Umut Çiray
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E.SGK Müfettişi
umut@brothersandpartners.com.tr

İşsizlik Ödeneği (Aylığı / Maaşı) Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Tarih: 08.12.2015

İŞSİZLİK AYLIĞI NEDİR?

Gerçek adı işsizlik ödeneği olan fakat halk arasında işsizlik maaşı veya işsizlik aylığı olarak telaffuz edilen ödenek, çalışanların işsiz kalmaları halinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa istinaden, işsizlik sigortası fonundan yapılan ödemedir.

İŞSİZLİK AYLIĞI ALMANIN ŞARTLARI NELERDİR?

İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için;

·         Kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak,
·         Hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli (kesintisiz) çalışmış olmak,
·         Son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olmak,
·         Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak,gerekmektedir.

İŞSİZLİK AYLIĞI ALINABİLECEK SÜRE NEKADARDIR?

Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek aralıksız olarak çalışmış olanlardan, son üç yıl içinde;

            a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,

            b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,

            c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

süreyle işsizlik aylığı ödenir.

İŞSİZLİK AYLIĞI ALMAK İÇİN NEREYE VE NEZAMAN BAŞVURU YAPILMALI?

Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir.

İŞSİZLİK AYLIĞINA BAŞVURUDA GEÇ KALINMASI HALİNDE NE OLUR?

Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir.

İŞSİZLİK AYLIĞI NASIL HESAPLANIR?

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçememektedir. İşsizlik ödeneğinin ödenmesi aşamasında damga vergisi stopaj yoluyla kesilmektedir.

İşsizlik Aylığı = [((Son Dört Aylık SPEK Ortalaması) x %40) - (Son Dört Aylık SPEK Ortalaması) x %40) x Damga Vergisi Oranı)]

İŞSİZLİK AYLIĞI ALAN SAĞLIK HİZMETİNDEN FAYDALANABİLİR Mİ?

İşsizlik ödeneği alanlar genel sağlık sigortası kapsamında olup bakmakla yükümlü olduğu kişiler de genel sağlık sigortalısı kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanabilmektedir.

İŞSİZLİK SİGORTASI KAPSAMINDA SUNULAN HİZMETLER NELERDİR?

İşsizlik ödeneği alanlara İŞKUR tarafından;

·         İşsizlik ödeneği verilmesi,
·         Genel sağlık sigortası primleri ödenmesi,
·         Yeni bir iş bulma,
·         Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi verilmesi,hizmetleri sağlanmaktadır.

EMEKLİLER İŞSİZLİK AYLIĞI ALABİLİR Mİ?

4447 sayılı Kanunun 52.maddesinin 1.fıkrasının (b) bendi uyarınca;  "İşsizlik ödeneği almakta iken; ... herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen, sigortalı işsizlerin işsizlik ödenekleri kesilir." 

Hükmünden dolayı kendi istek ve iradeleri dışında işten çıkartılmış olsalar dahi emekliler işsizlik ödeneğinden yararlanamamaktadırlar.

EKSİK KALAN İŞSİZLİK AYLIĞI YENİDEN ALINABİLİR Mİ?

İşsizlik aylığı alanlar, işsizlik ödeneğinden yararlanma hakkı devam ederken işe girer ve işsizlik ödeneğinden yararlanmak için kanunun öngördüğü şartları yerine getiremeden, yeniden işsiz kalırlarsa daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar bu haktan yararlanmaya devam eder.

İŞSİZLİK AYLIĞI ALINAN SÜREDE ÖDENEN PRİMLER EMEKLİLİKTE DİKKATE ALINIR MI?

İşsizlik ödeneği ödenirken, ilgililer adına sadece genel sağlık sigortası primleri yatırıldığı için, emeklilik yönünden dikkate alınmamaktadır.

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)