Ercan Urgan
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Konkordato Komiseri
Bilirkişi
ercan.urgan@aldagulymm.com.tr

Facebook, Twitter, Instagram Gibi Şirketlerden Alınan Reklam Hizmeti İle Adobe, Zoom Gibi Şirketlerden Alınan Gayrimaddi Hak Kullanımlarının Vergilendirilmesi ve Muhasebe Kaydı

Dar mükellef kurumlardan alınan reklam ve gayrimaddi hak kullanımı hizmetlerine ait faturaların, Katma Değer Vergisi Kanunu (KDV) ve Kurumlar Vergisi Kanunu (KVK) açısından nasıl değerlendirileceği konusunda sıklıkla sorular almaktayız. Bu yazımızda sosyal medya mecralarında verilen reklamlar ile gayrimaddi hak kullanımlarının mükellefler nezdinde ne şekilde değerlendirmesi gerektiğini hem KDV hemde  stopaj açısından  değerlendirip örnek muhasebe kayıtları yardımı ile izah etmeye çalışacağız.

KDV konusu stopaja göre daha anlaşılır ve tespiti daha kolay olduğundan yazımıza önce KDV açısından değerlendirerek başlayabiliriz.

1- 3065 SAYILI KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU  (KDV) AÇISINDAN

Bilindiği üzere KDV kanunun;

1.1. Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler Başlıklı 1. Maddesinde;

 Türkiye'de yapılan aşağıdaki işlemlerin  katma değer vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

a) Ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,

b) Her türlü mal ve hizmet ithalatı,

c) Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler

1.2. İşlemlerin Türkiye’de Yapılması Başlıklı 6. Maddesinde;

a) Malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını,

b)  Hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını

ifade ettiği belirtilmiştir.

1.3. Vergi Sorumlusu Başlıklı 9. Maddesinde ise;

Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.

Görüleceği üzere, ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayanların Türkiye'de yaptığı hizmetler ile bunların yurt dışında yaptığı ancak Türkiye'de faydalanılan hizmetler KDV ye tabi olacaktır.

Bu gibi hizmet ifalarında mükellef, esas olarak hizmeti ifa eden olmakla birlikte, Türkiye'de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmadığından, KDV nin tamamı, hizmetten faydalanan tarafından sorumlu sıfatı ile  2 Nolu KDV beyannamesi ile beyan edilerek  ödenecektir.

2- 5520 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU  (KVK) AÇISINDAN

2.1. Facebook,Twitter, İnstagram gibi mecralarda verilen reklam hizmetlerinin vergilendirilmesi:

   5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 30. maddesinde yer alan dar mükellefiyete tabi kurumların vergi kesintisine tabi kazanç ve iratlarından yapılacak vergi kesinti oranları hakkındaki 12.01.2009 tarihli ve 2009/4593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Kararın 1. maddesinin birinci fıkrasına 15. bent eklenmek suretiyle Vergi Usul Kanununun 11. maddesinin 7. fıkrası kapsamındaki ödemelerden; "İnternet ortamında verilen reklam hizmetlerine ilişkin olarak, bu hizmeti verenlere veya internet ortamında reklam hizmeti verilmesine aracılık edenlere yapılan ödemeler üzerinden %15 oranında kesinti yapılacağı belirtilmiştir. Söz konusu reklam hizmetlerine ilişkin kesinti MUHSGK beyannamesinin 279. satırında beyan edilecektir.

2.2. Adobe, Zoom gibi gayrimaddi hak kullanım hizmetlerinin vergilendirilmesi:

Kurumlar Vergisi Kanunun Dar mükellefiyette vergi kesintisi başlıklı 30/2 maddesinde;

Ticarî veya ziraî kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen kişilerce % 15 (*)  oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmıştır.  Söz konusu oran ; (*)12/1/2009 Tarihli ve 2009/14593 Sayılı  Kararnamenin Eki Kararın 1/11. maddesine göre: Ticari veya zirai kazanca dahil olup olmadığına bakılmaksızın telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddi hakların satışı, devir ve temliki karşılığında nakden veya hesaben ödenen veya tahakkuk ettirilen bedeller üzerinden % 20 olarak değiştirilmiştir.

Ancak  gayrimaddi hak kullanımı hizmetinin sunan şirketin mukim olduğu ülke ile Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması (ÇVÖA)  olması durumunda söz konusu oran %10 olarak uygulanmaktadır.  Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmalarının (ÇVÖA)  stopaj yönlü olup, KDV’ yi kapsamamaktadır. Söz konusu gayrimaddi hak kullanımlarına ilişkin  kesinti MUHSGK beyannamesinin 281. satırında beyan edilecektir.

