Ersin Umdu
İş ve Sosyal Güvenlik Danışmanı
E.SGK Müfettişi
Bilim Uzmanı
umduersin@gmail.com

Danıştay’ın Son Kararı Neticesinde, Yemek Kartı İle İlla Lokantadan Yemek Yerine Marketten Ekmek Arası Kaşar Salam da Alınabilecek…

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, E; 2024/2809, K: 2025/539 kararı 08.05.2025 tarihinde yayınlandıktan sonra bir anda mevzuat sil baştan yazılacak gibi değerlendirmeler yapıldı, yapılıyor ama gerçekten böyle bir durum olacak mı yazıda bu konuyu değerlendirmeye çalışacağım.

DANIŞTAY KARARI NE DİYOR?

Danıştay kararının yemek kartı ile ilgili SGK mevzuatını sil baştan değiştirip değiştirmeyeceği hususunu irdelemek için öncelikle karar neden yayınlandı, kararın içeriği özetle izah etmek gerekir. Buna göre;  Karar, daha önce Sosyal Sigortalar İşlemler Yönetmeliğinin, 97/7,a bendi ile 2022/22 sayılı, "Yemek Bedeli" konulu Genelge’nin 2.1.2 ve 2.1.4. maddelerinin iptal kararı Danıştay 10. Dairesinin E:2023/170, K:2024/1853 sayılı kararına karşı SGK tarafından yapılan temyiz sonucu inceleme yapılmış ve Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından karar doğru bulunarak 10. Dairenin vermiş olduğu kararı ONAMIŞTIR. Diğer bir ifade ile yeni bir durum bulunmamaktadır.

Ancak, kararda yeme kartı hususu çok net olarak ifade edilerek, işçinin, yemek kartı ile yapılan yardım ile illa lokanta, restoran vs. gibi yemek hizmeti sunan işyerlerinden alış veriş yapması yönündeki SGK’nın 2022/22 sayılı genelgede belirttiği nitelendirmenin hatalı olduğunu açık bir şekilde ifade etmiştir. Hatta, kararda bu değerlendirme o kadar insani bir yorumla yapılmış ki, kararda geçen aynen cümle ile “işyeri tarafından verilen yemek kartının yemek hizmeti sunan işyerleri yanında aynı zamanda yine beslenmeyi sağlayan besin maddelerinin satın alınması ve tüketilmesi suretiyle giderilmesi de mümkün” olduğu belirtilmiştir.

Genelge çıktığından beridir, sorduğumuz “yahu işçi, hazır yemek yerine marketten gitse bu kartla ekmek, kaşar, salam alsa ve bu şekilde karnını doyursa yemek kartı SGK tarafından kabul edilmeyecek mi” ironi (trajik olanın komik, komik olanın trajik olması) durumunu oluşturmayacak mı” sorusunu Danıştay da sormuş ve harika cevaplamış.

KARARDAKİ İNCE AYRIM…

Söz konusu açıklama çerçevesinde; Danıştay kısacası yemek kartındaki nüansı şu şekilde belirtiyor.

i-Eğer yemek kartı, hazır gıda haricinde marketlerde gıda harcamalarında kullanılmasında da yemek kartı fonksiyonundadır ve mevzuatta belirtilen maksat hasıl olmuştur, bu durumda işçiye verilen yemek kartı market alışverişlerinde de gıda amaçlı kullanılması halinde limit olmaksızın prime tabi olmayacaktır.

ii-(Ancak), eğer yemek kartı, gıda harici alışverişler için (giyim, hijyen vs.) kullanılırsa nbu durumda yemek kartı yemek kartı olmaktan çıkacak ve SGK yönetim kurulunca belirlenen yemek istisna limitinin üstündeki miktar prime tabi olacaktır.  

Bu ayrım ile yemek kartı ile marketlerde gıda ürünleri için alışveriş yapılabileceği hususunu anlamış oluyoruz.

Ama ben yine de işyeri, adı ister yemek kartı olsun ister alış veriş çeki olsun her ne biçimde işçiye nakdi olmayan, ayni olan bir yardımda bulunuyorsa bu durumun ayni yardım olacağını, ayni yardımın da 5510 sayılı Kanunun 80. Maddesi hükmü gereği sigorta priminden muaf bir ödeme olduğunu, yemek yardımı olarak verilen yemek kartlarındaki söz konusu yardımın ayni yardıma dönüştüğünü, bu sebeple yemek kartı olarak verilen karta yüklenen ödeme istenildiği yerde harcanabileceğini düşünüyorum. Ama, çok karıştırmayalım, yine de en azından markette gıda alımı ile ilgili imkanın sağlanması da bu bağlamda işçiler ve işverenler için çok önemlidir.  

PEKİ, BUNDAN SONRA NE YAPALIM?

Evet, Danıştay kararı SGK’yı bağlar. Zaten SGK’da bu yüzden 10. Dairenin iptali sonrası  Yönetmeliğin 97/7,a bendini yeniden düzenledi ve 2024/17 sayılı genelge çıkardı. Yani, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu 2022/22 sayılı genelge ile ilgili iptali onadı ama 2024/17 sayılı genelge yürürlükte. Bu konuyu idari hukukçular daha iyi bilir ama mevcut kararın 2024/17’e doğrudan etkisi bulunmamaktadır. Buna göre, söz konusu genelgede yemek kartları restoran, lokantalarda limit olmaksızın kullanılmakta, bu durum marketlerde hazır gıda olarak satılan ürünleri de kapsamaktadır. Ama, söz konusu genelge gereği bırakın un, şeker, tuz vs. siz yine de ekmek arası kaşar ve salam alamazsınız. Alırsanız yemek kartını kapsamı dışında kullanmış sayılırsınız. Bu sebeple SGK’nın 2024/17 sayılı genelgede söz konusu karardaki ince nüans için yeniden güncelleme yapması gerekir. Anılarda Mevzuat Geyikleri kitabımda yazdığım “Sorun Sende Değil Abi, Kartta” hikayesini yaşamaya devam edeceğiz. Bu sebeple, SGK güncelleme yapılıncaya kadar 2024/17’e dikkat etmeye devam edelim. Ama, ben karar uyarak SGK düzeltme yapmadan geçeceğim derseniz, yemek kart anlaşması yapılan firmalar marketteki gıda detayına dikkat edin, kartlarla giyim, hijyen vs. ürünleri aldırmayın…

21.05.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.