488 sayılı Kanunun;
1.maddesinde, bu kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kâğıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade ettiği;
3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kâğıtları imza edenler olduğu;
5 inci maddesinde, bir nüshadan fazla olarak düzenlenen kâğıtların her nüshasının ayrı ayrı aynı miktar veya nispette damga vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
Nüsha ve Suret Ayrımı ile Bu Kapsamda Değerlendirilen Kâğıtlara İlişkin Damga Vergisi Uygulaması
Nüsha: Damga Vergisi Kanunu uygulamasında aynı hüküm ve kuvveti haiz olmak üzere birden fazla düzenlenmiş ve taraf/taraflarınca ayrıca imzalanmış olan kâğıtların her biri nüshadır. Bu kapsamda nüshalar, belli bir hususu ispat ve belli etmek üzere müstakilen ve aynı zamanda farklı mekânlarda ibraz edilebilir mahiyette olan kâğıtlardır.
Suret: Aslında bulunan ibarelerin aynısını taşıyan, fakat aslında bulunan imzaları taşımayıp aslına uygun olduğuna ilişkin onaylayanın imzasını veya kaşesini ihtiva eden kâğıtları ifade etmektedir. Taraf/taraflarınca düzenlenerek imzalanmış, diğer bir ifadeyle hukuken tekemmül etmiş bir kâğıdın usulüne uygun olarak çıkarılmış, ancak taraflarınca ayrıca imzalanmamış örnekleri surettir.
Kâğıtların fotokopi ile çoğaltılmış örneklerinin de "Aslına uygundur" ya da "Aslı gibidir" şerhi ile onaylayanın imzası veya kaşesini ihtiva etmesi halinde mahiyeti itibarıyla suret; kâğıdın taraflarınca ayrıca imzalanması halinde ise nüsha olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Damga vergisine tabi kâğıtlar bakımından düzenlenecek nüsha ve/veya çıkarılacak suret sayısına ilişkin olarak Damga Vergisi Kanununda herhangi bir belirleme bulunmamaktadır. Diğer taraftan, uygulamada örnek olarak düzenlendiği belirtilen kâğıtlar bakımından, yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alınarak bu kâğıtların nüsha ya da suret olma durumlarının belirlenmesi ve buna göre damga vergisinin aranması gerekmektedir.
Bu itibarla, mükelleflerce düzenlenen; kâğıt nüshalarının birden fazla olması durumunda her bir nüsha ayrı ayrı aynı miktar veya nispette, damga vergisine tabi bulunmakta olup suretler damga vergisine tabi değildir.
Değerlendirme.
Yukarda yer alan açıklamaların çoğu,30.03.2010 tarihli ve 19 sayılı Damga Vergisi sirkülerinden alınmıştır. 3568 sayılı kanuna bağlı olarak yayınlanan yönetmeliklerde hangi hallerde sözleşme yapılacağı ve sözleşmelerde hangi hususların bulunacağı belirtilmiştir.
Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odaları ile Yeminli Mali Müşavir Odaları matbu olarak bastırdıkları sözleşmeleri üyelerine dağıtıyorlar. Üyelerde, bir nüsha olarak kendilerine verilen bu sözleşmeleri kullanıyorlar. Başka bir anlatımla, meslek mensupları, mükellefleri ile yaptıkları hizmet sözleşmesini bir nüsha olarak düzenliyorlar. Yapılan hizmet sözleşmesinden, istenilmesi halinde de mükellefe fotokopi verilebiliyor.
Malum olduğu üzere, bir nüsha olarak yapılan hizmet sözleşmelerinde damga vergisinin hem mükellef hem de meslek mensubu tarafından ödenmesi gerektiği şeklinde bir kanaat var. Bu kanaate bağlı olarak da uygulamada tereddütler yaşanmaktadır.
Ancak, yukarıda ilk bölümde aktardığım 19 nolu Damga Vergisi Sirkülerinde konu net bir şekilde açıklanmış durumda. Yani;
1-Sözleşme bir nüsha olarak yapılıyorsa, (Uygulamada böyle) damga vergisinin bir kez mükellef veya meslek mensubu tarafından ödenmesi,
2-Sözleşme birden fazla nüsha olmak üzere yapılıyorsa, her nüsha için damga vergisinin ödenmesi gerekmektedir. Fotokopi ile çoğaltılarak karşı tarafa verilenler, suret kabul edildiğinden damga vergisine tabi değildir. Fotokopilere “aslı gibidir” yazılıp veren tarafından kaşelenip imzalanması, evrakın suret olma vasfını değiştirmemektedir. Bu durumda da suret için damga vergisi ödenmemesi gerektiği sirkülerde ifade ediliyor.
Bir atasözü ile bitirelim yazıyı.
“Bir aslandan (kuzudan, koyundan…) iki post çıkmaz”
15.04.2010
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.