Aynı Adreste İki Ayrı Vergi Mükellefinin Faaliyet Göstermesi Hali
Tarih: 23.11.2016
Uygulamada vergi mükelleflerinin aynı adreste mükellefiyet kaydı açtırarak faaliyette bulunmaları mümkündür. Ancak, bazı durumlarda vergi daireleri, mükelleflerin aynı adreste başka bir mükellefin işe başlaması ile ilgili işe başlama yoklamasını düzenlememektedir. Aynı adreste ikinci bir vergi mükellefinin faaliyette bulunması zaman zaman vergi daireleri tarafından geri çevrilmektedir.
Oysaki, aynı adreste duruma
göre iki mükellef veya daha fazla mükellefin iş yapması olasıdır. Örneğin,
aynı adreste birden çok bölüm veya kat veya reyonların bulunması durumunda
her katta birden çok mükellef faaliyet sürdürebilir. İşe başlama bilindiği
gibi, VUK’nun 153 ila 170. Maddelerinde düzenlenmiştir. İşe başlama bildirimi
işe başladıklarını vergi dairesine mükelleflerce 10 gün içerisinde
bildirilmesi zorunludur. Ticaret sicil memurluklarından şirket kuran
mükellefler yönünden ise işe başlama 10 gün içerisinde ticaret sicil
memurluğunca yerine getirilecektir.
Aynı adreste iki ayrı iş
yeri gibi iki ayrı mükellefin faaliyette bulunabileceğine ilişkin gelir idaresi
tarafından verilmiş bazı özelgeler mevcuttur. Özellikle Anayasamıza göre
teşebbüs hürriyeti açısından aynı adreste iki ayrı şirketin faaliyette bulunması
mümkün bulunmaktadır.[1]
Gerçek kişilerde
ise, işe başlama bildiriminin işe başlama tarihinden itibaren 10 gün içinde
vergi dairesine yapılması gerekir. İşe başlamanın, işe başlama bildirimi,
bizzat mükellefin kendisi tarafından yapılabileceği gibi bir avukat veya 3568
sayılı kanuna göre yetki almış SMMM veya YMM’lerce de bildirilebilir. İşe
başlamalar mutlaka işe başlama form dilekçesi ile yapılmalıdır. Bildirim
formunu gerçek kişilerde mükellef, anonim veya limited şirketlerde ise kanuni
temsilcileri tarafından yapılacaktır. Tüzel kişiliği bulunmayan kimseler
yönünden ise işe başlama bunları temsile yetkili kişilerce imzalanır.
Süresinde yapılmayan bildirimler açısından birinci derece usulsüzlük cezası
kesilir.
Uygulamada, aynı işyerinde iki mükellefin faaliyette bulunması halinde
sonradan vergi kaydı açılan ikinci mükellefe “odaşık” vergi mükellefi
denilmektedir. Odaşık vergi mükellefi, kira tutarının belli bir bölümünü
diğer kiracıya ödemektedir. Bu kira ödemesi, alt kiracılık sözleşmesi ile
gerçekleştirilmektedir. İki kiracı kendi aralarında faturalaşmak suretiyle
kontrata uygun belgelendirme yapabilmektedirler. Alt kiracının fatura mukabili
kira ödemesi yapması halinde alt kiracı açısından “kira stopajı” söz
konusu olmayacaktır. (GVK md.94)
Kaynak:
www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya