Ertuğrul Tuncer
Yeminli Mali Müşavir
Köker YMM Bağımsız Denetim A.Ş.
etuncer@kokerymm.com

İhracatçı ve İmalatçı Mükelleflere İlave Kurumlar Vergisi İndirimi (Yürürlük Tarihi: 01 Ocak 2022)

2022 yılı ilk geçici vergi beyan dönemi yaklaştığı için aşağıdaki konunun yeniden hatırlatılmasına gerek duyulmuştur.

7351 Sayılı Kanunun 15. maddesi ile Kurumlar Vergisi Kanununun 32’nci maddesinde düzenlemeye gidilmiştir.

Düzenleme ile birlikte;

1. İhracat yapan kurumların, sadece ihracattan elde ettikleri kazançları ile
2. İmalatçı kurumların, sadece üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına

ilişkin olmak üzere, kazançları üzerinden hesaplanan kurumlar vergisi,  2022 hesap dönemi de dahil olmak üzere 1 puan indirimli uygulanacaktır.

Kurumlar Vergisi Kanununun 32. Maddesi,  yıllık ve geçici kurumlar vergisi oranını düzenlemektedir. Normalde Cumhurbaşkanının kurumlar vergisi oranını 5 puan artırma ya da eksilme yetkisi maddede yer almaktadır. Ancak, bu yetki sektörler itibariyle değişik uygulama getirilmesine uygun olmadığından bazı alanlarda kalıcı vergi oranı uygulanabilmesi için 7351 sayılı Kanunla özel düzenleme yapılmıştır.

7351 sayılı kanunun 15 inci maddesiyle eklenen bir bentle,  normal hesap dönemine tabi mükellefler için  1/1/2022 tarihinden itibaren,  (özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren) elde edilen kazançlara uygulanmak üzere  İhracat yapan kurumların  sadece ihracattan elde ettikleri kazanç kısmına  kurumlar vergisi oranının  1 puan indirimli uygulanması olanağı getirilmiştir.  

Yasanın Kabulü  22.01.2022 olmakla birlikte yürürlük  tarihi geriye alınarak  2022 yılı başından itibaren geçerli olacak şekilde düzenleme yapılmıştır.

Kurumlar Vergisi Kanununun 32. Maddesine eklenen bir başka bent ile  “Sanayi sicil belgesini haiz”   ve   “fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden”  kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanacaktır.

Bir puanlık indirim bir dönemde sadece bir defa uygulanabileceği için ürettiği malı doğrudan ihraç eden kurumlar vergisi mükelleflerinde, sanayi sicil belgesine dayalı üretim için bu haktan yararlanıldığı takdirde,   ihracata isabet eden kazanç kısmı için  ayrıca indirim uygulanamaz.

32. maddenin yedinci ve sekizinci bentlerindeki  indirimli oranlar, bu madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi matrahı  üzerine uygulanacaktır.  Bunun için beyannamenin bu farklı oran uygulamalarına elverişli hale getirilmesi gerekmektedir.

Bilindiği üzere; KVK’nun Geçici 13. maddesine göre kurumlar vergisi oranı, 2022 yılı vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için %23 olarak belirlenmiştir.  

Düzenlemeyle birlikte, %23 KV oranı İhracat yapan kurumlar ile imalatçı kurumlar için, yalnızca bu faaliyetlerine münhasıran hesaplanmak üzere %1 indirimli yani %22 olarak uygulanacaktır.

Örneğin 2022 yılında elde ettiği kurum kazancı 10 Milyon TL olan bir firmanın, dönem  kazancının %60’ının  ihracattan kaynaklaması halinde 6 Milyon TL tutarındaki kazancına kurumlar vergisi %1 indirimli uygulanacaktır. İhracatçının aynı zamanda imalatçı olma şartı yoktur. Piyasadan tedarik ettiği malları ihraç edenler de oran  indiriminden yararlanabilir.

İHRACAT YAPANLARLA İLGİLİ İNDİRİM UYGULAMASI

İhracat tanımına hangi unsurların gireceği konusu henüz belirsiz olup, götürü gidere ilişkin esasların belirlendiği 194 Seri No’lu GVK Genel Tebliğinde yapılan ihracat tanımına benzer bir düzenlemenin idarece yapılacağı düşünülmektedir.

194 No.lu GVK  Genel Tebliğinde  ihracat faaliyeti ve ihracattan doğan kazançların tespiti aşağıda açıklandığı  gibi yapılmaktadır.

