BASINDAN YAZILAR
Emekli aylıklarında onarım 2013 başında / Tahsin Sınav - MuhasebeTR

Emekli aylıklarında onarım 2013 başında / Tahsin Sınav

Henüz anayasal prosedür tamamlanıp Resmî Gazete'de yayınlanmasa da, İntibak Yasası'nın TBMM'nden geçmesiyle emekli aylıklarındaki mağduriyetlerin giderilmesi süreci başlamış bulunuyor. Ancak kanımca aktüeryal nedenlerle sürecin hemen sonuç getirmesi sağlanamadı. Ülkemiz sosyal güvenlik sisteminde en fazla değişiklik yapılan yasal düzenlemelerin başında emeklilik yaşı ve emeklilik aylığına ilişkin ilke ve esaslar gelmektedir. Bugüne kadar, emeklilik maaşının hesaplanmasına ilişkin mevzuatta takriben 11 defa değişiklik yapıldığı ve işçi emeklilerinin maaşlarının da 6 farklı şekilde hesaplandığı biliniyor: 1982 öncesi emekliler, 1982-1987 dönemi emeklileri, 1987-2000 dönemi emeklileri, 2000-2008 dönemi emeklileri, 2008 sonrası emeklileri ve süper emeklilerden oluşan altı farklı kategoriden kimin maaşının kime yaklaştırılacağı hususundaki arayışlar, İntibak Yasasıyla kısmen çözüme kavuşma sürecine girdi. İncelendiğinde işçi emeklilerinin maaş farkının 2000 yılı öncesinde emekli olanların iktisadî gelişme hızından pay almaması ve emeklilerin aylık bağlama oranlarının farklı olmasından kaynaklandığı görülmektedir.

İktisadî gelişme hızı dikkate alınarak ve aylık bağlama oranlarındaki haksızlıklar giderilerek emekli aylıkları düzeltildiğinde, aşağıdaki çarpıklıklar düzelebilecektir: 2000 yılı öncesi emeklilerin aldığı en düşük emekli aylığı 813.-TL, en yüksek emekli aylığı ise 1370.-TL civarındadır. Bugün emekli olacak bir emeklinin ise alabileceği en düşük emekli aylığı, 670.-TL ve en yüksek emekli aylığı ise 2600.-TL civarında olup, görüleceği üzere özellikle asgari ücret veya biraz üzerinden prim ödeyenlerin daha büyük mağduriyeti var. Kısaca tekrarlarsak, 2000 öncesi emeklilerde yüksek ücretliler mağdurken, 2000 sonrasında ise asgari ücret ve biraz üzerinden prim ödeyenler mağdur. 2008 sonrasındaki çalışma süresi arttıkça emekli maaşlarının daha fazla düşeceği; 5-10 yıl sonra emekli olacaklar için bu mağduriyetin daha fazla olacağı değerlendiriliyor. Ayrıca süper emeklilerin ve Bağ-Kur'dan basamak satın alarak emekli olanların ciddi bir hak kaybı ve mağduriyeti de biliniyor.

İntibak Yasası'yla son tahsis talep tarihi veya ölüm tarihi 2000 yılı Ocak ayı başından önce olup, 506 sayılı Kanundaki gösterge sistemine göre bağlanan malûllük, yaşlılık ve ölüm aylıkları ile bu tarihten önce malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken bu tarihten sonra ölen sigortalıların ölüm aylıkları yeniden hesaplanacak. Sigortalının Aralık 1999 ödeme dönemi itibariyle aylığı, belirtilen gösterge rakamı, memur aylık katsayısı ve aylık bağlama oranının çarpımıyla belirlenecek. İntibakla ilgili düzenlemeler, 2013 yılı Ocak ayından geçerli olacak. Bu maddeye göre hesaplanan aylıklar için geriye yönelik herhangi bir ödeme yapılmayacak. Malûllük, yaşlılık ve ölüm aylığının aylık bağlama oranı, %85'ten fazla olamayacak. Aylıkların hesaplanmasında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu döneminde hazırlanan ve 1999 yılı Aralık ayında yürürlükte bulunan gösterge veya üst gösterge tablosundan sigortalı için tespit edilmiş olan mevcut gösterge rakamı ile aynı dönemde yürürlükte bulunan memur aylık katsayısı esas alınacak. Böylece en düşük emekli aylığı artışı, 0,07 TL ve en yüksek emekli aylığı artışı ise 322,41 TL olacaktır. Şöyle ki;

