Bireysel Emeklilik Neden İstenir? / Vedat İlki

Son günlerde medya da tartışmaya açılan ,çalışanlardan zorunlu tasarruf  olarak kesinti yapılacağı yolunda haberlere rastlarken,ısrarla bazı yazarlarında bu konuda olumlu yönde yazılar yazdıklarını gördüğümüzde acaba gerçekler mi yazılıyor,yoksa konu çarpıtılarak mı yazılıyor.

Bizler konuyu kanun nezdinde bakarız.

Şu anda mevcut uygulama da kanun şartları değişmedikçe tüm söylenenlere gülüp geçeriz.

Bireysel emeklilikte ,yatırım yapan başta bankalar olmak üzere,iştirakçisi olan finans kuruluşlarının bireysel emeklilik pazarında yaptıkları yatırımın karşılığını bulamadıkları için inanılmaz oran da bir pazar kavgası yatıyor.

Bireysel emeklilik pastası  büyük ,iştah kabartıyor .Bu pasta dan pay almak isteyen yatırımcı şirketler de işi tasarruf yönünde körükleyerek ,bir eli yağda bir eli bal da olan çalışanları sisteme dahil etme telaşından dolayı, körükleme de  son hızla devam ediyor.

BES   slogan   %25 devlet katkısının vurgulanması .

BİREYSEL EMEKLİLİK  TAMAMLAMA AMACI NEDİR?

BES  aslında tamamlayıcı bir emeklilik(Birikim) sistemidir.

Anayasaya göre vatandaşın yarınlarını güvence altına alan zorunlu emeklilik sisteminin önüne  BES geçemez. Bu hak  Anayasa’da  yer alamaz.

4632  SAYILI KANUNU OKUMADAN SİSTEM HAKKINDA YORUM YAPMAYIN!

Bu Kanunun amacı, kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlanarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesidir.

1.)SGK kanunla  belirlenen şartları dolduranlar emekli olacak, BES ise emekli maaşı alanları gelir kayıbı yönünden   tamamlayacak,(Zaten 5510 sayılı Kanunla çalışanlar ABO ile bu ortada değil mi?)

2.)Çalışanları tasarrufa yönlendirme(Şu anda asgari ücretten maaş alanları nasıl tasarrufa teşvik eder düşünülür.Ağustos sonrası azalan ,vergi dilimi atlayan asgari ücretli gerçeği karşımızda var.)

3.)Emeklilikte ek gelir,(Yüksek düzeyde maaş alanlar için ,reel geliri artırma yolunda gerçek değil mi?)

 4.)Hedef belli,sıcak para akışı duran ekonomiye,bu akışı artırmak,

5.)Emekli şirketleri artmış, sanki BES iştirakçileri borsa uzmanı olmuştur,

6.)BES aslında gönüllü bir sistem olup, yüksek gelir seviyesine uygundur.

Asgari ücret net agi dahil 1.300 TL. (Ekim sonrası 75 TL düşecektir.) Ülkemizde  açlık sınırı /yoksulluk sınırı olarak belirlenen ;

TÜRK-İŞ Araştırmasının Mayıs 2016 ayı sonucuna göre;

 Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.374,89 TL/Ay’dır.  

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4.478,48 TL/Ay oldu.   

Bekar bir çalışanın aylık yaşama maliyeti ise 1.711,96 TL/Ay olarak gerçekleşti.  

BES yönlendirilmesi sizce yukarıdaki gerçekler karşısında nasıl örtüşüyor.

SİSTEM NE ZAMAN EMEKLİ EDİYOR?

Katılımcı,  sisteme giriş tarihinden itibaren en az  10 yıl sistemde bulunmak koşulu  ile  56  yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanır.Kademeli emeklilik sistemine eleştiri getiriliyor ise ,bu da birikimlerde 56 yaş sınırlamasının sistemin nasıl kurgulandığını anlamanıza yeter.

10 yıl sisteme üye olacaksınız,56 yaşını dolduracak ve tercihinizi kullanacaksınız.

NASIL GERİ ALACAK?

Emekliliğe  hak kazanan katılımcı,  bireysel emeklilik hesabındaki birikimlerinin bir  program  dahilinde ödenmesini, tamamının defaten  ödenmesini ya da yapacağı yıllık  gelir sigortası sözleşmesi çerçevesinde  kendisine maaş bağlanmasını talep edebilir.

1.)Bir defa da ödenmesini ister,

2.)Yıllık Gelir olarak ödenmesini(Maaş olarak)

Bu isteğini şirketler 10 gün içinde karşılamak zorundadır.

