağa çıkma yasakları kapsamında değerlendirilmesi

6-Maske, mesafe ve hijyen kurallarına uyulması.

Yukarıda yazılı şartların gerçekleştirilmesi mümkün olması son derece zor da olsa da gerçekleştirilmesi durumunda da toplantı nisabının sağlanamadığı tecrübe edilmektedir. Gerçekleşen genel kurullarda ise maalesef toplantı süresinde kısıtlama olmadığı için ve toplantı başladıktan bir süre karşılıklı tartışma ve konuşmalar nedeni ile tedbirler unutulduğu için son derece riskli bir ortam söz konusu olmaktadır.

• Peki Genel kurulunu gerçekleştirmesi mümkün olmayan kooperatiflerin aidatlarında artış yapması mümkün mü ?

Bilindiği üzere konut yapı kooperatifi ana sözleşmesinin 23. Maddesinde genel kurulun devir ve terk edemeyeceği yetkiler sayılmış olup “Ortaklardan tahsil edilecek aidatların miktarı, ödeme tarihleri ve ödeme şartları ile gecikme halinde uygulanacak kanunların getirdiği yasal tavanı aşmayacak şekilde gecikme cezasını tespit edilmesi” de bu yetkiler arasında sayılmıştır.

Bu nedenle genel kurul yapılmadan ortaklardan toplanan aidat tutarına artış yapılması mümkün olamamaktadır.

• Mevcut aidat tutarlarına artış yapılmadan ortaklardan tahsil edilmesi yönünde bir engel bulunmakta mıdır ?

Gerek Yargıtay kararları, gerek bakanlık görüşleri kooperatif tarafından verilen hizmetlerden ortaklar faydalandığı sürece özellikle işletme aşamasındaki kooperatiflerde ortakların aidat yükümlülüğünün devam edeceği yönündedir.

Bu kapsamda yapılacak genel kurula kadar ortaklardan mevcut aidatların istenmesi mümkün bulunmaktadır.

• Kooperatiflerde Ortaklardan Avans istenebilir mi ?

Kooperatifler her yıl denk bütçe prensibine göre ortaklarından aidat istemeleri nedeni ile genel kurullarını gerçekleştiremedikleri takdirde bütçeleri açık vermektedir. Kooperatiflerin giderlerinin büyük bir kısmı personel maliyetinden kaynaklandığı göz önüne alındığında maaş artışlarının aidatlara yansıtılamaması hizmetlerde aksamalara neden olabilmektedir.

Bu kapsamda her ne kadar genel kurul kararı bulunmasa dahi ortaklara açısından herhangi bir yaptırımı olmamak şartı ile avans ödemesi alabilecekleri yönünde bakanlık tarafından görüş verilmiştir.

Görüşte özetle “Coronavirüs salgınına karşı alınan tedbirler kapsamında genel kurulların ertelenmesi sebebiyle kooperatiflerin zorunlu giderlerini karşılaması için gereken aidatları belirleyemediği için zarar doğurucu durumlarla karşılaştığı bilinmektedir. Bu durumun önüne geçmek amacı ile kooperatifin ortaklardan avans niteliğinde ödeme almasının mümkün olduğu düşünülmektedir. Ne var ki bahsi geçen avans miktarı yönetimce kararlaştırılmış olduğundan, ortaklar açısından ödeme zorunluluğu doğurmayacağının, ödeme yapmayan ortaklar için ortaklık şartlarının yerine getirilmediği iddiasında bulunulamayacağının ve geriye dönük gecikme faizi istenebilmesinin mümkün olmadığının göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Ayrıca ortakların yapacağı avans ödeme tutarlarının yapılacak ilk genel kurulda belirlenecek aidat bedelinden mahsup edilmesi hususuna da dikkat edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir.” denilmiştir.

Saygılarımla

06.04.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.