Çalışanların karşı karşıya bulundukları en önemli sorunlardan birisi de işsizliktir. 4447 sayılı kanunla getirilen düzenlemeyle 01.06.2000 tarihinden itibaren işsizlik sigortası uygulanmaya başlanmıştır. İşsizlik sigortasının uygulamaya konulmasıyla hem toplumda fazlasıyla yaygın olan kayıtdışı istihdamın önlenmesi hem de çalışanların işsiz kalma korkusuyla maruz kaldıkları sosyal sıkıntıların azaltılması amaçlanmıştır.
İşveren, sigortalı işsizler hakkında hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde 3 nüsha İAB düzenleyerek, bu süre içerisinde, bir nüshasını işyerinin bulunduğu yerdeki kurum birimine ulaştırmak, bir nüshasını sigortalı işsize vermek, diğer nüshasını da işyerinde saklamakla yükümlüdür. İşveren tarafından kurum birimine ulaştırılan İAB'nin üzerine "işveren" sigortalı işsiz tarafından kurum birimine ulaştırılan İAB'nin üzerine "sigortalı işsiz" kaşesi basılır.
İAB'nin hizmet akdinin sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren 15 gün içinde işveren tarafından kurum birimine ulaştırılması gerekmektedir. İşverene tanınan sürelerin son gününün resmi tatile rastlaması halinde, bu süre resmi tatili izleyen ilk iş günü mesai saati bitiminde son bulur.
İAB'nin sağ alt köşesineki bölümün, işveren tarafından sigortalı işsize imzalatılması koşul olmakla birlikte işverenlerin, ilgili bölüme, sigortalı işsize imzalatılamadığına dair yazılı beyanda bulunması geçerli kabul edilecektir.
İAB'nin, Sigortalının İşyerinde Çalışma Bilgileri başlığının, işten çıkış bölümüne, sigortalının işten çıkış nedeni 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 51. maddesinde belirtilen nedenlerden birisi ise bu nedenin kanun maddeleri belirtilerek yazılması gerekmektedir. Örneğin 4857/17 (işveren) veya 4857/17 (işçi), 4857/24-I, 4857/25-I vb.
Eğer, işten çıkış nedeni, 4447 sayılı kanunun 51. maddesindeki nedenlerden birisine girmiyorsa, bu durumda işten çıkış nedeninin açıkça yazılması gerekmektedir. Örneğin, işçinin kendi isteğiyle haklı neden olmaksızın istifası halinde işten ayrılma nedeni olarak "istifa" yazılacaktır. Ayrıca, "emeklilik", "askerlik", "evlilik" gibi durumlarda da bu nedenlerin açıkça yazılması gerekmektedir.
Hizmet akdi, 4447 sayılı kanunun 51-a) maddesinde belirtilen şekilde sona ermiş ise, İşten Ayrılma Bildirgesi'nin işten çıkış nedeni bölümünün doldurulması sırasında, "işveren tarafından sona erdirilmiştir" ibaresinin yazılmasına dikkat edilmelidir.
İAB'nin son aldığı aylık net ücret bölümüne, sigortalı işsiz işten ayrıldığı tarihte tam ay çalışmışsa aldığı çıplak net ücret, tam ay çalışmamış ise son aldığı günlük ücretin bir aylık tutarı kadar çıplak net ücret yazılacaktır.
Ayrıca işveren, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun hükümlerine göre, özelleştirme nedeniyle işsiz kalanlar için de hizmet akdinin sona erdiği tarihten itibaren 15 gün içinde 3 nüsha İAB düzenleyerek, bu süre içerisinde, 1 nüshasını işyerinin bulunduğu yerdeki İş-Kur'a ulaşmasını sağlayacak, 1 nüshasını sigortalı işsize verecek, diğer nüshasını da işyerinde saklayacaktır.
Burada, hangi işçiler için işten ayrılma bildirgesi düzenlenmesi gerektiği konusunda bir sorun bulunmaktadır. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun Uygulanmasına İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair 4 Nolu Tebliğ'de, işverenlerin, hizmet akdi 4447 sayılı kanunun 51. maddesinde belirtilen haller dışında (örneğin: istifa, emeklilik, evlilik, işçinin hatası ve kusuru nedeniyle hizmet akdinin sona ermesi durumları) sona eren sigortalı işsizler için İAB düzenlemek zorunda olmadıkları belirtilmiştir. Yine, aynı tebliğe göre, hizmet akdi feshedilmeksizin ve sigorta prim ödeme sürelerinde kesinti olmaksızın, sigortalının aynı işverenin başka bir işyerine nakledilmesi durumlarında işverenin İAB düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Hizmet akdi sona erdiğinde sigortalının aynı işverene bağlı olarak çalıştığı sürelere ilişkin tüm bilgiler, düzenlenecek İAB'de yer alacaktır.
İşverenin, yukarıda belirtilen İAB düzenleme zorunluluğunun bulunmadığı durumlarda işverene idari para cezası uygulanmayacaktır. İşsizlik Sigortası Kanunu'nun 48. maddesinin 4. fıkrasında belirtilen, kanunun 51. maddesinin a, b, c, d, e, f, g bentlerindeki hallerden birisine dayalı olarak hizmet akitleri sona ermiş olan sigortalılar hakkındaki İşten Ayrılma Bildirgesi'ni 15 günlük süre içinde Türkiye İş Kurumu'na vermeyen işverenlere her bir fiil için ayrı ayrı onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin iki katı tutarında, (01.07.2007-31.12.2007 dönemi için 2x585.-YTL=1.170.-YTL) idari para cezası verilmektedir.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 07.09.2007)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.