Vergi ve Ceza İhbarnamesine: Hem Dava Açılabilir ve Hem De Uzlaşma Talep Edilebilir
Tarih: 24.06.2014
Bilindiği gibi kendisine vergi ve ceza ihbarnamesi tebliğ edilen gerçek ve tüzel
kişiler bizzat uzlaşma komisyonu nezdinde kapsama giren vergi ve cezalar için
uzlaşma talep edebilirler. Bu arada, hem uzlaşma talep edilip ve hem de ilgili
vergi mahkemesinde vergi davası da aynı anda açılabilir.
Hem uzlaşma talebi ve hem de vergi yargısında vergi davasının açılması durumunda
vergi mahkemeleri mükellefin vergi idaresi ile uzlaşma müzakerelerinin
neticesini bekler. Prensip olarak, kendisine vergi ve ceza ihbarnamesi tebliğ
edilen mükellefin tebliğ tarihinden itibaren (30) gün içerisinde ilgili uzlaşma
komisyonuna müracaat ederek uzlaşma isteminde bulunması en doğru yoldur.[1]
Uzlaşma sonucunda, uzlaşmaya varılmaması veya uzlaşmanın sağlanamaması halinde;
(15) gün içerisinde vergi yargısına başvurularak vergi davası açılması
mümkündür.
[2]
Buna
göre;
1) Hem uzlaşma talep edilmesi ve hem de vergi yargısının
hakemliğine başvurulması halinde vergi mahkemesi uzlaşmanın akıbetini bekler.
Eğer uzlaşmaya varılmış ise, vergi mahkemesi davayı artık devam ettirmez.
2) Önce uzlaşma talebinde bulunulup, daha sonra uzlaşma
sağlanamaması halinde (15) gün içerisinde (Malî veya Adlî tatil dikkate
alınmalıdır) vergi yargısına müracaat olunabilir.
3) Uzlaşma talebi ile, vergi mahkemesinde aynı anda (tebliğ
tarihinden itibaren [30] gün içerisinde) müracaat edilmesi halinde vergi yargısı
uzlaşmanın sonucunu bekler. Uzlaşma, sağlanamadığı durumlarda vergi mahkemesi
dosyayı inceler ve karara bağlamaya doğru gider.
4) Tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunulması halinde,
tarhiyattan önce uzlaşma sağlanamadığı hallerde vergi yargısına hemen gidilemez.
Vergi dairesinden (1) no.lu vergi ve ceza ihbarnamelerinin tebliği beklenir. Bu
aşamada 2. Bir tarhiyattan sonra uzlaşma talep etme olanağı yoktur.
İhbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren (30) gün içerisinde ya vergi yargısına
gidilir veya 213 sayılı VUK md. 376 talebi koşullara göre yapılabilir.
5) (3) kat kesilen vergi ziyaı cezası var ise, bu durumda
mutlak surette vergi yargısına gidilir. Bu gibi durumlarda uzlaşma talebi söz
konusu değildir. (213 sayılı VUK md. 359)
6) Tek başına kesilen özel usulsüzlük cezaları hakkında
uzlaşma talebi olamaz. Bu gibi cezalar için ancak 213 sayılı VUK md. 376 hükmü
gereği 1/3 indirim talep olunabilir. Bu ceza tebliğ tarihinden itibaren (60) gün
içerisinde ödenmelidir. Teminat gösterilmesi halinde ödeme süresi (5) ay uzar.
Kesilen özel usulsüzlük cezası bir rapora dayalı ise, bu cezaya karşı
tarhiyattan önce uzlaşma talep olanağı mümkündür.
7) Uzlaşma talep edilip, tayin edilen gün de uzlaşmaya
varılması halinde (Vergi hatası hariç) artık bu konuda hiçbir mercie şikâyet
edilemez. Vergi davası açılamaz. Uzlaşma komisyon kararı kesindir.
8) Uzlaşmaya varılması halinde üzerinde uzlaşılan vergi ve
cezaların (30) gün içerisinde ödenmesi esastır. Bu yükümlülük yerine
getirilmediği takdirde uzlaşma komisyon kararı bozulmaz. Sadece vadeden sonra
gecikme zammı işler.
9) Üzerinde uzlaşılan uzlaşma komisyon kararına istinaden,
mutabık kalınan vergi miktarı üzerinden normal vade tarihinden itibaren uzlaşma
tarihine kadar “Gecikme Faizi” hesaplanır. Bu hesaplama işlemi uzlaşma komisyonu
kararının imzalandığı gün hemen o anda hesaplanmaz. Uzlaşma komisyon kararının
ilgili vergi dairesine yollandığı zaman buradan tanzim edilecek tahakkuk fişi
üzerinde gecikme faizi ayrıca hesaplanarak gösterilir.
10) Vergi ve ceza ihbarnameleri ekinde mutlak surette
bunların dayanakları olan takdir komisyon kararı, vergi inceleme rapor, yoklama
fişi, vb. eklenmelidir.
11) Vergi ve ceza ihbarnamelerinin mutlak surette bunların
muhataplarına tebliğ edilmesi zorunludur.
12) (5) yıl içerisinde tarh ve tebliğ edilmeyen vergi ve
cezalar tarh zaman aşımına uğrar. (213 sayılı VUK md. 114)
13) Mükellefin ölümü halinde vergi cezası düşer. (Bkz. 213
sayılı VUK md. 372)
14) Mücbir sebeplerin varlığı halinde ise, vergi cezası
kesilmez. (Bkz. 213 sayılı VUK md. 373)
15) 213 sayılı VUK md. 374 ‘de yazılı süreler geçtikten
sonra vergi cezası kesilemez.
[1] Malî tatil ve Adlî tatil halinde süreler uzar. Bu durumda, 1 Temmuz ‘da başlayan Malî tatil nedeni ile süreler 20 Temmuz ‘dan itibaren (7) gün daha eklenir. Adlî tatil nedeni ile, Vergi Mahkemesin ‘de dava açma süreleri uzar. Yine Adlî tatil dolayısı ile, itiraz veya temyiz süreleri de bu tatil dolayısı ile etkilenir.
[2] 213 sayılı VUK ek md. 7. ‘Uzlaşma ve Vergi Mahkemelerinde Dava Açma’
Kaynak:
www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya