2022 gelişi aynı zamanda yeni yılda yapılması gereken işlemleri de beraberinde getirmiştir. Yeni yılla birlikte zaman içerisinde yapılması gereken işlemler, dikkat edilmesi gereken durumlar hakkında bir hatırlatma notu olarak bu bilgilendirme yazımızda ele alacağız.
Maddeler halinde inceleyeceğimiz 2022 yılında yapılması gerekenler ve dikkat edilmesi gereken konular aşağıda siz değerli okuyucularımıza sunulmuştur.
Anonim şirketler ve eğer kullanıyorlar ise Limited şirketler yönetim kurulu karar defterlerini 2022 yılı ocak ayı sonuna kadar kapanış tasdiklerinin yapılması gerekmektedir.
2021 yılı defterlerini fiziki ortamda tutan Anonim şirketler ve Limited şirketler 2021 yılına ait yevmiye defterlerini 30.06.2022 tarihine kadar kapanış tasdiki için notere onaylatmaları gerekmektedir.
Elektronik ortamda defter tutanlar için böyle bir zorunluluk bulunmamaktadır.
2021 yılında defterlerini elektronik ortamda tutan mükelleflerin defterlerini aylık veya geçici vergi dönemlerinde elektronik ortamda yüklemelerinden dolayı 2021 yılına ait defterlerini notere onaylatma zorunluluğu yoktur.
2022 yılında defterlerini elektronik ortamda tutacak olan mükelleflerin defter yükleme dönemini aylık veya geçici vergi tarihlerinde 3 aylık olarak yükleme hakları bulunmaktadır. Defter yükleme tercihinde bulunmak için son tarih 31.01.2022’dir.
Yükleme süresi tercihinde bulunmayanların yükleme zamanı aylık olarak seçilir.
Defter yükleme tercihinde bulunmayan veya süresinde ilgili tercihi yapmayanların defterleri otomatik olarak aylık bildirim şeklinde seçilir.
2021 yılında brüt satış hasılatı 4 milyon TL ve üzerinde olan firmaların en geç 01.07.2022 tarihine kadar elektronik fatura sistemine dâhil olmak zorundadır.
Kendi siteleri ve/veya başka bir internet satış platformunda e-ticaret faaliyetinde bulunan mükelleflerin e-fatura’ya geçme hadleri ve süreleri
2020 ve 2021 yılında brüt satış hasılatı 1 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.07.2022 tarihine kadar elektronik fatura sistemine dâhil olmak zorundadır.
Gayrimenkul ve/veya taşıt alım, satım ve kiralama faaliyetinde bulunan mükellefler için e-fatura’ya geçme hadleri ve süreleri
2020 ve 2021 yılında brüt satış hasılatı 1 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.07.2022 tarihine kadar elektronik fatura sistemine dâhil olmak zorundadır.
Otel işletmelerinde ciro şartı bulunmamaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi alan konaklama hizmeti veren otel işletmelerine hasılat şartına bakılmaksızın e-fatura uygulamasına geçmeleri gerekmektedir.
5-) 2021 Yılına Ait Brüt Satış Tutarı 4 Milyon TL ve Üzerinde Satış Yapanlar 01.01.2023 Tarihinde E-Defter Sistemine Geçmek Zorundadır.
2021 yılında brüt satış hasılatı 4 milyon TL ve üzerinde olan firmaların 01.01.2023 tarihi itibarıyla elektronik defter sistemine geçmek zorundadır.
Kendi siteleri ve/veya başka bir internet satış platformunda e-ticaret faaliyetinde bulunan mükelleflerin elektronik deftere geçme hadleri ve süreleri
2020 ve 2021 yılında brüt satış hasılatı 1 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.01.2023 tarihine kadar elektronik defter sistemine dâhil olmak zorundadır.
Gayrimenkul ve/veya taşıt alım, satım ve kiralama faaliyetinde bulunan mükellefler için elektronik deftere geçme hadleri ve süreleri
2020 ve 2021 yılında brüt satış hasılatı 1 milyon TL ve üzerinde olan mükelleflerin en geç 01.01.2023 tarihine kadar elektronik defter sistemine dâhil olmak zorundadır.
Otel işletmelerinde ciro şartı bulunmamaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi alan konaklama hizmeti veren otel işletmelerine hasılat şartına bakılmaksızın elektronik defter uygulamasına geçmeleri gerekmektedir.