Her türlü ihracattan  döviz olarak  sağlanan hasılat ihracat kazancıdır.    Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne Türk Lirası karşılığı yapılmış ihracat, döviz cinsinden sağlanan hasılattır.

İhracat Tebliğleri  çerçevesinde yapılan serbest ihracat, kredili ihracat, konsinyasyon ve müşterek hesap yoluyla ihracat, prefinansman yoluyla ihracat, bedelli ticari numune ihracatı, serbest bölgelere yapılan ihracat ile sınır ve kıyı ticareti yoluyla yapılan ihracattan sağlanan hasılat  ihracattan doğan kazanç hükmünde olacaktır.

 Yurt dışında ortak olunan firmalara ayni sermaye olarak mal gönderilmesi şeklinde yapılan ihracat ile müteahhitlerin yurt dışındaki şantiyelerine şube, büro, temsilcilik ve acentalık gibi yerlere mal gönderilmesi durumunda da anılan mal bedelleri ihracat  kapsamında değerlendirilebilecektir.

Ancak, gümrük hattı dışındaki mağaza ve işletmelere yapılan mal teslimleri, yabancı gemi ve uçaklara ve uluslararası taşımacılık yapanlara akaryakıt, su, kumanya ve sair malzeme teslimleri, Türkiye'deki konsolosluklara diplomatik temsilciliklere, uluslararası kuruluşlara ve askeri tesislere yapılan mal teslimleri, Türkiye'de ikamet etmeyenlere yurt içinde yapılan mal teslimleri, uluslararası ihaleye çıkarılan projelere ilişkin olarak Türkiye'de yapılan mal teslimlerinden sağlanan hasılat ile transit ticaretten sağlanan hasılat götürü gider kaydedilmesinde ihracat hasılatı olarak dikkate alınmayacaktır. Bu şekilde satılan malların yurt dışına çıkarılmış olması önem arz etmemektedir.

Geçici, kabul, rejimi çerçevesinde ithal edilen, ham ve yarı mamul maddelerin Türkiye’de bir işlem gördükten sonra ihracatından sağlanan döviz hasılatı da  ihracat kazancına dahil edilecektir.

Hizmet ihracatı yoluyla sağlanan kazançlar da  bu imkandan yararlanabilecektir. Burada dikkat edilecek husus; hizmet ihracatı bir ihracat beyannamesine bağlanmadığı için kazancın tespitinde yurda getirilen  döviz  tutarı üzerinden kazanç hesaplaması yapılıp yapılmayacağıdır.  Bu ayrıntı, konuya ilişkin Tebliğlerde açıklanacaktır.

İMALATÇILARDA DURUM;                   

Yapılan düzenlemeye göre imalatçı firmaların;

1. Sanayi sicil belgesini haiz olup
2. Fiilen üretim faaliyetiyle iştigal etmeleri,

Gerekmektedir.

Bu  belgeye haiz olmakla beraber sadece alım-satım yapmaları yahut hizmet faaliyetiyle iştigal etmeleri veya fiilen üretim faaliyetiyle iştigal edip Sanayi sicil belgesine sahip olmamaları halinde bu indirimden yararlanamayacaklardır.

İmalatçı firmaların, üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarının yanında, ihracat da yapmaları halinde, ihracatçılara tanınan ilave %1 indirimden ayrıca yararlanmaları söz konusu olmayacaktır.

İmalatçının ihraç kaydıyla yapacağı teslimlerde ihracatçı olarak değil, imalatçı sıfatıyla indirimden yararlanma olanağı bulunmaktadır.  Zira, ihraç kayıtlı teslimlerde imalatçının ve ihracatçının kazanç içindeki etkisi/payı dikkate alınacağından imalatçı sıfatıyla oran indiriminden yararlanılması daha mantıklı olacaktır.

Madde kapsamında getirilen bu indirim, KVK 32. maddesinde yer alan diğer indirimler  uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi matrahı dikkate alınarak  uygulanacaktır.

İhracat veya imalat dışında da geliri/kazancı bulunan işletmelerde, indirimli Kurumlar vergisi oranının uygulanabilmesi için KV Beyannamesinde kurum geçici beyannamesinde düzenleme yapılması gerekmektedir.

Konuya ilişkin tebliğ veya açıklama henüz yayınlanmamıştır. Bu nedenle tereddüt yaratan konular Bakanlık düzenlemelerine göre ayrıca yapılacaktır.   

12.04.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.