Vergi mükellefi olmayanlardan alınan makine ve cihazlarda belge düzeni ve vergisel durumu

Soru: Vergi mükellefi olmayan şahıslardan alınan makine ve cihazlarda belge düzeni ve vergisel durum

Cevap: A-GELİR VERGİSİ VE VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

           193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kuruluşların maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hüküm altına alınmıştır.

            Söz konusu maddede makine ve teçhizat alımı karşılığında yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılacağına ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır.

            Buna göre, vergi mükellefiyeti bulunmayan kişiden alınan makine ve teçhizat için yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılmaması gerekir.

            Bununla beraber, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait kayıtların tevsik edileceği hükme bağlanmış; 229 uncu ve müteakip maddelerinde vergi mükelleflerinin düzenleyeceği belgeler sayılmış ve 234 üncü maddesinde ise; "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin:

            ...

            3.Vergiden muaf esnafa;

            Yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulası vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmündedir. Bu belge, birinci ve ikinci sınıf tüccarların, zati eşyalarını satan kimselerden satın aldıkları altın, mücevher gibi kıymetli eşya için de tanzim edilir.

            Gider pusulası, işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlarıyla soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi ihtiva eder ve iki nüsha olarak tanzim ve bir nüshası işi yapana veya malı satana tevdi olunur.

Gider pusulaları, seri ve sıra numarası dahilinde teselsül ettirilir." hükmü yer almıştır.

             Bu durumda, herhangi bir vergi mükellefiyeti bulunmayan kişiden alınan, makine ve teçhizat için yapılan ödemeler karşılığında mal sahibine Vergi Usul Kanununun 234 üncü maddesi uyarınca gider pusulası düzenlenmesi gerekmektedir.

            B-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

            Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun 1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, aynı maddenin ikinci fıkrasında ise, ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyetinin devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre, Gelir Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği hükme bağlanmıştır.

            Buna göre, herhangi bir ticari, sınai, zirai faaliyet veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunmayan kişiler tarafından şirkete yapılacak olan makine ve teçhizat satışı işlemi; ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan bir teslim niteliği taşımadığından KDV nin konusuna girmemekte olup, söz konusu işlem bedeli üzerinden KDV hesaplanmasına da gerek bulunmamaktadır.

 

Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com

 

(02.03.2012)

Kaynak: www.MuhasebeTR.com

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.