E-Arşiv Fatura uygulamasına dâhil olmayan mükellefler tarafından vergi mükellefi olmayanlara düzenlenecek faturaların, vergiler dâhil toplam tutarın 30 Bin TL’yi aşması halinde ve vergi mükelleflerine düzenlenecek faturaların, vergiler dâhil toplam tutarı 5 Bin TL’yi aşması halinde, faturalarını e-Arşiv Fatura olarak GİB Portal üzerinden düzenlemesi zorunludur.
01.03.2022 tarihinden itibaren hadler değişecektir.
01.03.2022 tarihinden itibaren vergi mükellefi olmayanlara düzenlenecek faturaların vergiler dâhil toplam tutarın 5 Bin TL’yi aşması halinde vergi mükelleflerine düzenlenecek faturaların, vergiler dâhil toplam tutarı ilgili yılın fatura düzenleme sınırını (2022 yılı için 2 Bin TL) aşması halinde, faturalarını e-Arşiv Fatura olarak GİB Portal üzerinden düzenlemesi zorunlu olacaktır.
2021 yılında brüt satış hasılatı 10 milyon TL ve üzeri e-fatura uygulamasına kayıtlı olan firmaların en geç 01.07.2022 tarihinde E-İrsaliye uygulamasına geçmesi gerekmektedir.
Ticaret sicil gazetesi 01.01.2022 tarihinden itibaren sadece dijital olarak yayımlanacaktır. Kâğıt ortamında baskı olmayacaktır.
2022 yılından itibaren uygulanmak üzere asgari ücretliler gelir ve damga vergisinden istisna tutulmuştur.
Diğer ücretlilerinde ücretlileri asgari ücrete kadar olan kısmı vergiden istisna edilmiştir.
Ücretleri asgari ücret üzerinde olan hizmet erbabının ücretlerinin asgari ücrete kadar olan kısımları gelir vergisinden ve damga vergisinden istisna tutulmuştur.
Vergi İstisnası Nasıl Hesaplanır?
Örnek; Aylık brüt ücreti 10.000-TL olan personelin Ocak/2022 dönemine ait ücret hesaplama şekli aşağıdaki gibidir; (*) Sigorta primi işveren payının hesabında, 5 puanlık indirim dikkate alınmıştır.
Brüt Ücret – 10.000,00-TL |
|
Brüt Tutar |
10.000,00 |
SGK İşçi Payı (%14) |
1.400,00 |
SGK İşsizlik İşveren Payı (%1) |
100,00 |
Gelir Vergisi Matrahı |
8.500,00 |
Gelir Vergisi (%15) |
1.275,00 |
Gelir Vergisi İstisnası |
4.253,40 |
İstisna Gelir Vergisi (%15) |
638,01 |
İstisna Sonrası Gelir Vergisi |
636,99 |
Damga Vergisi Matrahı |
10.000,00 |
Damga Vergisi (%0759) |
75,90 |
Damga Vergisi İstisnası |
5.004,00 |
İstisna Damga Vergisi (%0759) |
37,98 |
İstisna Sonrası Damga Vergisi |
37,92 |
Net Ücret |
7.825,09 |
|
|
İşveren SGK primi (%15,5) |
1.550,00 |
İşveren İşsizlik Primi (%2) |
200,00 |
İşveren Maliyeti |
11.750,00 |
Asgari geçim indirimi 2022 yılı ve takip eden yıllar için kaldırılmıştır.
01.01.2022 tarihinden itibaren istisna uygulaması tüm hizmet erbabı için uygulanacağından istisna tutarları memurlarından da asgari ücrete kadar olan kazançlarına isabet eden gelir vergisi ve damga vergisi tutarları içinde uygulanacaktır.
2022 yılı itibariyle asgari ücretli olarak çalışmakta olan bir personelin işverene toplam maliyeti 5.879,70-TL’dir.
2022 yılında gerçek kişiden yapılan işyeri kira ödemelerinde uygulanacak stopaj oranı %20’dir.
2022 yılında işyeri kira ödemelerinde uygulanacak KDV oranı %18’dir.
İşyeri kira ödemeleri ne kadar olursa olsun banka üzerinden ödenmesi gerekmektedir.
2022 yılında Mesken Kira Gelirleri İçin Uygulanan İstisna Tutarı: 9.500 –TL
İşverenlerce, işyeri veya işyerinin müştemilatı dışında kalan yerlerde hizmet erbabına yemek verilmek suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı KDV hariç günlük: 34 –TL
İşverenlerce hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için sağlanan menfaatlere ilişkin istisna tutarı günlük 17,00-TL’dir.
