SMMM Emre Özerçen Geçici Vergi Hesaplanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Enflasyon Düzeltmesinin Etkileri (13.05.2024)

E-bültenimize kayıt olun, yeni yazılar e-posta adresinize gelsin! Üye olmak için tıklayın.

EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ

YAZARLARIMIZ

Necdet Doğruç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
necdetdogruc@gmail.com

Finansal Kiralama (Leasing )Muhasebesi

6361 SAYILI FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG, FİNANSMAN VE TASARRUF FİNANSMAN ŞİRKETLERİ KANUNUN 3 MADDESİ Ç FIKRASINA GÖRE

ç) Finansal kiralama: Bir finansal kiralama sözleşmesine dayalı olmak koşuluyla, bu Kanun veya ilgili mevzuatı uyarınca yetkilendirilen kiralayan tarafından finansman sağlamaya yönelik olarak bir malın mülkiyetinin kira süresi sonunda kiracıya devredilmesi; kiracıya kira süresi sonunda malın rayiç bedelinden düşük bir bedelle satın alma hakkı tanınması; kiralama süresinin malın ekonomik ömrünün yüzde sekseninden daha büyük bir bölümünü kapsaması veya finansal kiralama sözleşmesine göre yapılacak kira ödemelerinin bugünkü değerlerinin toplamının malın rayiç bedelinin yüzde doksanından daha büyük bir değeri oluşturması hâllerinden herhangi birini sağlayan kiralama işlemini,

Finansal kiralamada KDV oranı sözleşme tarihindeki KDV oranıdır. Daha sonra KDV oran değişikliği halinde Sözleşmedeki kdv oranında değişiklik olmaz.Sözleşme tarihindeki KDV oranı geçerlidir.

(KDVKUGT III-A2.2)

1 Seri No.’Lu Tek Düzen Hesap Planı Tebliğine göre Finansal Kiralama da Kullanılan Hesaplar

260 Haklar :Ana Para

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar :1.Yıl Ana Para+Faiz)

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri : 1. Yıl Faizi

401 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar : Ertesi yıllar Ana Para+Faiz

402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri :Ertesi Yıllar Faiz

Leasing Sözleşmesi Ödeme Planına Göre hesap planının Kullanımı

ÖRNEK

A.A.Ş Leasing firmasıyla sabit kıymet leasing anlaşması yapmış ve 3 yıllık ödeme planı hazırlanmıştır. KDV oranı %1 dir.

ANAPARA( FAİZ TOPLAM

1 YIL 500.000 TL (260 HES) 150.000TL (302 HES) 650.000TL(301 HES)

2 Yıl 400.000 TL (260 HES) 100.000TL (402 HES) 500.000TL(401 HES)

3 Yıl 300.000 TL (260 HES) 50.000TL (402 HES) 350.000TL(401 HES)

-------------------------------------------------------------------------------------

Toplam 1.200.000TL 300.000TL 1.500.000TL

A.A.ŞTİ 1. YIL MUHASEBE KAYITLARI

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

260 Haklar 1.200.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 150.000TL

402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 150.000TL

402.01 2.yıl 100.000TL

402.02 3 yıl 50.000TL

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 650.000TL

401 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 850.000TL

401.01 2 yıl 500.000TL

401.02 3 yıl 350.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

Leasing firması 1.yıla ait faturayı düzenlemiştir. Firma Leasing firmasına borcunu bankadan ödemiştir

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 650.000TL

191 İndirilecek kdv 6.500TL(650.000x%1kdv)

320 Satıcılar 656.500TL

Leasing Firmasının Faturası

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıcılar 656.500 TL

102 Bankalar 656.500TL

Leasing firmasına ödeme

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

VUK 262/c bendine göre

c) İktisadi kıymetin finansmanında kullanılan kredilere ait faiz giderleri ve bunlara ilişkin kur farklarının; emtiada emtianın stoklara girdiği tarihe kadar, diğer iktisadi kıymetlerde ise iktisadi kıymetin envantere alındığı hesap döneminin sonuna kadar olan kısmı ile söz konusu kredilere ilişkin giderler (Faiz giderleri ile kur farklarının diğer kısımlarını maliyet bedeline ithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükellefler serbesttirler.),

1. Yıl Faiz Gideri muhasebe kaydı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

260 Haklar 150.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 150.000TL

1 yıl faizinin Haklara virmanı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

1.Yıl sonunda yapılacak muhasebe kaydı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 100.000TL

402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 100.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

401 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 500.000TL

401.01 2 yıl 500.000TL

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 500.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

1 YIL AMORTİSMAN AYRILMASI

Leasingle alınan Sabit Kıymetler VUK 315 maddesine göre Sabit Kıymetin tabi olduğu Amortisman oranıdır. Yani Gayri maddi haklar için 15 yıl olan amortisman uygulanmayacaktır.

Leasingle kiralanan sabit kıymetin Amortisman oranı %10 olsun

1.YIL AMORTİSMAN MUHASEBE KAYDI

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel üretim Giderleri 135.000 TL

268 Birikmiş Amortismanlar 135.000TL

1.350.000%10 =135.000TL

Amortisman Ayrılması

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

A.A.Ş’NİN 2 YIL MUHASEBE KAYITLARI

2 inci yılda leasing firması fatura düzenlemiş ve A. A.Şti borcunu bankadan ödemiştir.

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 500.000TL

191 İndirilecek kdv 5.000TL(500.000x%1kdv)

320 Satıcılar 505.000TL

Leasing Firmasının Faturası

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıcılar 505.000 TL

102 Bankalar 505.000TL

Leasing firmasına ödeme

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

780 Finansman Giderleri 100.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 100.000TL

Finansman gideri

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel üretim Giderleri 135.000 TL

268 Birikmiş Amortismanlar 135.000TL

1.350.000%10 =135.000TL

Amortisman Ayrılması

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

2.Yıl sonunda yapılacak muhasebe kaydı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000TL

402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

401 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 350.000TL

401.03 3 yıl 350.000TL

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 350.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

A.A.Ş’NİN 3 YIL MUHASEBE KAYITLARI

3 inci yılda leasing firması fatura düzenlemiş ve A. A.Şti borcunu bankadan ödemiştir.

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 350.000TL

191 İndirilecek kdv 3.500TL(350.000x%1kdv)

320 Satıcılar 353.500TL

Leasing Firmasının Faturası

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıcılar 353.500 TL

102 Bankalar 353.500TL

Leasing firmasına ödeme

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

780 Finansman Giderleri 50.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000TL

Finansman gideri

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel üretim Giderleri 135.000 TL

268 Birikmiş Amortismanlar 135.000TL

1.350.000%10 =135.000TL

Amortisman Ayrılması

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

3 .yılın sonunda leasing firması sembolik demirbaş faturası düzenler fatura bedeli Amortisman ayırma sınırını aşarsa hakların maliyetine aşmazsa gider yazılır.

Leasing firması 1.000Tl +%1 kdv fatura düzenleyerek Demirbaşı Firmaya devretmiştir.Ve fatura bedeli bankadan ödenmiştir.

Muhasebe Kaydı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel Üretim Giderleri 1.000TL

730.04 çeşitli giderler

730.04.0001 Gider yazılan Demirbaşlar

191 İndirilecek Kdv 10TL

320 Satıcılar 1.010 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıcılar 1.010 TL

102 Bankalar 1.010 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

253 Tesis Makine Ve Cihazlar 1.350.000TL

260 Haklar 1.350.000 Tl

Demirbaşın Leasing firmasından devri

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

268 Birikmiş Amortismanlar 405.000 TL

257 Birikmiş Amortismanlar 405.000 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

LEASİNG SÖZLEŞMENİN DEVREDİLMESİ

KANUN :6361

MADDE :21-22-26

6361 Sayılı Finansal Kiralama ,factoring ve Finansman Şirketleri Kanunun 26 maddesine göre

kiracının kiracılık sıfatını veya sözleşmeden doğan hak veya yükümlülüklerini,

kiralayandan yazılı izin almak kaydıyla devredebileceği,bu devir nedeniyle

Finansal kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı değişikliğinin ,ilgisine göre söz konusu

kanunun 21 ci veya 22 nci maddeleri çerçevesinde tescil edileceği veya şerh olunacağı belirlenmiştir.

