Bir sosyal güvenlik kurumuna bir süre prim ödedikten sonra sigortalılığın sona ermesi halinde primlerin iade edilip edilmeyeceği merak edilmektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki, sosyal güvenlik sisteminde asıl olan sigortalılara yaşlılık, malullük aylığı veya hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmasıdır. Ancak, bazı koşulların varlığı halinde primler toptan ödeme yoluyla iade edilebilmektedir.
Toptan ödeme
Bağ-Kur Kanunu'nun 39. maddesinde sigortalı olarak çalıştığı işten ayrılan, malullük veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurmuş bulunan sigortalılara ödedikleri primlerin yazılı istekleri üzerine toptan ödeme şeklinde geri verileceği belirtilmiştir. (4447 sayılı kanunla değişiklik yapılmadan önce yaş sınırları "kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını" olup bu değişiklik 08.09.1999 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.)
Bağ-Kur Kanunu'nun 44. maddesinde ise ölen Bağ-Kur sigortalısının hak sahipleri, ölüm sigortası kolundan aylık bağlanmasına hak kazanamazsa, sigortalının ödediği primler toptan ödeme yoluyla hak sahiplerine iade edileceği hükme bağlanmıştır.
Toptan ödeme talepleri, bağlı bulunulan Bağ-Kur il müdürlüklerine yapılmaktadır. Ancak şartları haiz olan sigortalıların nüfus idaresinden alacakları nüfus kayıt örneği ile birlikte işini terk ettiğini belgelemesi gereklidir.
Hizmet ihyası
1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu'nun 39. maddesinde yapılan düzenlemeye göre, Bağ-Kur'a ödedikleri primleri yazılı istekleri üzerine toptan ödeme şeklinde geri verilenlerin hizmet ihyası yapmaları mümkün bulunmaktadır.
Daha önce, tasfiye edilen sürelerin ihyası için öngörülen yeniden zorunlu sigortalı olma şartı 04.10.2000 tarihinden itibaren değiştirilmiş ve isteğe bağlı sigortalılara da ihya talebinde bulunabilme şartı getirilmiştir. 4956 sayılı kanunun 20. maddesiyle değiştirilen 1479 sayılı kanunun 39. maddesine göre;
Zorunlu veya isteğe bağlı sigortalı olmak suretiyle tasfiye edilen sigortalılık sürelerini ihya talebinde bulunanların bu sürelere ilişkin prim borçları, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarlarının tasfiye edilen hizmete ilişkin ay sayısıyla çarpılması suretiyle bulunacak ve ilgililer bu borçlarını tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde ödeyeceklerdir. Tasfiye edilen hizmet süresine ilişkin olarak bir aydan eksik olan günler aya iblağ edilerek hesaplanmaktadır.
Ancak, bu şekilde ihya edilen süreler, yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya işleminin gerçekleşmesinden itibaren 6 ay geçmeden sigortalılık süresi olarak değerlendirilememektedir.
(Kaynak: Dünya Gazetesi | 18.04.2007)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.