YILLIK GELİR SİGORTASINDA GERİ ÖDEME DE  İNCE BİR NOKTA VAR:

Yıllık gelir sigortası, toplu veya belirli süreler içinde yapılan katkılara göre sigortalının yaşaması halinde hemen veya belli bir süre sonra başlayan, sigortalıya veya lehdarlarına ömür boyu veya belirli süreler için yapılan düzenli ödemelerdir.

Yıllık gelir sigortası sözleşmesine göre belirlenen emeklilik maaşı,

-   Aylık,

-   Üçer aylık,

-  Altı aylık ,

-   Yıllık olarak ödenebilir.

VEFAT,MALULLÜK HALİNDE ÖDEME ESASLARI NEDİR?

Emeklilik  sözleşmesi süresi içinde, katılımcının vefat  etmesi halinde  lehdarı, malûliyet durumunun ortaya çıkması halinde  ise katılımcı, bireysel emeklilik hesabındaki  birikimlerin kendisine ödenmesini talep edebilir.

BİREYSEL EMEKLİLİKTEN VAZGEÇENE 20 İŞGÜNÜNDE ÖDEME YAPILIR:

Katılımcının emekliliğe hak kazanmadan sistemden  ayrılma talebinde bulunması halinde  şirket, bildirimin ulaşmasından itibaren 20  iş günü içinde katılımcının birikimlerini tamamen öder.

DEVLET KATKISI NEDİR?/BRÜT ASGARİ ÜCRET DİKKATE ALINIR

Devlet katkısı, Müsteşarlık bütçesine konulan ödenekten katılımcıların ilgili hesaplarına şirketler aracılığıyla aktarılmak üzere emeklilik gözetim merkezine ödenir.

Bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve Devlet katkısı tutarının hesaplanmasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılına ait hesaplamaya ilişkin dönemin sona erdiği tarihte geçerli brüt asgari ücretin hesaplama dönemine isabet eden toplam tutarını aşamaz.

Katılımcılardan bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra;

-  En az 3 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin     %15,

-  En az 6 yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin     %35,

-  En az 10  yıl sistemde kalanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin  %60,

hak kazanır. Bu sürelerin hesabında emeklilik sözleşmesi esas alınır.

Bireysel emeklilik sisteminden emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat veya malûliyet nedeniyle ayrılanlar Devlet katkısı ve varsa getirilerinin tamamına hak kazanır. Devlet katkısı ve getirilerinden hak kazanılan tutarlar sistemden ayrılma veya emeklilik durumunda katılımcıya ödenir.

 

KISSADAN HİSSE

Bireysel emeklilik kişinin birikim oranlarına göre belirlediği yatırım fonlarında değerlendirmesi sonucu ortaya çıkan kar oranına göre giderler düşüldükten sonra net elde edilen gelire göre hesaplanır. Devlet katkısı Asgari ücreti geçmiyor. Bu da birikiminize %25 oranda devlet katkısı uygulanıyor. Sistem de  kalış sürenize göre ödeniyor.

Zorunlu sigortalılık, sadece  sigortalıya değil, gelecek nesilleriniz olan çocuklarınıza, aynı yastığa baş koyduğunuz eşinize ,size hayat veren anne ve babanıza kalıyor(Alt sınır aylıklarıyla korunuyor.)  Hem sigortalıya hem de hak sahiplerine GSS imkanı sağlıyor. İş Kazası ,Meslek Hastalığına bağlı gelir ödemesi alıyorsunuz, hak sahiplerine  de ödeniyor.

SGK kurumsal kimliği,kadrosu ile her zaman yanınızda yer alıyor.Sizin yarınlarınızı güvence altına almak için çalışıyor.

İşsizlik Sigortası gelirlerinizi bile zorunlu sigortaya ödediğiniz prim matrahınız belirliyor.

Bireysel emeklilik hiçbir zaman zorunlu sigortanın önüne geçemez. Tamamlayıcı sigorta olarak kullanabiliriz.

Bunu da kullanabilenler şu anda yüksek gelir grubunda olup, 45 yaşın üzerinde olan orta ve üst kademe yöneticileri kapsamaktadır. Bireysel emeklilik çalışanların eline geçen reel gelire göre katılım miktarları belirleniyor. Bireysel emeklilikte ayrılmaları halinde toplu ödemeyi tercih etmek genel de tercih nedenidir.

Kısaca,öncelikle 4632 sayılı Kanunu anlatalım,samimi olalım,dürüstçe sistemin ana hatlarını atlamadan bilgilendirme yapalım,yoksa vebali hem bu dünya'da hem de ahiret'te sizi yakar.

(Kaynak: Ali Tezel | 07.06.2016)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.