Mehmet Mahsum Tanrıkulu
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
mmt@ymmtanrikulu.com

Ek Fiyat Farkı ve Sözleşmelerin Devri Düzenlemesi Kamuya İş Yapan Yüklenicilere Neler Getiriyor?

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi gerçekleştirilerek, 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu kapsamında sözleşme imzalanan yapım, hizmet alım ve mal alım işlerinde girdi fiyatlarında yaşanan olağanüstü artışlar nedeniyle ek fiyat farkı verilmesi ve sözleşmelerin devredilebilmesine ilişkin düzenlemeleri de içeren kanun teklifi meclis genel kurulundan geçerek kanunlaştı.

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair 7351 sayılı Kanun, 19.01.2022 tarihinde meclis genel kurulunda kabul edilerek Cumhurbaşkanlığı’nın onayına sunuldu. Yasanın Cumhurbaşkanının onayından sonra önümüzdeki günlerde resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Yapılan yasal düzenleme;

Yabancı ülke merkez bankalarının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki para, alacak, mal, hak ve varlıklarının haczedilememesi ve üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamaması,

Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin olarak açılan davalarda, dava konusu edilen tutarın %50'si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilememesi,

4632 sayılı Kanun'da yer alan bazı tanımların Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun kurulması nedeniyle güncel mevzuata uygun hâle getirilmesi;

Bireysel emeklilik sistemi çatısı altında belirli bir süre bulunmuş katılımcılara kısmen ödeme alma imkânı verilmesi ile bu katılımcıların, kısmen ödeme alınmasını müteakip belirli bir süre için sistemden ayrılmasının önlenmesi,

Bireysel emeklilik sisteminde %25 olarak belirlenmiş olan Devlet katkısı oranının %30'a yükseltilmesi ve bu düzenlemenin hâlihazırda sistemde yer alan katılımcılara da uygulanması,

Talepleri hâlinde 45 yaş üstü çalışanların bir bireysel emeklilik planına dâhil edilmesi,

BOTAŞ'a bölgesel ve iklimsel koşullar dikkate alınarak il veya bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı belirleme yetkisi verilmesi,

Gerçek kişilerin Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarının getirilerini kur artışlarına karşı korumak amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığının yetkilendirilmesi,

Malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıkların asgari ödeme tutarının 1.500 Türk lirasından 2.500 Türk lirasına yükseltilmesi,

İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanması,

Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanması,

Girişim sermayesi dışındaki diğer yatırım fonlarından elde edilen kâr paylarının da kurumlar vergisi istisnası kapsamına alınması gibi düzenlemeleri de içermekle beraber,

Asıl olarak bu yazımızın konusunu içeren

4735 sayılı Kanun'a, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında Türk lirası üzerinden yapılan ihale sözleşmeleri için ek fiyat farkı verilebilmesine ve/veya bu sözleşmelerin devredilebilmesine ilişkin geçici hüküm eklenmesini de içermektedir.

Kanun’unun 11. Maddesi ile, 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa geçici madde eklenmiştir.

“Ek fiyat farkı ve/veya sözleşmelerin devri” başlıklı Geçici 5. Madde ile, “Ülkemizde ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 1/12/2021 tarihinden önce 4734 sayılı Kanuna göre ihalesi yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmeler” kapsamında kamuya iş yapan yüklenicilere maliyet artışları nedeniyle fiyat farkı kararnamesi çıkarması için Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor.

Kanun’un bu maddesi ile yapılan düzenlemeleri şöyle sıralayabiliriz;

İhale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 01.07.2021-31.12.2021 tarihleri arasında gerçekleştirilen işler için,

1/7/2021 ile 30/11/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks,

1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir.

Bu kapsamdaki sözleşmeler, yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilir. Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz.

Ortak girişimler tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilir. Bu kapsamda devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaz.

Ek fiyat farkı verilebilecek alım türlerini, ürün ve girdileri, ek fiyat farkı verilmesi veya sözleşmenin devri için idareye başvuru süreleri ile devir işlemlerinin tamamlanacağı süre dâhil ek fiyat farkı hesaplamalarına ve sözleşmelerin devrine ilişkin esas ve usulleri tespite Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır.

Kanun’da Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülmekte olan kamu projeleri ile ilgili olarak özel düzenleme yapılmış olup buna göre,

Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından kanun maddesinin birinci fıkrasında sayılan nedenlerle, 1/12/2021 tarihinden önce ihale edilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte devam eden sözleşmelerle ilgili olarak; 1/7/2021 tarihi ile 31/12/2021 tarihleri arasındaki iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı ve fiyat farkı verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı tarafından düzenlemeler yapılabileceği belirtilmektedir.

Kanunun ilgili maddesinde ayrıca,

4734 sayılı Kanundan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinden Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmeler için idareler tarafından bu maddeye uygun olarak ilgili mevzuatı ile kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve üst birliklerinin taraf olduğu veya bu kuruluş veya birliklerin kaynaklarıyla karşılanan mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, bu maddeye göre fiyat farkı ödenebilmesine yönelik ilgili kuruluş veya üst birliğin mevzuatında düzenleme yapılabileceğine dair düzenleme de yer almaktadır.

Kanunda sözleşmelerin tasfiyesine ile ilgili ilgili bir düzenleme bulunmuyor.

Yasal düzenlemeyle verilen yetkiler çerçevesinde çıkarılacak kararnameyle verilecek fiyat farkı ile devam eden kamu projelerinin sekteye uğramadan devam etmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.

Yapılan kanuni düzenlemeler çerçevesinde 2022 Fiyat Farkı Kararname çalışmalarının ivedilikle sonuçlandırılması ve kararnamenin çıkması, girdi fiyatlarındaki olağanüstü fiyat artışları karşısında zor günler geçiren firmalar için bir umut ışığı olacağını düşünüyor, ekonomide güven ve istikrarın sağlanması amacıyla bütün kesimler için buna benzer düzenlemelerin hayata geçirilmesini diliyorumç

21.01.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.