Abuzer Akbıyık
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
abuzerakbiyik@hotmail.com

Teşvik Belgesi Kapsamında KDV İstisna Belgesi ve Fatura Alma Süreci

Özet: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermeye Genel Müdürlüğü tarafından, 2012/3305 Sayılı “Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar” çerçevesinde verilen Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında, yatırımın yeri, konusu, tutarı dikkate alınarak yatırımcıya Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, Vergi indirimi, Faiz veya Kar Payı Desteği, Yatırım Yeri Tahsisi, Sigorta Pirimi Desteği, Gelir Vergisi Stopaj desteği gibi destekler sağlanır.

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında sağlanan önemli desteklerinden biri KDV istisnasıdır. Neden önemlidir? Çünkü; Yatırımcı, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurtiçi ve yurtdışından yapacağı makine teçhizat ve İmalat sanayii ile turizme yönelik yatırımlardaki inşaat ile ilgili alımlarında, %18 oranında Katma Değer Vergisi ödemeyecektir. Örneğin 10 milyonluk yatırımda, 1.8 milyon TL tutarındaki KDV, yatırımcının cebinden çıkmayacaktır.

Yatırımcı için önem arz eden KDV istisnasından azami düzeyde istifade edilebilmesi için, 35 yılı aşan bilgi birikimi ve tecrübemle Gerek Makine ve Teçhizat gerekse İnşaat işlerine ilişkin KDV istisnası belgesi alınması, KDV istisnalı fatura alınması ve konu ile ilgili diğer işlemlerdeki süreç ve dikkat edilmesi gereken hususları aşağıda izah etmeye çalıştım.   

1.TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDA KDV İSTİSNA BELGESİ ALINMASI

Teşvik belgesi kapsamında, imalat sanayii ile turizme yönelik yatırımlarda; KDV istisnasından istifade etmek için, Yatırımcının bağlı olduğu Vergi Dairesinden, Makine Teçhizat ve İnşaat harcamaları için ayrı ayrı olmak üzere 2 adet KDV istisna belgesi alması gerekir. (Teşvik Belgeli, İmalat ve Turizm dışında diğer sektörlerdeki yatırımlarda ise, İnşaat KDV istisnası olmadığından, sadece Makine ve Teçhizat için KDV istisna belgesi alınır.)

KDV istisna belgesi, yurt içi alımlarda satıcıya, yurt dışı alımlarda gümrük idaresine verilir. Teşvik belgesinde Makine ve Teçhizat listesi veya İnşaat tutarı değişikliği yapıldığında, her değişiklik sonrası, KDV istisna yazısının yeniden alınması gerekir.

1.1.Makine ve Teçhizat harcamaları için KDV istisna belgesi alınması

ETUYS üzerinden teşvik belgesi alındıktan sonra, Yatırımcı veya Mali Müşaviri, KDV istisna belgesi almak için GİB internet sitesi üzerinden (www.gib.gov.tr) 9/A bölümünden talep oluştur ve Makine ve Teçhizatlar için KDV İstisna Belgesi alır. KDV istisna belgesinin bir sureti, Yurtiçi alımlarda satıcıya, İthalat esnasında ise Gümrük Müdürlüğüne verilir.  

1.2.İnşaat harcamaları için KDV istisna belgesi alınması

7394 Sayılı Kanun ile 3065 sayılı KDV kanun Geçici 37. maddesinde değişiklik yapılarak 01.05.2022 tarihinden başlamak üzere 31/12/2025 tarihine kadar, İmalat sanayii ile turizme yönelik Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifaları katma değer vergisi istisnası getirilmiştir. İnşaat işleri ile ilgili Cins, Ölçü birimi, Miktar, GTİP no tespitleri yapılarak GİB sistemi üzerinden (EK-30 ) başvuru yapılarak İnşaat için KDV İstisna belgesi alınması gerekmektedir.

Konu ile ilgili  ayrıntılı bilgilerin yer aldığı “Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında İmalat Sanayii İle Turizme Yönelik İnşaat İşlerinde KDV İstisna Uygulaması” başlıklı, http://www.muhasebetr.com/ internet sitesinde yayınlanan makalemi okumanızı tavsiye ederim.

2.TEŞVİK BELGESİ KAPSAMINDA MAL VE HİZMET ALINMA SÜRECİ

2.1.Makine ve Teçhizat alım süreci

Yatırım Teşvik Belgesi alındığında ilk işlem olarak, Vergi Dairesinden Makine ve Teçhizat KDV istisna belgesi alınmalıdır. KDV istisna belgesi alındıktan sonra yapılacak işlemler ve dikkat edilecek hususular aşağıda belirtilmiştir.

