Soru: Taşımacılık faaliyetimizle ilgili olarak yurtiçinde alınan ve şirketin aktifine kayıtlı olan kamyonun yurtdışında bulunan şirkete kiralanması hizmetinde katma değer vergisi hesaplanacak mıdır? Bu kapsamda kiralama hizmeti dolayısıyla yurtiçinde yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan katma değer vergilerinin iadesi mümkün müdür?   

Hizmetin tanımı 3065 sayılı Katma Değer Vergisi  Kanununun 4.maddesinde yapılmış olup hizmet ihracatından doğan Katma Değer Vergisi İstisnası ilgili kanunun 11/1-a ve 12/2. maddelerinde düzenlenmiştir. İlgili konuya ilişkin ayrıntılar ise Katma Değer Vergisi Kanununun 1-123 seri nolu tebliğlerini yürürlükten kaldırarak 25.04.2014 tarih ve 28983 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ve 01.05.2014 tarihi itibariyle yürürlüğe giren Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde açıklanmıştır.

3065 sayılı Kanunun 4. maddesinde Hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu ve bu işlemlerin; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi, şekillerde gerçekleştiği belirtilmiştir.

İlgili kanunun (11/1-a) maddesine göre yurtdışındaki müşteriler için yapılan hizmetler vergiden istisna edilmiş olup aynı Kanunun (12/2)nci maddesine göre ise Yurt dışındaki müşteri tabirinin,ikametgâhı, işyeri, kanunî ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade ettiğini ve bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için hizmetlerin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması ve hizmetten yurt dışında faydalanılması gerektiğinin altı çizilmiştir.

Hizmetin yurtdışındaki bir müşteri için yapıldığı, yurtdışındaki müşteri adına düzenlenen fatura ve benzeri belge ile tevsik edilir. Hizmetten yurtdışında faydalanılmasından kasıt, Türkiye’de yurtdışındaki müşteri için yapılan hizmetin, müşterinin yurtdışındaki iş, işlem ve faaliyetleri ile ilgili olması; Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisi bulunmamasıdır. Türkiye’den serbest bölgelere yapılan teslimler mal ihracatı kapsamında katma değer vergisinden istisna iken, serbest bölgelere verilen hizmetler hizmet ihracı kapsamında değerlendirilmemektedir.

26 Seri No’lu KDV Genel Tebliği ile hizmet ihracatından yararlanabilmek için hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye’ye getirilmesi şartı bulunmakta idi. Ancak Katma Değer Vergisi Uygulama Genel Tebliği ile 26.04.2014 tarihinden itibaren bu şart kaldırılmıştır. 

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 32. maddesinde, “Bu kanunun 11, 13, 14, 15 inci maddeleri ile 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (s) bendi uyarınca vergiden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen Katma Değer Vergisi, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanacak Katma Değer Vergisinden indirilir. Vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunur.” hükmü doğrultusunda hizmet ihracatına ilişkin yüklenilen katma değer vergilerinin indirim konusu yapılabileceği, indirilemeyen katma değer vergilerinin ise kanunun ilgili maddesi gereğince iade edileceği açıklanmıştır.  

Danıştay 3. Dairesinin aynı konu ile ilgili vermiş olduğu karar özeti şöyledir.[1]

Yurt içinde yapılan kira sözleşmesi ile yurt dışındaki bir şirkete yurt dışında kullanılmak üzere kiralanan kamyon ve yarı frigofirik yarı römorklar satın alınırken yurt içinde ödenen ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin iade edileceğine karar vermiştir.

Karar gerekçesinde, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesinin 1. bendinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olacağı, 6. maddesinde, işlemlerin Türkiye’de yapılmasının malların teslim anında Türkiye’de bulunmasını, hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını ifade ettiği, 11. maddesinin 1. fıkrasının (a) bendinde yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin katma değer vergisinden müstesna olduğunu, 12. maddesinin 2. fıkrasında ise, yurt dışındaki müşteri tabirinin, ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında olan alıcılar ile yurt içinde bulunan bir firmanın yurt dışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubelerini ifade ettiği, bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış ve hizmetten yurtdışında faydalanılmış olması şartlarının yerine getirilmiş olması gerektiğinin hükme bağlandığı, olayda vergi dairesince söz konusu kiralama faaliyetinin yurt dışında ifa edilmesi nedeniyle katma değer vergisinin konusuna girmediği, verginin konusuna girmeyen bir işlemin tam istisna kapsamında değerlendirilmesi ve bu işlemle ilgili olarak yurt içinde yüklenilen katma değer vergisi indirimi ya da iadesinin mümkün bulunmadığı açıklansa da, şirketin merkezinin ve faaliyetinin Türkiye’de bulunduğu, söz konusu kamyon ve frigofirik yarı römorkların Türkiye’de bulunduğu, söz konusu kamyon ve frigofirik yarı römorkların Türkiye’de satın alınarak şirket aktifine kaydedildiği ve alıcı firma ile yapılan akde dayanılarak hizmet bedeli fatura edilmek suretiyle ticari kiralama yoluyla ihraç edilmesi üzerine hizmet ifası amacıyla alıcı firmanın bulunduğu ülkeye gönderilmek için gümrük çıkışlarının yapıldığı, dolayısıyla kiralama işleminin Türkiye’de, kiralama hizmetinden faydalanmanın ise yurt dışında gerçekleştiği hususları dikkate alındığında, kiralama hizmeti veren şirket ile alıcı firma arasında ticari kiralama yoluyla ihracattan dolayı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1. maddesi kapsamında bir işlemin yapılmış olduğu sonucuna ulaşıldığı, bu durumda 3065 sayılı Kanun’un 11. maddesi ve 12. maddesinin 2. fıkrası uyarınca, yurt dışındaki müşterilere yurt dışında yapılan bu hizmet katma değer vergisinden istisna edildiğinden indirim konusu yapılamayan ve iade edilen katma değer vergisinin geri alınması amacıyla yapılan tarhiyatın kaldırılmasına karar veren Vergi Mahkemesi kararının aynı hukuksal gerekçelerle onanmasına karar vermiştir.

Açıklanan durumlardan dolayı, şirketiniz tarafından aktifinize kayıtlı kamyonun yurtdışındaki firmaya kiralanması hizmeti Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 12/2. maddesi gereğince hizmet ihracatı kapsamında katma değer vergisinden istisna olduğundan aynı Kanunun 32. maddesi gereğince söz konusu hizmete ilişkin yurt içinde yüklenilen ve indirimle giderilemeyen katma değer vergilerinin iadesi mümkündür. Kiralama işlemine konu ticari aracın şirket aktifinde yer almayıp yurtdışında araç kiralama işlemi şeklinde yapılması halinde ise, bu hizmet katma değer vergisinin konusuna girmediğinden katma değer vergisi iadesine konu herhangi bir durum söz konusu olmamaktadır.

 Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)