İş Kazalarında Kritik Kavram: İlliyet Bağı

İş kazaları, yalnızca bireysel bir zarar alanı değil, aynı zamanda toplumsal ve hukuki sonuçları olan önemli bir meseledir. Türk hukuk sisteminde işverenin iş kazalarından sorumluluğu kusur ilkesine dayandırılmaktadır. Her ne kadar iş kazası meydana geldiğinde kamuoyunda işverenin otomatik olarak sorumlu olduğu algısı bulunsa da, Yargıtay içtihatları sorumluluğun koşullarını titizlikle belirlemiştir.

Nitekim Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 19.02.2013 tarih, 2012/10014 E., 2013/2860 K. sayılı ve 03.03.2009 tarih, 2008/20034 E., 2009/3026 K. sayılı kararlarında işverenin sorumluluğu için kusurun varlığı ve bu kusur ile meydana gelen zarar arasında uygun illiyet bağının bulunması gerektiği açıkça vurgulanmıştır. Bu bağ kurulmadığında işverenin sorumlu tutulamayacağı belirtilmiş, iş kazasının işverenin kusurundan değil, işçinin kendi ağır kusurundan kaynaklandığı hallerde illiyet bağının kesileceği ve işverenin sorumluluğunun doğmayacağı ifade edilmiştir.

Öte yandan, illiyet bağını kesen diğer durumlar da Yargıtay tarafından ortaya konulmuştur. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 18.03.1987 tarih, 1986/9-722 E., 203 K. sayılı kararı, mücbir sebep veya üçüncü kişinin ağır kusurunun varlığı halinde işverenin sorumluluğuna gidilemeyeceğini hükme bağlamıştır. Bu yaklaşım, İsviçre ve Türk hukuk sisteminde genel kabul gören “kusur sorumluluğu” anlayışıyla da uyumludur.

Sonuç olarak, iş kazalarında hukuki sorumluluk ceza hukuku, iş hukuku ve sigorta hukuku boyutlarıyla geniş bir alanı kapsar. Ancak Yargıtay uygulamaları göstermektedir ki, sorumluluğun belirlenmesinde en kritik kavram illiyet bağıdır. İşverenin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alma yükümlülüğünü ihlal etmesi ile kaza arasındaki bağlantı ispatlandığında, işverenin sorumluluğu kaçınılmazdır. Dolayısıyla işverenlerin önleyici tedbirleri yalnızca yasal bir zorunluluk olarak değil, hukuki risklerden korunmanın tek yolu olarak görmeleri gerekir.

06.10.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)