Deniz Çalışkan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
denizcaliskan1988@gmail.com

Asgari Geçim İndirimi Ödenmezse İş Sözleşmesi İşçi Tarafından Haklı Olarak Feshedilebilir

AGİ (Asgari Geçim İndirimi), işçinin kendisiyle beraber bakmakla yükümlü olduğu kişiler için verilen vergi indirimlerine verilen isimdir.  Asgari geçim indirimi, 2007 yılından beri çalışana işveren tarafından devlet adına ödenen bir paradır ve işverenin gelir vergisinden düşülür. İşçiye Ödenmeyen Asgari Geçim İndirimi (AGİ) gelir vergisi stopajından (muhtasar ödemesinden) mahsup edilmesi mümkün değildir.

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ (AGİ) NEDİR KİMLERE VERİLİR:

16 yaşından itibaren sigortalı olarak çalışan kişilerin asgari geçimlerini sağlayacak kadar miktar hesaplanarak toplam gelirden çıkarılıp vergiden muaf olur. Bu para Asgari Geçim İndirimi (AGİ) olarak isimlendirilmektedir. 

• Asgari Geçim İndirimi (AGİ) çalışan bireylere aylık olarak verilmektedir.
• Bu miktar çalışan kişilerin brüt maaşları üzerinden hesaplanmaktadır. (Asgari ücret komisyonu tarafından yılın başında (Ocak Ayı) açıklanan asgari ücret brüt ücreti tutarı üzerinden hesaplanır.)
• Kişilerin alacakları Asgari Geçim İndirimi (AGİ) miktarları medeni durumları ve sahip oldukları çocuk sayısına göre değişkenlik göstermektedir.
• Asgari ücretin artması ile birlikte AGİ de artmaktadır. 

Maaşı vergilenen yani Gelir Vergi Kanununun 61. maddesinde açıklanan ücret dahilinde maaş alan herkes AGİ alma hakkına sahiptir. Bekar olan kimseler ya da evli olup eşi çalışan kimseler AGİ tutarını maaşı içinde almaktadır. Ancak evli olan ancak eşi çalışmayan kimseler AGİ miktarını maaştan ayrı olarak almaktadır.

 AGİ ödemelerinin tamamını devlet karşılamaktadır. Ödenen tüm AGİ tutarları işverenlerin ödemiş olduğu vergilerden de düşürülmektedir. Sigortalı olarak çalışan tüm çalışanların AGİ alması yasal bir zorunluluktur. Yani bu hakkın ödenmemesi suç teşkil eden bir durum olarak ifade edilebilir. Çalışanların AGİ'lerinin ödenmemesi durumunda mutlaka yasal kurumlara başvurarak haklarını araması gerekmektedir. Bunun yanında bir çalışanın AGİ'sinin ödenmemesi halinde iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunur.

ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNİ (AGİ) KİM ÖDER:

İşveren tarafından devlete ödenmesi gereken verginin devlete ödenmeyip Asgari Geçim İndirimi adı altında işveren tarafından devlet adına işçiye ödenmesidir. Yani işveren ARACILIK (Vergi sorumluluğu) yapmakta olup işçisine ödediği AGİ’ yi ödeyeceği vergiden (stopaj priminden) düşmektedir.

ÖDENMEYEN ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ SONRASI İŞÇİ NE YAPMALIDIR?

Soru: Asgari Geçim İndirimi (AGİ) ödemesi yapılmayan işçi, ne yapmalıdır?

Cevap:

• Çalışma Bakanlığının ALO 170 ihbar hattına ihbar edebilir.
• Vergi İletişim Merkezi’nin 444 0 189 nolu ihbar hattına şikayette bulunabilir.
• Asgari Geçim İndirimi (AGİ)’nin ödenmemesi durumunda çalışan iş sözleşmesini feshedebilir ve tazminat talep edilebilir.
• Noter aracılığıyla işverene ihtarname çekip iş sözleşmesini tek taraflı olarak fesih edebilir.

Soru: Asgari Geçim İndirimi Haziran ayında ödenen Temmuz Ayında ödenmeyen işçi ne yapmalıdır?

Cevap: Asgari geçim indirimi süreklilik arz ettiği için işçinin çalışmasının devam ettiği ilgili aylarda ödenmesi zorunlu olduğundan işçi ödenmeyen asgari geçim indirimi işverenden talep eder işveren bu asgari geçim indirimini ödemeyi kabul etmezse iş sözleşmesini haklı fesih sebebi ile sonlandırıp tazminat talep edebilir.

ÖDENMEYEN AGİ KONUSUNDA YARGITAY KARARI!

Yargıtay 22. Hukuk Dairesi,  2012/28238 E. 2013/29999 K. 31.01.2013 ile şöyle der; Somut olayda; davacı işçinin fesih tarihi itibari ile ödenmenmiş olan asgari geçim indirimi alacağı bulunduğu anlaşılmakla; bir kimsenin hiçbir neden yokken tüm haklarından vazgeçerek işyerini terk etmesi hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, iş sözleşmesinin işçi tarafından ödenmeyen asgari geçim indirimi alacağı bulunması nedeni ile haklı olarak feshedildiğinin kabulü dosya içeriğine daha uygun düşecektir. Bu durumda, iş sözleşmesini haklı nedenle de olsa fesheden işçi kıdem tazminatına hak kazanırsa da ihbar tazminatına hak kazanamayacağından, davacının ihbar tazminatı isteğinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ:

Ödenmeyen Asgari Geçim İndirimi sonucunda işçi İş Kanunu’nun, 24/2/e maddesi gereğince haklı nedenle derhal fesih sebebi ile iş sözleşmesini haklı fesih nedeni ile feshedebilir işverenden tazminat (kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma vb.) talebinde bulunur ve tazminatı alır. Tazminat olarak kıdem tazminatını alır ihbar tazminatı alamaz.

Kaynak: https://www.gib.gov.tr/node/88813

03.08.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.