Yazımızda verdiğimizde Örnekte 3 üncü yıl ocak ayında Gerekli izinler alınarak (A).A.Ş ti ) (B) LTD ŞTİ ne

1.000.000TL+%20 KDV ile leasingi devretmiştir.Ve Devir bedelini Tahsil etmiştir.

Devirden dolayı kiralamaya konu kıymeti kullanma hakkı son bulacaktır.Sözleşmeye istinaden borçlar sona ereceğinden B.Amortisman ve borçlara ait hesap bakiyeleri kapatılacak ve Bulunan Fark gelir gider hesaplarına intikal ettirilecektir

Devir bedeli :1.000.000TL

%20 KDV : 200.000TL

Toplam :1. 200.000TL

Devir eden A firmasının 3 yılı ocak ayında Leasingle ile ilgili hesap bakiyeleri

260 Haklar :1.350.000 TL B

268 B.Amortismanlar : 270.000 TL A

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar : 350.000 TL A

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri : 50.000 TL B

DEVREDEN A A.ŞTİ MUHASEBE KAYITLARI

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

127 Diğer Ticari Alacaklar 1.200.000 TL

268 B.Amortismanlar 270.000 TL

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 350.000 TL

260 Haklar 1.350.000 TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000 TL

391 Hesaplanan KDV 200.000 TL

679 Diğer Olağan Dışı Gelir ve Karlar 220.000 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

DEVRALAN B LTD ŞTİ MUHASEBE KAYITLARI

.Devir alan firma ile leasing firması 1 yıllık sözleşme yapmıştır.

Sözleşme deki tutarlar aşağıdaki gibidir.

ANAPARA FAİZ TOPLAM

300.000 TL 50.000TL 350.000TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

260 Haklar 1.000.000TL

191 İndirilecek KDV 200.000TL

320 Satıclar 1.200.000TL

Leasing devir fatura kaydı

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıclar 1.200.000TL

102 Bankalar 1.200.000TL

Borcun ödenmesi

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

260 Haklar 300.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000 TL

301 Kiralama İşlemlerinden Finansal Borçlar 350.000 TL

Leasing sözleşmesi

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

260 Haklar 50.000TL

302 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri 50.000 TL

VUK 262/c bendine göre finansman giderinin maliyete intikali

—--------------------------------------------------/—---------------------------------------------------------------

Sözleşme Bitiminde Leasing firması sembolik demirbaş faturası düzenler fatura bedeli Amortisman Ayırma sınırını aşarsa hakların maliyetine aşmazsa gider yazılır.

Leasing firması 1.000Tl +%1 kdv fatura düzenleyerek Demirbaşı Firmaya devretmiştir.Ve fatura bedeli bankadan ödenmiştir.

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel Üretim Giderleri 1.000TL

730.04 çeşitli giderler

730.04.0001 Gider yazılan Demirbaşlar

191 İndirilecek Kdv 10TL

320 Satıcılar 1.010 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

320 Satıcılar 1.010 TL

102 Bankalar 1.010 TL

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

253 Tesis Makine Ve Cihazlar 1.350.000TL

260 Haklar 1.350.000 T

Hakların demirbaşa devri

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

730 Genel Üretim Giderleri 135.000 TL

730.06 Amortismanlar ve İtfa Payları

730.06.001 Tesisi Makine Cihaz

257 B.Amortismanlar 135.000TL

Amortisman kaydı 1.350.000x%10

---------------------------------------------------------- /-----------------------------------------------------------------------

08.08.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)