Fadıl Koçak
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
fadilkocak06@gmail.com

Hasılat Esaslı Kazanç Tespiti Nedir? Usul ve Esasları Nelerdir?

Bilindiği üzere 19.07.2019 tarihinde 7186 sayılı kanunla yürürlüğe giren şehir içi yolcu taşıması faaliyetinde bulunan ve hasılatının tamamını elektronik tahsilat sistemleri aracılığı ile elde eden mükellefler için hasılata dayalı kazanç tespiti usuluyle belirli oranda vergi ödeme imkanı getirilmiştir.03.12.2019 tarihinde 30967 sayılı resmi gazeteyle uygulamanın usul ve esasları belirlenmiştir.

HASILAT ESALI KAZANCIN TESPİTİ

Şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan ve kazançlarının tamamını elektronik ücret toplama sitemleriyle elde eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin (kazancı basit usulde tespit edilenler dahil) elde ettikleri gayrisafi hasılatlarının % 10 u bu faaliyetlerine ilişkin vergiye tabi kazanç olarak esas alınır. Vergiye tabi işlemlerde bu usulde kazancı tespit edilen mükellefler faaliyete ilişkin giderler dikkate alınmaz ve herhangi bir inidirim veya istisna uygulanmaz.

Kazançları hasılat esasına dayalı tespit edilen mükelleflerin;

• Bu faaliyetlerine ilişkin gider ve maliyetleri, vergiye tabi diğer kazançların tespitinde dikkate alınmaz,
• Şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyeti dışındaki başka faaliyetleri için Hasılat Esaslı Kzanç hükümleri uygulanmaz
• İki yıl geçmedikçe Hasılat Esaslı Kazanç uygulamasından çıkması mümkün değildir
• Vergi usul kanunu’nun 353.maddesinde belirtilen fatura alma veya verme gibi yükümlülükleri yerine getirmemesinden dolayı bir takvim yılı içerisinde iki defa ceza yiyen mükellef,cezanın kesildiği ve takip eden iki takvim yılına ait kazançları için bu madde hükümlerinden yararlanamaz.

UYGULAMADAN FAYDALANMA ŞARTLARI

• Uygulamadan faydalanmak isteyen mükelleflerin şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunması
• Bu faaliyetinden elde ettiği hasılatın tamamını elektronik ücret toplama sistemi aracılığı ile elde edilmesi
• Gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesine bu uygulamadan yararlanması hususunda dilekçe ile başvuruda bulunması şarttır.

UYGULAMADAN YARARLANMAYA İLİŞKİN TALEPLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

• Gelir ve kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine dilekçe ile başvuran mükellefler  uygulamadan yararlanma şartlarını sağladıkları belgeleri dilekçe ekinde sunmaları gerekir
• Vergi dairelerince bu başvurular 1 ay içerisinde incelenerek şartları taşıyıp taşımadıkları ve taleplerinin kabul edilip edilmediği hususunda mükellefe yazılı olarak bildirecektir
• Talepleri kabul edilen mükellefler,bildirimin kendilerine tebliğ edildiği tarihi takip eden takvim yılı başından itibaren hasılat esaslı kazanç tespiti usulüne geçebilir
• Yeni işe başlayan mükelleflerden kazançlarını bu usule göre tespit etmek isteyenlerin, işe başlama bildirimiyle birlikte hasılat esaslı kazanç tespiti usulünden faydalanmak istediklerini ayrı bir dilekçe ile belirtmeleri gerekmektedir. Bu mükellefler, söz konusu taleplerinin kabul edilmesi halinde işe başlama tarihinden itibaren hasılat esaslı kazanç tespiti uygulamasından yararlanacaklardır.

VERGİYE TABİ KAZANCIN HESAPLANMASI

• Şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetinde bulunan ve bu faaliyetlerinden kaynaklanan hasılatlarının tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla elde eden mükelleflerden başvuruları vergi dairesi tarafından kabul edilenler, söz konusu faaliyetlerinden elde ettikleri gayrisafi hasılatlarının %10'unu bu faaliyetlerine ilişkin vergiye tabi kazanç olarak beyan edeceklerdir.
• Örnek : Şehir içi yolcu taşıma faaliyetine ilişkin kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilen ve bu faaliyetine ilişkin hasılatının tamamını elektronik ücret toplama sistemi aracılığı ile elde eden Bay (C), 1/1/2020 tarihinden itibaren hasılat esaslı kazanç tespiti usulüne geçmiştir. Vergiye tabi başka bir faaliyeti bulunmayan mükellefin, 2020 takvim yılına ait gayrisafi hasılatı ve giderleri aşağıdaki gibidir.

Gayrisafi Hasılat	Giderler	Kazanç
50.000,00 TL	20.000,00 TL	30.000,00 TL

Buna göre Bay (C), 2020 takvim yılına ilişkin olarak vereceği yıllık gelir vergisi beyannamesinde hasılat esaslı kazanç tespiti usulüne göre elde ettiği gayrisafi hasılat tutarının %10'u olarak hesapladığı (50.000 * %10) = 5.000 TL'yi vergiye tabi ticari kazanç olarak beyan edecektir. Bay (C), 2020 takvim yılında hasılat esaslı kazanç tespiti usulüne tabi olduğundan, şehir içi yolcu taşıma faaliyetine ilişkin bu dönemdeki giderlerini ticari kazancının ve gelir vergisi matrahının tespitinde dikkate alamayacaktır.

UYGULAMADAN ÇIKIŞ

• Şehir içi yolcu taşımacılığı faaliyetine ilişkin kazançları hasılat esaslı kazanç tespiti usulüne göre hesaplanan mükellefler, bu usule geçtikleri tarihten itibaren iki yıl geçmeden bu usulden çıkamayacaklardır.
• Bu usulden çıkmak isteyen mükellefler, iki yıllık sürenin tamamlanması kaydıyla, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı bulundukları vergi dairesine verecekleri dilekçelerine istinaden, takip eden yılın başından itibaren hasılat esaslı kazanç tespiti usulünden çıkabileceklerdir.

UYGULAMAYA İLİŞKİN ŞARTLARIN KAYBEDİLMESİ

• Hasılat esaslı kazanç tespiti uygulamasından yararlanan mükellefler hakkında, bu uygulamadan yararlandıkları dönemlerle sınırlı olmak üzere,  213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesine göre fatura ve benzeri vesikaların verilmesi ve alınması usul ve esaslarına aykırı davrandığı tespiti ile bir takvim yılı içerisinde iki kez ceza kesilmesi halinde, bu mükellefler cezanın kesildiği ve takip eden iki takvim yılı boyunca bu uygulamadan yararlanamazlar. Söz konusu mükellefler ikinci cezanın kesildiği takvim yılının başından itibaren hasılat esaslı kazanç tespiti uygulamasından çıkarlar.

05.12.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.