1.Fatura kesilmeden önce Satıcıya barkot gönderilecektir (Yatırımcı, Fatura kestireceği ürün, onaylı teşvik listesinde var mı? Bakılacak. Eğer varsa, Yatırımcı, Satıcı firmanın unvanı, Mail adresi, Vergi numarası, Fatura kesilecek ürünün, teşvik listesindeki numarası ve Ürünün ismini Teşvik Müşavirine bildirilecektir. Teşvik Müşaviri, Teşvik sistemi ETUYS üzerinden satıcıya barkot gönderecektir.)

2.Satıcı, fatura düzenleyecektir (Satıcı firma, kendisine mail ile gönderilen barkotu aldıktan sonra, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sitesinde Makine Doğrulama ekranına girecek, (https://etuys.sanayi.gov.tr/etuysListeDogrulama/) ilgili bilgileri yazarak “Sonuç Getir” düğmesine basılarak doğrulama yapılacak, daha sonra barkotta bildirilen ürünler ile ilgili faturasını düzenleyecek ve faturasını yatırımcıya gönderecektir.

3.Yatırımcı, Yurt içi alımları ile ilgili faturaları HTML/PDF ve XML olarak, Yurt dışı alımları ile ilgili de Gümrük Beyannamesini, ETUYS teşvik sisteme kaydetmesi için Teşvik Müşavirine gönderecektir.

4.Makine ve Teçhizat faturaları Muhasebe sisteminde, 253 Tesisi Makine ve Cihazlar Hesabına kaydedilecektir. Teşvik Belgesi kapsamında alınan Makine ve Teçhizatların, diğer Makine ve Teçhizatlardan ayrı olması için alt hesap bazında ayrılmasında yarar vardır.

5.Faturaların işlendiği Yevmiye Defteri kayıtları A4 kağıdına alınacak, Mali Müşavir kaşe ve imzası ile, Teşvik Müşavirine gönderecektir. Teşvik Müşaviri faturayı ve Yevmiye tarih ve numarasını ETUYS teşvik sistemine yükleyecektir. (Gönderilen yevmiye numaraları teşvik sistemine girildiğinden, daha sonra değişiklik yapılmamalıdır)

6.Faturadaki Makine ve Teçhizat isimleri, Teşvik Belgesi Makine ve Teçhizat listedeki isimler ile aynı olmalıdır.  

7.Faturadaki adetler, Teşvik Belgesi Makine ve Teçhizat listesinde yazılı adetlerden fazla olamaz.  

8.Faturadaki fiyatlar, Teşvik Belgesi Makine ve teçhizat listesinde yazılı fiyatlardan yüksek veya düşük olabilir.   

9.Faturadaki isim, Makine ve teçhizat Listedeki isimden farklı olacak ise, listede olmayan bir makine ve teçhizat alımı olacak ise veya listedeki makine ve teçhizat sayısından fazla alımı yapılacak ise, fatura kesilemeden önce, Teşvik Müşavirine bilgi verilmesi ve listede değişiklik yapılması gerekir.

10.Teşvik Belgesi kapsamında alınan mallar yeni olmalıdır.  2 el, kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve cihazlar teşvik kapsamında dikkate alınmaz. (Teşvik belgesi kapsamında yurtiçinden 2.el makine alımı yapılamaz. Ancak Ticaret Bakanlığı’ndan alınması gereken izinler nezdinde ithal edilebilir.)

11. KDV Genel Uygulama Tebliği II-B-5.2 bölümünde ” Sabit kıymetin belgede istisna kapsamına giren mallar arasında yer aldığı belirlendikten sonra KDV uygulamaksızın işlem yapılır. Ayrıca satıcılar veya ilgili gümrük idaresi tarafından listenin uygun bir yerine, satılan veya ithal edilen mal miktarını belirten, "Listenin ..... sırasındaki ...... adet makine ve teçhizat ....... tarih ve ...... sayılı fatura /gümrük beyannamesi ile satılmıştır/ithali yapılmıştır." şerh konularak imza ve kaşe (gümrük idarelerinde mühür) tatbiki suretiyle onaylanır.” Hükmü yer almaktadır. Bu bakımdan Satıcıların, sattıkları ürünün teşvik listesinde yer alıp almadığına bakmaları, yatırımcı etuys sisteminden gelen borkotu bakanlık sitesinden sorgulayarak, sonuç getir bölümüne basmaları ve barkotta görülen bilgilere uygun fatura kesmesi ve fatura üzerine aşağıdaki şekilde şerh yazmaları uygun olacaktır.”3065 sayılı kanun 13/D maddesine göre KDV istisnasına tabi olup ../…./…… Tarih ve ………..  sayılı Yatırım Teşvik belgesi Yerli   makine ve  teçhizat listesinde …….. sıradaki malların satışı olduğundan KDV tahsil edilmemiştir. "     

ETUYS dan düzenlenen elektronik Yatırım Teşvik belgesi  öncesi alınmış olan, Kağıt şeklindeki Yatırım Teşvik Belgelerinde, Şerh düşülen Makine ve Teçhizat listesi ile  yatırım teşvik belgesinin birer fotokopisi belge sahipleri tarafından imza ve kaşe tatbik edilmek suretiyle onaylanarak gümrük idarelerine veya satıcılara verilir.

