2021 Kurumlar Vergisi Beyannamesi Önemli Hatırlatmalar

Vergisel anlamda önemli değişikliklerin yaşandığı 2021 yılına ilişkin olarak %25 oranından hesaplanıp beyan edilecek olan Kurumlar Vergisi Beyannamesinin verilme zamanı gelmiştir. 

Yıllık Kurumlar Vergisi Beyannamesi 01 Nisan 2022 tarihi itibariyle artık nihai olarak verilebilir hale geldi, Ramazan Bayramı nedeniyle ve İdare tarafından bir uzatma gelmediği takdirde 05 Mayıs 2022 günü akşamına kadar beyan edilme ve ödenme zorunluluğu taşıyor. 

En son düzenlemeler ışığında 2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesine ilişkin dikkat edilmesi gereken hususlar ve önemli hatırlatmalara bir göz atalım. 

Son Değişikliklerle Kurumlar Vergisi Oranı

2021 yılı kurum kazançları için %25 oranında,

2022 yılı kurum kazançları için ise %23 oranında uygulanacaktır.

Bahsettiğimiz düzenlemeler sonucunda 2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde oran %25 olarak uygulanacaktır.

Binek Otomobil Giderlerine İlişkin 2021 yılı Kısıtlamaları

Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasında 2021 yılı için;

- (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedeli 6.000 TL, 

-(1) numaralı bendinde yer alan gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı 150.000 TL,

-(7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 170.000 TL, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 320.000 TL olarak belirlenmiştir.

Buna göre 7194 sayılı Kanun’la, faaliyetleri binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere;

- Binek otomobillerine ilişkin giderlerin, ticari ve mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilecek kısmı, gider toplamının %70’i ile sınırlandırılmıştır.

- Kiralanan binek otomobillerinin her birine ilişkin kira giderlerinin ticari ve mesleki kazancın tespitinde dikkate alınabilecek tutarı aylık 6.000 lirayla sınırlandırılmıştır.

Bu sınırları aşan ksımlar Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak dikkate alınacaktır.

Finansman Gider Kısıtlaması 2021 Kurumlar Vergisi Beyanında Var mı?

1 Ocak 2013 tarihinde Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen bir madde ile finansman gider kısıtlaması uygulaması mevzuatımıza girmişti.  

İlgili maddede; “kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri dışındaki mükelleflerce kullanılan yabancı kaynakların, öz kaynak tutarını aşan kısmına isabet eden faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının (yatırımın maliyetine eklenenler hariç) % 10'unu aşmamak üzere Cumhurbaşkanı'nca belirlenen kısmı, vergi matrahının tespitinde dikkate alınamayacağı” hükme bağlanmıştı.  

Cumhurbaşkanına verilen yetki 8 yıl sonra kullanılmış olup, 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan dönem kazançlarına uygulanmak üzere yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle 2020 yılı kurum kazançlarının tespitinde finansman gider kısıtlaması yapılmamış olup ilk defa 2021 yılı kurum kazançları için uygulanacaktır.

Finansman Gider Kısıtlaması uygulamasına ilişkin Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ Taslağı (Seri No: 19) 24 Mart 2021 tarihinde yayınlanmıştır. Bu Tebliğ taslağı ile 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla finansman gider kısıtlamasında uygulanacak oranın belirlenmesi üzerine finansman gider kısıtlamasına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Bu açıklamalarımız ışığında; halen 2021 yılı 1.Geçici Vergi döneminden itibaren Finansman Gider Kısıtlaması %10’luk kısıtlamanın uygulanmakta olduğu ve Kurumlar Vergisi Beyannamesinde de uygulamaya konulacağını hatırlatalım.

Finansman Gider Kısıtlamasında Gelir ve Giderlerinin Netleştirilmesi (Net off durumu)

Finansman gider kısıtlaması uygulamasına ilişkin olarak yayımlanan Genel Tebliğde;

-Finansman giderlerinin yanı sıra finansman geliri de elde etmiş olanların gider kısıtlaması uygulamasında gelir ve giderlerini birbiri ile mukayese etmek suretiyle netleştirmelerinin mümkün olmadığı, dolayısıyla finansman giderleri toplamının gider kısıtlamasına konu edilmesi gerektiği belirtildikten sonra, kısıtlı bir netleştirmeye izin verilmiş olup,

-Aynı kaynağa ilişkin olarak bir hesap dönemi içindeki aynı veya farklı geçici vergilendirme dönemlerinde oluşan kur farkı gelir ve giderlerinin mahsuplaştırılarak, bu kaynağa ilişkin net kur farkı gideri doğması halinde bu tutarın finansman gideri kısıtlamasında dikkate alınacağı belirtilmiştir.

Buna ilave olarak;

-Aynı dönem içinde olsa bile farklı yabancı kaynaklara ilişkin olarak oluşan kur farkı gelirleri ile kur farkı giderlerinin birlikte değerlendirilmesinin mümkün olmadığı,

-Temin edilen yabancı kaynağın mevduat vb. şekillerde değerlendirilmesi sonucu doğacak kur farkı geliri şirketin bilançosunun aktifinde yer alan bir varlığın değerlemesi sonucu oluştuğu için, yabancı kaynağa ilişkin kur farkı giderinden mahsup edilemeyeceği,

açıklanmıştır.

Vergiye Uyumlu Mükelleflere %5 Vergi İndirimi Uygulaması

Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesinde yer alan düzenlemeyle, vergiye uyumlu mükelleflere yıllık kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5’i oranında indirim olanağı sağlanmıştır.

Vergi indiriminden yararlanabilmek için aşağıdaki koşulların gerçekleşmiş olması gerekiyor;

-İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması.

