Yılmaz Dönmez
Yeminli Mali Müşavir
Gelir İdaresi E. Grup Müdürü
ydonmez@ninovaymm.com

İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Zorunluluğu Devam Ediyor mu? İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesinde Kullanılan Banka Ödeme Yükümlülüğü Nedir?

A) İhracat Bedeli Hangi Tarihe Kadar Yurda Getirilmelidir?

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin İhracat Bedelleri Hakkındaki 2018-32/48 Sayılı Tebliğ uyarınca, Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından 04.09.2018 – 04.03.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedellerin, 180 gün içerisinde ihracata aracılık eden bankalara transfer edilmesi veya getirilmesi zorunluluğu getirilmiştir.

2019-32/56 Sayılı Tebliğin 10 uncu maddesiyle ile; 2018-32/48 Sayılı Tebliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

2018-32/48 Sayılı Tebliğin 13 üncü maddesinin ikinci fıkrası; anılan tebliğ ile getirilen zorunluluğun hangi tarihe kadar uygulanacağını belirlemekteydi. Bu fıkranın kaldırılmasıyla; ihracat bedelinin, 180 gün içerisinde yurda getirilme zorunluluğu sürekli hale gelmiştir.

B) İhracat Bedeli Hangi Ödeme Şekilleriyle Yurda Getirilebilir?

Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından gerçekleştirilen ihracat işlemlerine ilişkin bedeller, ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin ihracata aracılık eden bankaya transfer edilir veya getirilir. Bedellerin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez.

İhracat işlemlerine ilişkin bedeller aşağıdaki ödeme şekillerinden birine göre yurda getirilebilir.

a) Akreditifli Ödeme,

b) Vesaik Mukabili Ödeme,

c) Mal Mukabili Ödeme,

d) Kabul Kredili Akreditifli Ödeme,

e) Kabul Kredili Vesaik Mukabili Ödeme,

f) Kabul Kredili Mal Mukabili Ödeme,

g) Peşin Ödeme.

İhracat bedellerinin beyan edilen Türk parası veya döviz üzerinden yurda getirilmesi esastır. Ancak, döviz üzerinden yapılacağı beyan edilen ihracat karşılığında farklı bir döviz cinsinin veya Türk parası üzerinden yapılacağı beyan edilen ihracat karşılığında döviz getirilmesi mümkündür.

İhracat bedelinin yolcu beraberinde efektif olarak yurda getirilmesi halinde gümrük idarelerine beyan edilmesi zorunludur.

28.08.2020 tarihli 31227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2020-32/58 no.lu Tebliğ ile; ihracat bedelinin yurda getirilmesinde kullanılan “Banka Ödeme Yükümlülüğü” ödeme şekli, tebliğ maddesinden çıkarılmıştır.

Buna göre; ihracat bedellerinin yurda getirilmesinde, 28.08.2020 tarihinden itibaren “Banka Ödeme Yükümlülüğü” kullanılamayacaktır.

C) Banka Ödeme Yükümlülüğü Nedir?

Türkçe karşılığı Banka Ödeme Yükümlülüğü olarak geçen BPO (Bank Payment Obligation), bir bankacılık ödeme ürünüdür. Bu ürünün ortaya çıkmasının ilk sebebi ise dış ticaret gerçekleştirilmesinde banka garantisi olmayan ödeme yöntemlerine olan mal mukabil ve vesaik mukabil ödemeleri için banka güvencesi vermesi ve finansman desteği sağlamasıdır.

BPO; ihracatçı ve ithalatçı arasında gerçekleşecek olan alışverişe ait, sadece elektronik ortamda sunulan verilerin başarılı bir biçimde eşleşmesi şartı ile bir yükümlü bankanın (alıcının bankası) bir lehtar bankaya (satıcının bankası) verdiği geri dönülemez ve bağımsız bir ödeme taahhüdüdür.

• BPO, yeni bir ödeme sistemidir. Banka taahhüdü olmayan ödeme şekillerinde riski azaltmak ve hem satıcı hem de alıcı için güvence oluşturmak amacıyla geliştirilmiştir.
• Dış ticaret ödeme yöntemleri arasında en hızlı ödeme çözümüdür.
• BPO, bir bankanın diğer bir bankaya verdiği ve satıcı tarafından bankası aracılığıyla sunulan verilerin elektronik ortamda eşleşmesi sonucu ödemenin belirlenen bir vadede yapılmasını sağlayan geri dönülemez bir banka taahhüdüdür.
• Gerek ulusal gerekse uluslararası ticari işlemlerde, SWIFT TSU sistemi aracılığı veri eşleştirmesinin yapıldığı ve bankaların ödeme garantisinin eklendiği bir yapıdır.
• BPO kapsamında; fiziki belgeler doğrudan ihracatçı tarafından ithalatçıya gönderilir. Fiziki belgeler üzerindeki veriler ise ihracatçının bankasına verilir.
• Fiziki belgeler üzerindeki bilgilerden süzülen verilerin, işlem başlatılırken talep edilen verilerle eşleşmesi halinde ödeme yükümlülüğü doğar.
• Elektronik veri paylaşımının yaygınlaşmasıyla bankalar arasında basılı evrak alışverişine gerek kalmaksızın, söz konusu ticaretin bilgilerinin sipariş aşamasından ödeme aşamasına kadar olan tüm süreçlerinin kolayca takip edilebilmesini sağlar. Sistem, bilgilerin elektronik ortamda paylaşılması ve alıcının borcuna bir veya daha fazla bankanın belli oranlarda yine elektronik ortamda ödeme taahhüdü vermesi üzerine kurgulanmıştır.
• Milletlerarası Ticaret Odası tarafından 2013 yılında ilk versiyonu yayınlanan 750E sayılı broşür olan URBPO'ya tabi olarak gerçekleştirilir.

Resmi Gazete Tarih ve Sayı	Yasal Dayanak
04.09.2018 – 30525	Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)
31.12.2019 – 30995 5. Mükerrer	Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2019-32/56)
28.08.2020 – 31227	Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ (İhracat Bedelleri Hakkında) (Tebliğ No: 2018-32/48)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Tebliğ No: 2020-32/58)

02.09.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.