3- KONUYA İLİŞKİN ÖRNEK  MUHASEBE KAYITLARI

3.1. Reklam Hizmetlerine Yönelik Örnek: 

ABC Yayınevi A.Ş.  Türk vergi kanunları adlı cep kitapçığının pazarlanmasına yönelik olarak Facebook üzerinden reklam vermiştir. Söz konusu reklam hizmeti için   21.12.2022 tarihinde Facebook tarafından 3.000,00 TL fatura oluşturulmuştur.  Bu durumda ABC Yayınevi A.Ş.’nin yapması gereken hesaplama ve  muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

Stopaj Oranı	0,15
KDV Oranı	0,18
Brüt Rakam	3.529,41
Stopaj	529,41
KDV	635,29
Net Ödenen	3.000,00

--------------------------------------------------------21.12.2022---------------------------------------------

760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERİ	3.529,41
191 İNDİRİLECEK KDV	635,29
		360.01  2 NOLU BEYAN İLE ÖDENECEK KDV	635,29
		360.02 ÖDENECEK KURUM STOPAJI	529,41
		320 META (FACEBOOK)	3.000,00

--------------------------------------------------------//---------------------------------------------------------

Muhasebe kaydından da görüleceği üzere ödenen net 3.000,00 TL vergi oranının %15 olması nedeni ile 3.529,41 TL olarak brütleştirilmiştir. 

Söz konusu brüt rakam üzerinden önce 1 nolu KDV beyannamesinde KDV bedeli  indirim konusu yapılacaktır daha sonra 2 nolu KDV beyannamesinin “Tam Tevkifat” Kulakçığının 101 nolu satırında tamamı beyan edilerek ödenecektir.  

Kurum stopajı ise MUHSGK beyannamesinin 279. Satırında beyan edilerek ödenecektir.

3.2. Gayrimaddi Hak Bedellerine  Yönelik Örnek: 

ABC Yayınevi A.Ş.  Türk vergi kanunları adlı cep kitapçığının baskıya hazırlanması için editör ile Zoom üzerinden toplantı yapmıştır.

Söz konusu Zoom hizmeti için   21.12.2022 tarihinde Zoom şirketi tarafından  3.000,00 TL lik fatura oluşturulmuştur.  Bu durumda ABC Yayınevi A.Ş.’nin yapması gereken hesaplama ve  muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

Stopaj Oranı (ÇVÖA var olduğu varsayımı ile)	0,10
KDV Oranı	0,18
Brüt Rakam	3.333,33
Stopaj	333,33
KDV	600,00
Net Ödenen	3.000,00

-------------------------------------------------------21.12.2022---------------------------------------------

730 GENEL ÜRETİM GİDERİ	3.333,33
191 İNDİRİLECEK KDV	600,00
		360.01  2 NOLU BEYAN İLE ÖDENECEK KDV	600,00
		360.02 ÖDENECEK KURUM STOPAJI	333,33
		320 ZOOM	3.000,00

--------------------------------------------------------//---------------------------------------------------------

Muhasebe kaydından da görüleceği üzere ödenen net 3.000,00 TL,  ÇVÖA varsayımda %10 olması nedeni ile 3.333,33 TL olarak brütleştirilmiştir. 

Söz konusu brüt rakam üzerinden önce 1 nolu KDV beyannamesinde KDV bedeli  indirim konusu yapılacak, daha sonra 2 nolu KDV beyannamesinin “Tam Tevkifat” Kulakçığının 101 nolu satırında tamamı beyan edilerek ödenecektir.  

Kurum stopajı ise MUHSGK beyannamesinin 281. Satırında beyan edilerek ödenecektir.

4.SONUÇ

Dar mükellef kurumlardan alınan reklam hizmetlerinde, hizmetten yararlanma Türkiye’de olması hasebi ile nakden yada hesaben ödenen bedeller yazımızda belirttiğimiz oranlar üzerinden  brütleştirme yapılmak suretiyle  2 nolu KDV beyannamesinin 279. satırında  beyan edilerek,

Yine söz konusu dar mükellef kurumlardan alınan telif, imtiyaz, ihtira, işletme, ticaret unvanı, marka ve benzeri gayrimaddî haklar için yine ödenen bedeller brütleştirilerek  12/1/2009 tarihli ve  2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesinin Eki Kararının 1/11. maddesine göre %20, ÇVÖA varsa %10 oranında stopaj yapılarak MUHSGK beyannamesinin 281. satırında  beyan edilerek ödenecektir.

Kaynaklar:

1- 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu,

2- 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu,

3- 1 Nolu Kurumlar Vergisi Tebliği,

4- 12/1/2009 Tarih ve  2009/14593 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi,

5- GİB Tarafından Yayımlanan Yürürlükte Bulunan  Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları

10.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.