Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilirkişi
evrenozmen@ozmconsultancy.com
www.kooperatiflerkanunu.com

Kooperatifler Dış Denetçinizi Seçmeyi Unutmayın

Bakanlık İl Müdürlüklerine Yazı Gönderdi.

Birçok kooperatifte bugünlerde yönetim kurulu toplantılarının gündemi dış denetçi seçimi. Genelde tereddüt edilen hususlar;

• Dış denetime tabi olunup, olunmadığı
• Dış denetimin kapsamının ne olduğu
• Dış denetçi seçmeyen ve dış denetim yaptırmayan kooperatiflerin hukuki durumlarının ne olduğu
• Kooperatiflerin Haziran ayı sonuna kadar yapacakları genel kurullarda bu hususta yapılacak bir işlem olup olmadığı 

şeklinde oluyor.

Bilindiği üzere 7339 Sayılı Kooperatifler Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair kanun ve kooperatif ve üst kuruluşlarının denetimine dair yönetmelik ile hangi kooperatiflerin dış denetime tabi olduğu netleştirilmiştir.

A-Hangi Kooperatifler Dış Denetçi Seçmek Zorundadır?

Aşağıdaki şartlardan birini sağlayan faal kooperatifler dış denetime tabidir:

• Tarım satış, tarım kredi, esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet, pancar ekicileri kooperatifleri.
• Yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 100 veya daha fazla olan yapı, turizm geliştirme ve gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler.
• Faaliyet konusuna bakılmaksızın 30 milyon Türk lirası ve üstü net satış hasılatı olan kooperatifler.
• Faaliyet konusuna bakılmaksızın 2.000 ve daha fazla ortağı bulunan kooperatifler.

B-Dış Denetime Tabi Kooperatiflerin yükümlülükleri nelerdir?

Denetlenen kooperatifin yönetim kurulunun yükümlülükleri şunlardır:

• Finansal tabloları ve yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunu düzenlettirip onaylayarak gecikmeksizin dış denetçiye vermek.
• Bu kuruldan ve söz konusu kurulun bilgisi dâhilinde diğer kooperatif görevlilerinden, denetim için gerekli olan elektronik ortamdakiler dâhil olmak üzere bütün bilgilerin dış denetçiye verilmesini ve dayanak oluşturabilecek belgelerin sunulmasını sağlamak.
• Kooperatifin defterlerinin, yazışmalarının, belgelerinin, varlıklarının, borçlarının, kasasının, kıymetli evrakının, envanterinin incelenerek denetlenebilmesi için dış denetçiye gerekli imkânları sağlamak.
• 1163 sayılı Kanuna uygun ve özenli bir denetim için gerekli olan bütün bilgi, belge ve defterler ile elektronik kayıtlarını, bunların örneklerini noksansız ve gerçeğe uygun olarak dış denetçiye vermek, dayanak oluşturabilecek belgelerin sunulmasını sağlamak, yazılı ve sözlü bilgi taleplerini karşılamak ve her türlü yardım ve kolaylığı göstermek.

C-Dış denetçinin seçimi genel kurulda mı yapılır?

Dış denetime tabi olan kooperatiflerde bir dış denetçi görev yapar.

• Dış denetçiler, nitelikleri taşıyanlar arasından, kuruluşta anasözleşmeyle, sonraki dönemlerde genel kurul kararıyla görev yapacağı hesap dönemi içerisinde seçilirler. 
• Seçilen dış denetçinin görevi kabul etmemesi durumunda görev yapmak veya dış denetçiliğin herhangi bir sebeple boşalması durumunda kalan sürede görev yapmak üzere aynı genel kurulda yedek dış denetçi de seçilebilir.

D-Genel Kurulda Dış denetçinin seçimi tescil ve ilan edilir mi?

Dış denetçinin seçimi ile görevden alınması veya ayrılması ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan ettirilir. 

Dış denetçinin tescilinde aşağıdaki belgeler ticaret sicili müdürlüğüne sunulur:

• Dış denetçinin seçimine ilişkin genel kurul kararının bir örneği.
• Dış denetçi ile yapılan denetim sözleşmesinin bir örneği.
• 6102 sayılı Kanunun 400 üncü maddesinde sayılan denetçiliğe engel hallerden birinin kendisinde bulunmadığına ilişkin dış denetçinin yazılı beyanı.
• Yedek dış denetçi, ancak dış denetçinin görevi kabul etmemesi veya herhangi bir sebeple dış denetçiliğin boşalması durumunda ve birinci fıkradaki belgelerin ticaret sicili müdürlüğüne sunulması şartıyla dış denetçi olarak tescil edilebilir.

Bakanlık İl Müdürlüklerine Yazı Gönderdi.

06.03.2022 Tarihli Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü tarafından Dış Denetim başlıklı yazı ile kooperatiflere gündemlerine dış denetçi seçimine ilişkin madde ile dış denetçiye ödenecek ücret ile ilgili madde konulması ve bu konuda bakanlık temsilcilerinin bu yönde karar alınması gerekliliği ile ilgili divan heyetine ve kooperatiflere bilgi verilmesi amacı ile yazı da gönderilmiştir.

14.03.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.