Gelir Dilimi |
Vergi Oranı |
32.000 TL’ye kadar |
%15 |
70.000 TL’nin 32.000 TL’si için 4.800 TL, fazlası |
%20 |
250.000 TL’nin 70.000 TL’si için 12.400 TL, fazlası |
%27 |
880.000 TL’nin 250.000 TL’si için 61.000 TL, fazlası |
%35 |
880.000 TL’den fazlasının 880.000 TL’si için 281.500 TL, fazlası |
%40 |
Gelir Dilimi |
Vergi Oranı |
32.000 TL’ye kadar |
%15 |
70.000 TL’nin 32.000 TL’si için 4.800 TL, fazlası |
%20 |
170.000 TL’nin 70.000 TL’si için 12.400 TL, fazlası |
%27 |
880.000 TL’nin 170.000 TL’si için 39.400 TL, fazlası |
%35 |
880.000 TL’den fazlasının 880.000 TL’si için 287.900 TL, fazlası |
%40 |
Tam mükellef kurumlar tarafından dağıtılan kar paylarındaki stopaj oranı %10 olarak uygulanacaktır.
Vergi Beyannamesi Adı |
Tutarı (TL) |
Yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi |
132,30 |
176,70 |
|
87,30 |
|
Muhtasar Beyannamesi |
87,30 |
Diğer Vergi Beyannameleri (Damga Vergisi Beyannameleri Hariç) |
87,30 |
Gümrük İdarelerine Verilen Beyannameler |
176,60 |
Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi |
103,50 |
2022 yılı için fatura kesme ve düzenleme sınır KDV dâhil 2.000-TL’dir.
2022 yılı için demirbaş ve amortisman düzenleme sınırı KDV hariç 2.000-TL’dir.
Tevkifat kapsamında olan ve işlem bedeli KDV dahil 2.000 -TL üzerinde olan teslim ve hizmetler için faturalar tevkifatlı olarak düzenlenecektir.
İşlem Bedeli 2.000-TL altında ise Hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz.
Kısmi tevkifat kapsamındaki işlemlerde KDV dâhil fatura bedeli 2.000-TL'yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz.
Kurum aktifinde iki tam yıl kalan taşınmazların satışlarından doğan kazançlara ait istisna tutarı 2022 yılı içinde %50 olarak uygulanmaya devam edecektir.
01.01.2022-30.06.2022 tarihleri arasında işçilere ödenecek Kıdem Tazminatının Tavanı: 10.848,59-TL'dir.
İşletmenin aktifine kayıtlı amortismana tabi iktisadi kıymetler yıl esası kavramı yerine gün esasına göre 2022 yılında amortisman ayırabileceklerdir.
(Not: Seçimlik haktır, dileyen mükellefler yıl esasında amortisman ayırmaya devam edebilir.)
Binek otomobiller hariç
Aktife kayıtlı binek otolar (Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri hariç olmak üzere), için gün esasına göre amortisman ayrılamaz.
Mükelleflerin kullanmakta oldukları iktisadi kıymetlerin kullanım süreleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen amortisman süresinin;
• İki (2) Katını
• Elli (50) Yılı
Aşmamak kaydıyla kullanım ömürlerini belirleyebilir.
(Not: Seçimlik haktır, dileyen mükellefler Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan oranlar üzerinden ayırmaya devam edebilir.)
2022 yılı için belirlenen kurumlar vergisi oranı %23’dür.
Not; 2022 yılında (17.02.2022 tarihine kadar) verilecek olan 2021 yılına ait 4. Dönem geçici vergi beyannamesi için kurumlar vergisi oranı %25’dir.
2022 Yılı için İndirimli orana tabi işlemlerde KDV iade sınırı 25.700-TL’dir.
Bilanço esası ve işletme hesabı esasına göre defter tutan tüccarlar tarafından yazılı olarak bir defadan fazla istendiği veya protesto edildiği halde borçlu tarafından ödenmeyen 4.000 TL’yi aşmayan alacaklar şüpheli alacak olarak kabul edilir ve bunlar doğrudan giderleştirilebilir.
Emzirme ödeneği, 2022 yılı için 316 TL olarak belirlenmiştir.
Arızi kazançlara ilişkin istisna tutarı, 2022 yılı için 58.000-TL olarak belirlenmiştir.
31.12.2021 tarihinden itibaren reeskont işlemlerinde uygulanacak avans faiz oranı %15,75’dir.
2022 yılında da 7.000-TL’yi aşan tutardaki tahsilat ve ödemelerin finansal kurumlar aracılığıyla yapılması aynı tutar üzerinden devam edecektir.
Kısım kısım ödemeler de tevsik kapsamındadır.
7.000-TL’yi aşan tahsilat ve ödemelerin kısım kısım ödenmesi de tevsik zorunluluğundadır.
2022 yılı ve takip eden yıllarda uygulanmak üzere ilgili yıllara ait 4. dönem geçici vergi beyannamesi kaldırılmıştır.
2021 Hesap Dönemi için son defa 17.02.2022 tarihinde verilecektir.
Son defa 2021 yılı kazançları için 17.02.2022 tarihine kadar 2021 yılı 4. dönem geçici vergi beyannamesi verilecektir.
İhracat bedeli kabul belgesine veya Döviz alım belgesine bağlanan ihracat bedellerinin %25'i belgeyi düzenleyen bankaya satılacaktır.
İlgili bedel banka tarafından Merkez Bankasına satılacaktır.
Bu bedeller banka tarafından Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılacak ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarımı sağlanacaktır.
Karşılık Türk Lirası olarak ödenir.
İlgili konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenecektir.
Yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşmış olan bilanço hesabına göre defter tutan vergisi mükelleflerinin, aşan kısımla sınırlı olmak üzere;
toplamının %10’luk kısmı, kurum kazancının tespitinde Kanunen Kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması 2022 yılında da devam edecektir.
2021 yılında ve 2022 yılı içerisine denk gelen 2021 yılı 4. Dönem geçici vergi beyannamesine ait tahakkuk eden fakat ödenmeyen geçici vergi tutarları kurumlar vergisinden mahsup edilemez.
Tahakkuk eden fakat ödenmeyen kıdem tazminatlarının gider olarak yazılması mümkün değildir.
KDV için indirim hakkı vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili vesikalar kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döneminde kullanılabilir.
Özetle; 2021 yılında indirim konusu yapılmayan belgelere ait KDV tutarı 31.12.2022 tarihine kadar indirim konu yapılabilir.
Bankalar, ödeme kuruluşları ve PTT tarafından düzenlenen belgeler (dekont, alındı vb.) ve kamu kurum ve kuruluşlarının kendi mevzuatları dâhilinde düzenledikleri belgeler artık gider pusulası yerine geçecektir.
2021 yılı Kurumlar Vergisi Beyannamesinde ve/veya geçici vergi dönemlerinden sadece 4. geçici vergilendirme dönemi itibarıyla yararlanılması mümkün bulunan nakit sermaye artırımına ait indirim oranı 2021 hesap dönemi için %24,52’dir.
Binek otomobillere ait giderlerin en fazla %70’i kanunen kabul edilen gider olarak yazılabilir.
(Not; Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere)
İnternet ortamında sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden sağlanan kazançlar istisna kapsamına alınmıştır.
Türkiye’ de kurulu Banka Hesabı Açılmalı
İstisnadan yararlanmak için Türkiye ’de kurulu bir bankada hesap açılması ve bu faaliyetlere ait tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi gerekmektedir.
2022 Yılı İstisna Tutarı 880.000-TL’dir.
İstisna tutarı Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşmayan kazançlar olup 2022 yılı için 880.000-TL’dir.
SGK mevzuatı gereği tebliği gereken evraklar işverenlere, elektronik ortamda yapacaklardır.
E-Tebligat Başvurusunu kimler yapacaktır.
E-Tebligat Başvurusu için
bilgileri “ https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-sgk-e-tebligat-basvurusu” sayfasından ile giriş yapılarak 31.01.2022 tarihine kadar E-SGK Tebligat başvurusu yapılması gerekmektedir.
Hizmet Süresi |
Asgari İzin Süresi |
|
14 iş günü |
|
20 iş günü |
|
26 iş günü |
|
En az 20 iş günü |
Hizmet Süresi |
İhbar Bildirim Süresi |
|
2 Hafta |
|
4 Hafta |
|
6 Hafta |
|
8 Hafta |
İşverenler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az beş olması halinde, çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
Bağımsız denetime tabi olup olmadığının belirlenmesinde tek başına veya bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte aktif toplamına, yıllık net satış hasılatına ve çalışan sayısına ilişkin genel ölçütler şu şekildedir;
Şirketlerin denetime tabi olması için yukarıda belirtilen üç ölçütten ikisini üst üste iki hesap dönemi sağlaması gerekir.
24.01.2022
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)