Ölen kızımızdan maaş bağlanır mı? / Sadettin Orhan

Soru: Sadettin Bey, kızım 13/10/1962 doğumluydu. 01/11/1989 tarihinde SSK'lı olarak işe girişi yapılmıştı.

1989 yılında 120 gün, 1990 yılında 280 gün toplam 400 gün prim ödendi.  31/12/1992 tarihinde isteğe bağlı sigortalı oldu. İsteğe bağlı  ve normal sigortalı olarak toplam ödenen prim gün sayısı 5379 ( 19 yıl 5 ay 7 gün ). Buna göre emekli olabilmesi için yaş ve prim gün sayısının tamam olduğu fakat emekli olabilmesi için sigorta başlangıç tarihinden itibaren 20 yılın dolması gerektiği, bu tarihinde 01/11/2009 olduğu tarafımıza bildirildi. Fakat kızım 24/02/2009 tarihinde vefat etti. 

Benim sizden ricam, kızımın vefatından sonra varisi olarak annesine maaş bağlanır mı? Bağlanmazsa ödediğimiz primleri  geri ödeme yaparlar mı? Cihat ZENGİN

Cevap: Cihat Bey, öncelikle başınız sağ olsun, Allah sizlere sabırlar ve uzun ömür versin. Bir sigortalının vefatından sonra kimlere hangi şartlarla aylık bağlanacağı, 5510 sayılı Kanunun 34. maddesine göre belirleniyor. Anılan maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde, "Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25'i oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25'i" kadar aylık bağlanması öngörülüyor. Yani kanun diyor ki, ben ölen sigortalının anne ve babasına aylık bağlarım fakat;

-           Ölen sigortalının eşine ve çocuklarına maaş bağlandıktan sonra artan hisse olması gerekir,

-           Maaş alacak olan anne ve babanın başka bir şekilde sosyal güvenlik kurumlarından gelir-aylık almamaları gerekir,

-           Gelir-aylık almasalar bile başka yollarla elde ettikleri gelirlerinin aylık net asgari ücretten (477,18 TL) az olması gerekir.

Soruyu eşiniz için sorduğunuza göre siz hali hazırda emekli aylığı alıyor olmalısınız. Eşiniz yani vefat eden kızınızın annesi ise yukarıda saydığımız şartları yerine getiriyorsa, kendisine ölen kızınızdan dolayı aylık bağlanır. Eşinizin şahsi durumundan dolayı aylık bağlanamaması durumunda, ödenmiş olan primler iade edilmez.

Babamdan yetim maaşı alabilir miyim?

Soru: Sadettin Bey, benim de size bir sorum olacak. Ben eşimden ayrıldım ve SSK'dan emekliyim. Babam da Bağ-Kur'dan emekliydi, vefat etti. Ben kendi maaşımla birlikte babamdan da yetim  maaşını alabilir miyim? Süreyya Ekizoğlu

Cevap: Süreyya Hanım, hem kendi emekli maaşınızı hem de babanızdan dolayı yetim maaşını alabilirsiniz. Bunun için size en yakın SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekir.

Tütün satışıyla emekli olunur mu?

Soru: Sadettin Bey iyi günler diliyorum. Annemin 1993-2002 yılları arasında üretip satmış olduğu tütün paralarından %1 oranında tevkifat olarak Bağ-Kur kesintileri yapılmış. Bu kesinti evraklarını Tekel ve özel şirketlerden temin ettik. Annem 1945 doğumlu.

Öğrenmek istediğim; bu evraklarla nereye başvurmalıyım? Bu işlem için aracılar 200 TL istiyorlar, işlemler uzun sürer mi? Annem emekli olabilir mi yada kesilen paralarını toplu olarak alabilir mi? Emekli olursa yaklaşık ne kadar maaş alabilir? Babam SSK emeklisi, bu annemin durumunu etkiler mi? Mehmet AMARAT

Cevap: Mehmet Bey, elinizdeki belgelerle birlikte, bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor. 1993-2002 dönemi hizmetlerin tespit edilmesi durumunda anneniz hemen emekli olur. Şu an emekli olması durumunda 400 TL civarında emekli aylığı bağlanır. Babanızın SSK emeklisi olması annenizin Tarım Bağ-Kur statüsü ile emekli olmasına engel değildir. İlerde dul aylığı alma aşamasını soruyorsanız, babanız vefat ettiğinde (Allah gecinden versin) anneniz hem kendi aylığını hem de babanızdan dolayı dul aylığını alabilir.

Profesör muayenesinde fark alınır mı?

Soru: Sadettin Bey, sağlık faturalarıyla ilgili yazınızı okudum ve bilgilendirme için çok teşekkür ederim. Yazınızda sağlık kurumlarının  SGK ile anlaşmalı olarak vermiş olduğu sağlık hizmetine mukabil, hastadan en fazla %30 oranında fark alabiliyor demişsiniz. Ben ... Üniversitesini aradım ve bir profesör için ücret sordum. Bana verilen yanıt "185 TL olan ücret 155'e düşüyor" şeklinde oldu. Hemen bunun

kanunen yasak olduğunu ve şikayet olursa ceza alınabileceğini söyledim. "Bizde böyle vs." dediler. Bu durumda yapılacak şey faturayı alıp Sağlık Bakanlığına mı göndermek? Yoksa nedir? Ekmel AKSOY

Cevap: Değerli okurum, bahsettiğiniz yazımda, sağlık hizmetlerine dair %30'luk üst sınırdan bahsetmiş ve bu fark konusunda hastaların dikkatli davranmaları gerektiğine değinmiştim. Ancak sizin bahsettiğiniz profesör muayeneleri, bu %30'luk üst sınır uygulamasına tabi değil. Zira 5510 sayılı Kanunun 73. maddesinde, öğretim üyeleri tarafından verilen sağlık hizmetlerinin üst sınır uygulamasına tabi olmadığı belirtilmiştir.

 

(Kaynak: Bugün Gazetesi | 27.05.2009)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.