 -İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıl içinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibariyle ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması.

-İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibariyle vergi beyannameleri üzerine tahakkuk eden vergilerin ödenmiş olması.

-Vergi aslı (vergi cezaları ile fer’i alacaklar dahil) 1.000 liranın üzerinde vadesi geçmiş borç bulunmaması.

7194 sayılı Kanun’la beyannamelerin zamanında verilmesi ve tahakkuk eden verginin belirlenen zamanda ödenmesi koşulunda dikkate alınan beyanname ve vergiler sınırlandırılmıştır.

Vergiye Uyumlu Mükellef İndiriminde;

 - Koşulları sağlayan mükellefler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir veya kurumlar vergisinin %5'i oranında vergi indirimi tutarını hesaplayacaktır. Bu tutar, 01.01.2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 2.000.000 liradan fazla olamayacaktır.

- Hesaplanan vergi indirimi tutarı, bu beyannameler üzerinden ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecektir.

- Vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecektir.

- Bu süre içerisinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmeyecektir.

Dikkati çekmek istediğimiz bir başka hususta; yukarıda belirtilen şartları taşıyanların, yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan verginin %5’ini ödenecek kurumlar vergisinden indiribileceği olduğudur.

Bunun anlamı %5 düşük oranda kurumlar vergisi ödemesi olmayıp, hesaplanan verginin yani %25 oranındaki kurumlar vergisi oranının %5’i oranında bir indirim sağlanacak olmasıdır.

Buda, %1,25 oranında bir kurumlar vergisi indirimine tekabül etmektedir. Bu hususa dikkat çekmek istiyoruz.

2021 yılı Kurumlar Vergi Beyannamesinin Kanuni Süresinde Beyanı ve Ödenmesi

2021 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi Beyannamesi bir uzatma gelmediği takdirde 5 Mayıs  2022 tarihine kadar verilmelidir. Beyannamenin yasal süresinde verilmemesi hem usulsüzlük cezası doğurabilir.

- Yukarıda bahsettiğimiz vergiye uyumlu mükelleflere getirilen %5 vergi indiriminden yararlanılmasını engelleyebilir.

- Zararlı bir şirketin başka bir kuruma devredilmesi durumunda, devralan kurumun devralınan zararı mahsup etmesi olanağını ortadan kaldırabilir.

Bu nedenle kanuni süresinde beyana dikkat!! Kurumlar Vergisi Beyannamesi’nin son ödeme tarihide 5 Mayıs 2022 olacaktır.

2021 Yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinin Eksiksiz Olarak Doldurulması

Beyannamede yer alan doldurulması gereken bütün alanlar mutlaka doldurulmalıdır. Özellikle istisnalara ve zararlara ilişkin satırların doldurulması önem arz etmektedir.

Kazanç olmasına rağmen istisnalardan yararlanılmaması, bu hakkı geri getirilemez şekilde yok etmektedir. Bu çerçevede, kazanç olmasına rağmen, herhangi bir nedenle yatırım indirimi hakkının kullanılmaması, bu hakkı ortadan kaldırmaktadır.

Bu durumda; kullanılmayan bu hakkın pişmanlık yoluyla kurumlar vergisi düzeltme beyannamesi verilerek düzeltilmesi mümkün bulunmamaktadır. Bu durumda da kullanılmayan hakkın 2021 yılı kurum kazançlarından indirimi de mümkün bulunmamaktadır.

Kurumlar Vergisi Beyannamesinde 2021 yılı Nakit Sermaye Artırımı Faiz İndirimi

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer indirimler” başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde; sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan "Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı" dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50'sinin kurum kazancından indirilebileceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, 2021 yılı için geçerli oran %24,51’dir.

Burada da dikkat çekeceğimiz husus; Eğer 2021 yılında kazanç bulunmuyor veya yeterli değil ise Nakit Sermaye Artırımı Faiz İndirimi tutarı ertesi yıla devredilebilecek ancak endeksleme yapılamayacak olmasıdır.

2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Taşınmaz ve İştirak Hissesi Satışı İstisna Oranı ve Uygulama

Kanun’da yer alan şartlara göre, taşınmaz ve iştirak hissesi satışından elde edilen kazançların taşınmaz satışlarında % 50’si, iştirak hissesi satışlarında % 75’i kurumlar vergisinden müstesnadır. Satıştan elde edilen kazancın istisnadan yararlanan kısmının, pasifte özel bir fon hesabına alınması gerekmektedir. Fon hesabına alınma işleminin, Kurumlar Vergisi Beyannamesinin verildiği tarihe kadar yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

Beyanname üzerindeki Geçmiş Yıl Zararlarının Mahsubu

Kurumlar Vergisi Beyannamesi üzerindeki 4 nolu tablo Geçmiş Yıl Zararları tablosudur.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 9'uncu maddesinin birinci fıkrasında kurumlar vergisi beyannamesinde her yıla ilişkin tutarların ayrı ayrı gösterilmesi halinde beş yıldan fazla nakledilmemek şartıyla geçmiş yılların beyannamelerinde gösterilen zararların indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır.

Geçmiş yıl zararlarının mahsubu, beş yıllık süre sınırı haricinde;

·Mahsubun yapılacağı beyannamede her yılın zarar tutarının ayrı ayrı gösterilmiş olması,

·Mahsup edilecek geçmiş yıl zararının ilgili olduğu dönemin beyannamesinde yer alması,şartlarına bağlıdır.

Bu noktada en önemli dikkat çekilecek hususun, 2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde Geçmiş Yıl Zararı olarak, 2016–2020 yılları zararlarının mahsup edilebilecek olduğudur. 

(Kaynak: Bora Yargıç / KPMG Vergi | 07.04.2022)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.