Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Ekim 2008 Sonrası İlk Defa Sigortalı Olanlar Vergi İndirim Belgesi Emekli Etmeyecek!

5510/28 Maddesi ile yapılan düzenlemede;

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara;

• En az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

SGK'unca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, SGK Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

 a) % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar.

Bunlar 94 üncü madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tâbi tutulabilirler.

1/10/2008 Sonra ilk defa sigortalı olarak tescil edilmiş olan 4/a-4/b-4/c için yapılmıştır.

İşe Başlamadan Önce Malul Olanlar

5510 sayılı kanuna tabi sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60’ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı, bu hastalık veya engeli sebebiyle malullük aylığından yararlanamayacaktır.

En az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Ancak, 4/1-(a) sigortalıları için Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (c) bendinde 3960 gün sayısı kademelendirilirken, 4/1-(b) sigortalıları yönünden ilk defa getirilen bu düzenleme, 2008/Ekim ay başından sonra tahsis talebinde bulunan sigortalılar için hemen uygulanacaktır. Bu hüküm, 4/1-(c) kapsamındaki sigortalılardan ilk defa 2008/Ekim ay başından sonra ve bu kapsamda sigortalı sayılanlar için uygulanacaktır.

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrasına göre malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan sigortalılara Kanunun 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre yaşlılık aylığı bağlanmasında SGK sağlık kurulundan yeni bir tespit istenmeyecektir.

Çalışma Gücündeki Kayıp Oranı % 40-% 59 Arasında Olanlar

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce veya sonra çalışma gücü kayıp oranının % 40-% 59 arasında olduğu tespit edilenlere, Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrasında yine belirli bir sigortalılık süresi ve prim gün sayısı koşullarını yerine getirmeleri halinde yaşlılık sigortasından aylık bağlanması öngörülmüştür.

Buna göre; Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin Kurum sağlık kurulunca incelenmesi sonucu, çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla herhangi bir yaş şartı aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanacaktır.

Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında sevk talebinde bulunmuş olan sigortalılardan Kurum Sağlık Kurulunca yapılan değerlendirmede ağır düzeyde çalışma gücü kaybı olduğu anlaşılarak Kanunun 25 inci veya 28 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında bir tespit yapılması halinde, sigortalılar aylığa hak kazanma koşullarının yerine getirilip getirilmediği de kontrol edilerek Kanunun 26 ncı maddesi veya 28 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında aylık bağlanabileceği hususunda bilgilendirilecek ve sigortalılardan tahsis talebi alınarak aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Kanunun 28 inci maddesinin beşinci fıkrası kapsamında aylık bağlanması talebinde bulunmuş olan sigortalılar hakkında ise Kurum Sağlık Kurulunca yapılan değerlendirmede ağır düzeyde çalışma gücü kaybı olduğu anlaşılarak Kanunun 25 inci veya 28 inci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamında bir tespit yapılması halinde anılan maddelere göre aylığa hak kazanma şartlarının yerine getirilip getirilmediği kontrol edilmek, sigortalı bilgilendirilmek ve yeniden Kanunun 26 ncı maddesi veya 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasına yöneliktalepleri alınmak kaydıyla 28 inci maddenin beşinci fıkrası kapsamındaki talep tarihi dikkate alınarak aylık bağlama işlemleri sonuçlandırılacaktır.

4/1-(a) sigortalıları için ilk defa 2008/Ekim ay başında sigortalı olanlardan Kanunun geçici 6 ncı maddesinin yedinci fıkrasının (d) bendinde 4320 gün, (e) bendinde de 4680 gün için kademelendirme öngörülmüştür.

Ancak, Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olup, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olduğunun gerek Kanunun yürürlük tarihinden önce gerekse Kanunun yürürlük tarihinden sonra tespit ettiren 4/1-(a) sigortalılarının engellilik derecelerine göre aylığa hak kazanma koşulları 506 sayılı Kanunda olduğu şekliyle korunmuştur.

SONUÇ:

Yönetmeliğe göre ağır engelli olduğu tespit edilmiş ise sıkıntı yok,fakat %40 ila %59 arasında ise birden fazla hastalık olsa da vergi indirim belgesi alınması SGK Sağlık kurulu olur vermedikçe emekli olunmayacaktır.

4/a-İşçi  30/09/2008 tarihinden önce vergi indirim belgesi almaları,geçici madde düzenleme ile erken emekli ederken,ne yazık ki 5510/4-a statüsünden ilk defa sigortalı olanlar için düzenleme olmadığı için ileride emekli olmasında sıkıntı ortaya çıkacaktır.

23.03.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.