-3600 prim ödeme gün sayısıyla emekli olanlardan göstergesi 10.625'in altında olanlara artış yok. Ancak 3600 günle emekli olanlardan 10.675 göstergesi olanlar için 1,02 TL ve 15.175 göstergesi olanlar için de 118,01 TL olmak üzere kademeli olarak bir artış,

-5000 prim ödeme gün sayısıyla emekli olanlardan göstergesi 9.590'in altında olanlara artış yok. Ancak 5000 günle emekli olanlardan göstergesi 9.595 olanlar için 0,07 TL ve göstergesi olanlar 15.175 olanlar için kademeli olarak bir artış 149,50 TL olmak üzere bir artış,

-7400 günle emekli olanlardan göstergesi 9.475 olanlar için, 109,87 TL ve göstergesi 15.175 olanlar için kademeli olarak bir artışla 212,48 TL artış,

-9000 günle emekli olanlardan göstergesi 9.475 olanlar için 133,46 TL ve göstergesi 15.175 olanlar için kademeli olarak bir artışla 247,84 TL artış,

-Bağ-Kur'dan 1.4.2002 ile 30.6.2002 tarihleri arasında emekli olan 12186 emeklinin emekli maaşında da artış olacaktır. SGK, uygulamasını kamuoyuna anlatacaktır.

Doğum borçlanması sigortalılık statüsü ilkesinde tashih

Yargıtay yeni bir kararında "5510 sayılı Kanunda, 4/1-a maddesi kapsamındaki sigortalıların lehine olan 41/1. a düzenlemesinde, "a" bendinin ilk kısmında yer verilen borçlanma imkânı, çalışırken ücretsiz doğum, ya da, analık izni kullanılan sürelere ilişkindir ki bu, doğal olarak daha önce sigortalı olmayı gerektirdiği gibi, aynı bendin ikinci kısmındaki borçlanma imkânı ise doğrudan ve sadece 4 /1.a kapsamındaki sigortalı kadına tanınmış ve borçlanacağı süre (doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmayacağı süre) olarak tanımlanmıştır. Dolayısıyla bu imkândan yararlanabilmek için de, geçmişte hizmet akdine dayalı olarak zorunlu sigortalılık tescilinin yapılmış olması, aynı Kanunun 4/a bendi kapsamında sigortalı olması gerektiği Dairemizin yerleşmiş içtihatları ile kabul edilmiştir. Borçlanma ile kazanılan sürelerin, doğumdan sonraki en fazla iki yıla ait olması, öncesinde aynı Kanunun 4/1-a kapsamında sigortalı olmak gerektiği şartları gözetildiğinde borçlanma ile kazanılan sürelerin, yine, 5510 sayılı Kanunun 4/1-a bendi kapsamında geçmiş sayılması, maddenin amacına ve kapsamına uygun olacaktır." (Y.10.HD, 28.11.2011 t. ve E.2011/15064 s. K. - Yargı, SGK'nın doğum borçlanması tuzağını bozdu, http://www.resulkurt.com/artikel.php?artikel_id=5016)

Belediye ve İl Özel İdaresi sözleşmelilerinden ön teşekkür

BELEDİYE SÖZLEŞMELİLERİ olarak pazartesi günü Bakanlar Kurulu'ndan gelecek hayırlı haberleri bekliyoruz. Biz Sn. Bakanımız Faruk ÇELİK tarafından Müjde Verilen Belediye Sözleşmelileriyiz. "SÖZ VERDİYSEK YAPARIZ" DİYEN BAŞBAKANIMIZ, BELEDİYE VE İL ÖZEL İDARE SÖZLEŞMELİLERİNİN MAĞDURİYETİNE SON VERDİ. ALLAH RAZI OLSUN. Sn Başbakan mağduriyeti gördü ve Çalışma Bakanına belediye sözleşmelilerine kadro için talimat verdi. Sonsuz teşekkürler. Belediyelerde çalışan 5393'lü sözleşmeli personeller olarak, Hükümetimizin yapmış olduğu Kadro çalışmaları için teşekkür ederiz.

(Kaynak: Yeni Şafak | 05.03.2012)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM