Bağ-Kur'lunun dava açması şart / Ali Tezel

Biri İşçi-Memur-Bağ-Kur Emeklileri Derneği Başkanı Hamdi Öz olmak üzere iki SSK emeklisinin Anayasa Mahkemesi’ne kadar gitmiş iki intibak davası var ama hiçbir Bağ-Kur’lunun bu tür davası yok. Bu nedenle dava SSK’lının lehine sonuçlansa bile Bağ-Kur’lulardan birinin de bu tür bir dava açmaması halinde aylıkları artmaz

Tıpkı SSK emeklilerinin aylık hesaplanmasında olduğu gibi 1978 yılından 2000 yılına kadar Bağ-Kur ve memurlar için memur maaş katsayısı ile belli edilen bir emekli aylığı sistemi vardı. 08.09.1999 günü Resmi Gazete’de yayımlanan 4447 Sayılı Kanun ile 2000 yılından itibaren SSK ve Bağ-Kur çalışanlarının emekli aylığının hesaplanmasında, memur maaş katsayısının kullanılmasına son verildi.


1999 YILINDA SİSTEMİDEĞİŞTİRMİŞLERDİ
Ayrıca gerek 1997 gerekse 2003 yıllarında Bağ-Kur basamak satın alma uygulamaları getirilmiş ve kişilere geriye doğru basamak fark paraları ödettirilerek basamak satılmıştır. Fakat iş emekli aylığına gelince geriye doğru basamak farkı peşin alındığı halde, geçmiş yıllar basamaklar artırılmadığından, basamak satın alanlar da almaları gerekenden daha düşük emekli aylığı almaktadırlar. 17 Ağustos 1999 depremini fırsat bilen dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan’ın yoğun çabalarıyla, basın ve millet depremin yaralarıyla uğraşırken, millet can çekişirken 21 Ağustos 1999 günü toplanan TBMM, dört gün gece gündüz çalışıp 25 Ağustos 1999 günü 64 ana madde ve 9 geçici madde olmak üzere 73 maddeyi kabul etti. Kanun 08.09.1999 günü 4447 Sayılı Kanun olarak Resmi Gazete’de yayımlandı. Söz konusu kanunla,

Bağ-Kur emeklilerinin alacağı emekli aylığını belli eden basamakların gelir tutarlarının hesaplanmasında memur maaş katsayısının kullanılmasına son verildi. Bunun yerine basamak gelirlerinin TÜFE ve GH (Gelişme Hızı) oranında artırılması kararlaştırıldı.

İŞE GİRİŞ TARİHİNE GÖRE YAŞ KADEMELİ YAPILDI

Bağ-Kur’dan emeklilik için 9000 gün (kadınlarda 7200 gün) ve 25 yıl (kadınlar için 20) sigortalılık süresinin yanında bir de yaş şartı geldi. İşe giriş tarihlerine göre emeklilik yaşı kademelendirildi ve 40 ile 58 arasında tablolar yayınlandı.

08.09.1999 gününden sonra işe girenler içinse kadın 58, erkek 60 yaşını ve 9000 günü doldurması şartı getirildi.

Aylık hesabında TÜFE ve GH dikkate alınırken, emekli aylıklarında sadece TÜFE oranının dikkate alınması kanunlaştırıldı.

Bağ-Kur emekli aylıkları da farklı

Bağ-Kur basamak gelirleri yasal olarak artırılmadığı için aynı basamaktan aynı prim ödeme süresiyle emekli olan Bağ-Kur’luların bile emekli aylıkları farklıdır. Özellikle de 2000 yılından beri Bağ-Kur’da eşitler arasında adaletsizlik var ve yıllar geçtikçe bu adaletsizlik-fark gittikçe büyüdü. Bağ-Kur’luların da aylıklarını hukukun öngördüğü şekilde alabilmeleri için intibak davası açmaları gerekir. Dava bu yolla Anayasa Mahkemesi’ne gider.

Dava açanlar birikmişleri alırlar

İster SSK ister Bağ-Kur olsun, Anayasa Mahkemesi’nde iptal kararı çıkarsa hükümete iptalden sonra yeni bir yasa yapması için süre verilir. Verilen süre içinde TBMM yeni bir düzenleme yapar ama bu sadece sonrası için olur. Bağ-Kur ve SSK’lıların geçmiş yıllar farklarını alabilmeleri için tıpkı Hamdi Öz gibi bireysel dava açmaları gerekir. Yani Anayasa Mahkemesi’ne götürenler için geçmiş yıllar farkları olur.

Memur maaş katsayısıyla hesaplama 1999’da bitti

1999 yılına kadar Bağ-Kur basamak göstergeleri, memur maaş katsayısıyla çarpılıyordu ama durum 4447 Sayılı Kanun ile değiştirildi. Kanuna göre, “Tabloda yer alan gelir basamakları, her yıl nisan ayında ilk olarak bir önceki yılın aralık ayı ile ondan önceki yılın aralık ayına göre Devlet İstatistik Enstitüsü’nce açıklanan en son temel yıllı kentsel yerler tüketici fiyatları indeksindeki değişim oranı kadar, ikinci olarak bir önceki yılın gayrisafi yurt içi hasıla sabit fiyatlarla gelişme hızları kadar artırılarak belirlenir” denildi. Hükümet, 2000 yılı nisanda yüzde 68.8 artış yapması gerekirken sadece yüzde 25 artış yaptı.

Basamak gelirleri yasaya rağmen yine de artırılmadı

Bağ-Kur’lunun hangi basamakta ne kadar aylık alacağını belli eden 24 basamaklı tablodaki rakamların 4447 Sayılı Kanun gereğince 1 Nisan 2000 gününden itibaren her yıl nisan ayında bir önceki yılın TÜFE (enflasyon) ve Gelişme Hızı oranı kadar artırılması gerekiyordu. Mesela, 2000 yılı nisan ayında bir önceki 1999 yılının enflasyon oranı (% 68.8) ve 1999 yılının büyüme oranı kadar artırılması gerekiyordu. 1999’da büyüme eksi çıktığı için dikkate alınmayacağından 2000 yılı nisanda basamak gelirleri yüzde 68.8 oranında artırılmalıydı. Fakat dönemin bakanı Yaşar Okuyan, emekliler fazla aylık almasın diye yasaya rağmen Bakanlar Kurulu kararıyla sadece yüzde 25 artış yaptı. Bu artış, hem Bağ-Kur’lulardan alınacak prim rakamını hem de emeklilerin alacakları aylıkları belli ederdi. Artış oranının yüzde 68.8 yerine yüzde 25 olarak hem de yasadışı uygulanması üzerine Bağ-Kur’luların alacağı emekli aylıkları 2000 yılı nisan ayından itibaren düşmeye başladı. Yandaki tablo sadece 2000 yılı nisan ayında yapılan yasadışı düşük oranlı artış sebebiyle oluşan durumu ifade etmektedir. Kanunda TÜFE ve GH kadar artacak denirken eski ve görevdeki hükümetler enflasyon oranı kadar bile artış yapmadılar.

(Kaynak: Habertürk | 25.03.2010)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.