2.2. İnşaat mal ve hizmet alım süreci

Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükellefler, KDV yönünden bağlı oldukları Vergi Dairesine istisna belgesi almak için başvuruda bulunurlar. Başvuruda, inşaat işlerine ilişkin istisna kapsamında alınacak mal ve hizmet listesi, hazırlanan projeye uygun olarak elektronik ortamda sisteme girilir. Vergi Dairesince gerekli kontroller yapıldıktan sonra şartları sağlayanlara elektronik olarak sisteme girilen mal ve hizmetle sınırlı olmak üzere istisna belgesi verilir (EK:30). Alınan KDV istisna belgesinin, Yatırımcı  tarafından onaylanmış bir örneği satıcılara verilir.

1.İnşaat mal ve hizmet faturaları, İnşaat KDV istisna belgesinde yazılı mal ve hizmet ismine ve miktarlara  uygun olmalıdır.

2-Teşvik kapsamında inşaat faturaları KDV’siz alınacaktır. (KDV yerine sıfır yazılacaktır). Satıcı firma KDV’li satmak istiyor ve yatırımcı da bunu kabul ediyor ise fatura KDV’li olarak alınacak ve Faturadaki ödenen KDV genel  esaslar göre indirim konusu yapılmalıdır.

3-Yurt içinden alınan İnşaat faturaları (KDV’siz ve KDV’li alınan) HTML/PDF ve XML olarak, Yurt Dışından alımların Gümrük Beyannameleri PDF olarak, ETUYS teşvik sistemine işlenmesi için en kısa sürede Teşvik Müşavirine gönderilmelidir.

4-İnşaat faturalarının ve Gümrük Beyannamelerinin işlendiği Yevmiye Defteri kayıtları  A4 kağıdına alınacak, Mali Müşavir kaşe ve imzası ile Teşvik Müşavirine gönderecektir. Teşvik Müşaviri Yevmiye tarih numarasını ETUYS teşvik sistemine kaydedecektir (Teşvik Müşavirine gönderilen yevmiye tarih ve numaraları, teşvik sistemine girildiğinden, daha sonra değişiklik yapılmamalıdır)

5-İnşaat faturaları, muhasebe sisteminde, 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına kaydedilmeli, İnşaat tamamlanınca 252 Binalar hesabına alınmalıdır.

6- İnşaat işlerinin yatırım teşvik belgesinde öngörülen yatırıma ilişkin olması, 31/12/2025 tarihini aşmamak kaydıyla yatırım teşvik belgesinde öngörülen süre içinde yapılmış olması gerekir. (42 nolu KDV Tebliği)

7-İstisna uygulanacak harcama tutarının, inşaat işlerine yönelik yatırım teşvik belgesinde yer alan yatırım tutarını aşmaması gerekmektedir. (42 nolu KDV Tebliği) İnşaat harcaması, belgede yazılı tutarı aşacak ise, faturalar alınmadan önce, Teşvik kurumuna başvurup belgeyi revize etmek ve daha sonra da İnşaat KDV istisna belgesini revize etmek gerekir.

8-Mal teslimi ve hizmet ifası gerçekleştikçe alıcı ve satıcılar alım/satım bilgilerini sisteme girerler (42 nolu KDV Tebliği)

9-Projenin sonradan revize edilmesi, güncellenmesi veya ek proje düzenlenmesi halinde proje kapsamındaki mal ve hizmetlere ilişkin liste de elektronik ortamda revize edilir. Revize sonrası istisna kapsamına giren alışlarda istisnadan faydalanılabilmesi için istisna belgesinin de revize edilmesi gerekir. (42 nolu KDV Tebliği)

10-Yatırımlar kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin, alınan makine, araç-gereç ve tefrişatın (yatırım teşvik belgesinde yer alsa dahi) bu istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir. (42 nolu KDV Tebliği)

11.İstisna kapsamında mal ve hizmet alanlar istisna belgesinin süresinin sona erdiği tarih itibarıyla istisna belgesini vergi dairesine ibraz ederek kapattırmak zorundadır. (42 nolu KDV Tebliği)

12-Teşvik kapsamında inşaat fatura kesilmeden önce satıcıya barkot gönderilmez (Makine ve teçhizat alımından önce satıcıya barkot gönderilir)

10.01.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.