Ferdi Karaboğaz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
smmmferdi.karabogaz@gmail.com

Yıl Sonu Yaklaşırken, Bütçe ve Nakit Akışı ile Yeni Yılı Yönetmek

Yıl sonu, işletmeler için yalnızca bir takvim değişimi değildir. Aynı zamanda geride kalan dönemin muhasebesinin yapıldığı, hataların ve doğruların netleştiği, en önemlisi de geleceğe dair kararların şekillendiği kritik bir eşiktir. Bu dönemde firmaların en çok ihtiyaç duyduğu şey ise netliktir. Çünkü belirsizlik, işletmeler için maliyetli bir durumdur.

Günlük iş temposu içinde çoğu firma “işler yürüsün yeter” refleksiyle hareket eder. Ancak yıl sonu geldiğinde şu sorular kaçınılmaz hale gelir:
Önümüzdeki yıl ne kadar satış yapabiliriz?
Giderlerimiz hangi seviyede olacak?
Nakit ne zaman sıkışır, ne zaman rahatlar?
Yatırım için uygun bir zaman var mı?
Kredi ihtiyacı doğarsa bunu nasıl ve ne zaman karşılarız?

Bu soruların sağlıklı cevaplar, bütçe ve nakit akış tabloları ile verilebilir.

Bütçe: Hedeflerin Rakamlarla  İfade Edildiği Tablo

Bütçe, çoğu zaman yanlış anlaşılan bir kavramdır. Pek çok işletme için bütçe, yıl başında hazırlanıp bir kenara kaldırılan bir tablo olarak görülür. Oysa bütçe; firmanın önümüzdeki döneme dair hedeflerini, beklentilerini ve sınırlarını rakamlara döktüğü bir yönetim aracıdır.

Satış hedefleri, maliyet yapısı, personel giderleri, sabit masraflar ve planlanan yatırımlar bütçe sayesinde görünür hale gelir. Bu görünürlük, işletme sahibine ya da yöneticisine “neredeyiz ve nereye gidiyoruz” sorusunun cevabını verir. En önemlisi de bütçe, kontrol edilebilir bir yapı sunar. Sapmalar erken fark edilir, önlem alma şansı doğar.

Nakit Akışı: Kârlılıktan Daha Hayati Bir Gerçek

Bir işletme kârlı olabilir ama nakitsiz kalabilir. Bu durum, sahada en sık karşılaşılan problemlerden biridir. İşte tam bu noktada nakit akış tablosu devreye girer.

Nakit akışı; paranın ne zaman kasaya girdiğini ve ne zaman çıktığını gösterir. Satış yapmak, fatura kesmek ya da kâr etmek tek başına yeterli değildir. Önemli olan, bu işlemlerin firmaya ne zaman nakit olarak döndüğüdür. Çekler, vadeler, kredi geri ödemeleri, vergi ve SGK yükümlülükleri… Hepsi nakit akışı içinde anlam kazanır.

Yıl sonu itibarıyla hazırlanan bir nakit akış tablosu, önümüzdeki yılın ay ay fotoğrafını çeker. Hangi aylar rahat, hangi aylar riskli, nerede finansman ihtiyacı doğabilir; hepsi netleşir. Bu da işletmeye sürprizsiz bir yönetim imkânı sağlar.

Yatırım Kararları ve Doğru Zamanlama

Yatırım fırsatları genellikle cazip görünür. Ancak doğru zamanda yapılmayan yatırım, iyi bir fikri bile riske sokabilir. Bütçe ve nakit akış tabloları, yatırım kararlarının duygusal değil, rasyonel alınmasını sağlar.

Bu yatırımı hangi ayda yapabiliriz?
Bu yatırım nakit dengemizi bozar mı?
Geri dönüş süresi ne kadar?

gibi sorular, ancak sayılarla cevap bulur. Yıl sonu planlaması sayesinde firmalar, yatırımlarını nakdin en güçlü olduğu dönemlere denk getirebilir.

Kredi İhtiyacını Önceden Görmek Büyük Avantajdır

Finansmana ihtiyaç duyulduğu anda kredi arayışına girmek, işletmeyi çoğu zaman dezavantajlı duruma düşürür. Oysa önceden planlanan bir kredi ihtiyacı; daha uygun koşullar, daha güçlü pazarlık ve daha sağlıklı bir yapı demektir.

Bütçe ve nakit akış çalışmaları, kredi ihtiyacını “oldu bitti” bir durum olmaktan çıkarır. Firma, ne kadar finansmana ihtiyacı olduğunu, ne zaman kullanacağını ve nasıl geri ödeyeceğini önceden bilir. Bu da hem banka nezdinde güven yaratır hem de işletmenin stresini azaltır.

Rakamlar Belirsizliği Azaltır

Yıl sonu; sadece kapanışların yapıldığı, beyannamelerin verildiği bir dönem değildir. Aynı zamanda geleceğin tasarlandığı bir zamandır. Bu tasarımın sağlam olması ise bütçe ve nakit akış planlamasından geçer.

Belirsizlik, işletmeler için en pahalı maliyettir. Doğru hazırlanmış bütçe ve nakit akış tabloları ise bu belirsizliği azaltır, yöneticinin elini güçlendirir. Yeni yıla daha kontrollü, daha öngörülü ve daha sağlam adımlarla girmek isteyen her firma için yıl sonu planlaması bir tercih değil, bir gerekliliktir.

30.12.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.