Madde 46 - Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. (Ek cümleler:10/7/2025-7553/9 md.) Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizm işletmesi belgesi verilen konaklama tesislerinde çalışan işçilerin bu fıkra kapsamında hak kazandığı hafta tatili, işçinin yazılı talebi veya onayı ile hak kazandığı günü takip eden dört gün içinde kullandırılabilir. Bu halde işçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük normal çalışma süresi kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz. İşçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir.
Açıklaması:
1.)İşyeri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından turizm işletmesi belgesi verilen konaklama tesislerinde çalışan işçilerin bu fıkra kapsamında hak kazandığı hafta tatili, işçinin yazılı talebi veya onayı ile hak kazandığı günü takip eden dört gün içinde kullandırılabilir.
2.)İşçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük normal çalışma süresi kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz.
3.)İşçi verdiği onayı otuz gün önceden işverene yazılı olarak bildirimde bulunmak kaydıyla geri alabilir.
Hafta tatili,dinlenme süresinde çalışanın bedensel ,ruhsal sağlığını koruması,ailesi ile sosyal hayata adapte olması,iş verimliliğinde sürekliliği için gerekli enerjiyi depolamaktır.
Anayasa,ILO, Avrupa Birliği'nin 2003/88/EC sayılı Çalışma Süresi Direktifi bu konuda 4857/46 maddesini destekliyor.
Kanun teklifi verilirken genel gerekçe olarak;
Turizm sektöründe çalışan işçilere yönelik olarak haftalık izinlerin 10 günlük süre içerisinde kullanabilmesine imkân sağlayacak esneklikte bir düzenleme yapılarak daha verimli bir serbest zaman yaratılması ile değişen sosyal yaşam ve ekonomik koşullar doğrultusunda işçi ve işveren arasındaki çalışma barışına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
Kanun düzenleyici hafta tatili hakkı saklı tutularak turizm sektöründe ortaya çıkan ihtiyaçlar göz önüne alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm işletme belgeli konaklama tesislerinde çalışan personelin yazılı talebi ve onayı olmak kaydıyla haftalık izinlerini gerekli görülen durumlarda 10 günlük süre içerisinde kullanabilmesine imkan sağlayacak esneklikte bir düzenleme yapılarak haftalık izinlerin haftada 1 gün (6+1) kullanılacağına ilişkin genel kurala söz konusu personel yönünden istisna getirilmektedir. 45 saatlik çalışma süresinin tamamlandığı gün hafta tatiline hak kazanan işçinin hak kazandığı hafta tatilini yazılı talebi veya onayı ile tatile hak kazandığı günü takip eden dört gün içerisinde (10+1) kullanması mümkün hale gelmektedir. İşçi yönünden hak edilen hafta tatillerinin birleştirilerek kullanılmasına ve daha verimli bir serbest zaman yaratılmasına, özel yaşamlarına ayırdıkları zamanı daha verimli kullanmalarına imkan sağlanmakta aynı zamanda değişen sosyal yaşam ve ekonomik koşullar dikkate alınarak işçi ve işveren yönünden çalışma barışının sağlanmasına da büyük ölçüde katkı sağlanması amaçlanmaktadır.İLO raporlarında da iş-özel yaşam uyumu politikalarının, işletmelere önemli yararlar sağladığı, politikaların hem çalışanlar hem de işverenler için faydalı olduğuna dair tespitlere yer verilmektedir.
Hukukçular hafta tatili uygulamasının esnekleştirilmeye gidilmesini,bunun ilerleyen süreçlerde diğer iş kollarına da emsal olacağını vurgulamak istiyor.Anayasa 50'inci maddesi ile çalışanların dinlenme haklarında vurgulama yapılmış,esnekliğe yer verilmemiştir.Bu hükümle hafta tatili işçinin 7 günlük zaman dilimi içerisinde kesintisiz 24 saat dinlenmesini sağlamak amacıyla tanınmıştır.10 gün çalıştırılması sonucu teklif maddesi anayasa aykırı olabilir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanuna göre işverenlerin bu hafta tatili esnek kullanılmasında dikkatli olması gerekir. İşçi onayı olsa bile artan çalışma süresi ile, oluşacak bedensel,zihinsel yorgunluklar , iş kazası riskleri artarsa işverenlerde önemli bir risk yüklenir(Kaza Olasılığı). Kaçınılmazlık ilkesinin de bu esnek çalışmadan dolayı işçi onayı olsa da ortadan kaldırmaz.
İşverenin kusur oranları,5510 sayılı Kanun ve 6331 İSG göre sorgulanacaktır.
Vardiya Çalışmalarında ve Denkleştirme çalışmalarında hafta tatili günleri ayrıca değerlendirilecek,yapılan hatalar karşısında idari yaptırımlar da dikkat çekmek isterim.
ILO 14 ve 4857 46 Maddesinde ,Yargıtay uygulamalarında hafta tatilinin 10 gün kadar ertelemenin mümkün olmadığını,Anayasa aykırılığı,uluslararası sözleşmelere,yargı kararlarına göre örtüşmeyen bir uygulama olacağını dile getirmişler.
İşçinin ispat yükümlülüğü,bordro,puantaj,pdks sistemleri.Bordro şahitleri,kamera ve işyeri mesajlaşma kayıtları.
Onayların özlük dosyalarda saklanması.
5 yıllık zamanaşımı sürelerine dikkat edilmesi.
4857/46 Maddesine eklenen cümle ile birlikte turizm işletme belgesine sahip konaklama tesislerinde çalışan işçiler için hafta tatilinin kullanımında esnekliğe yer verilmiştir.
İşçinin eli zayıf olmasına rağmen bu hakkı kullanması için ,hafta tatili işçinin yazılı talebi , onayı ile hak kazanılan günü takip eden 4 gün içinde kullandırılması.Kafamızda soru işareti kalacak ,işçinin hafta tatilinde yaptığı normal süreli çalışmalar fazla mesai sayılır mı,sayılmaz mı?
Fazla mesai onayında olduğu gibi 30 gün önceden işverene bildirim yapmak suretiyle yazılı bildirimle bu ötelemeli esnek hakkından vazgeçmesi beklenecektir.
Bu bağlam da Anayasal hakkın ihlal edilmesi gündeme gelecektir.Burada işçi işverenin emrinde çalıştığı için serbest iradesi ve 30 gün içinde bu hakkının eskiden olduğu gibi 7'günde kullanım hakkına nasıl geri dönebilecektir.Bu sektörde TİS yapan işyerleri içinde sorunlu bir sözleşme dönemine girilecektir.
17.07.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.