Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Yıllık İzinde Yapılan Hata İçin Dört Tür İdari Para Cezası

Çalışanların kırmızı çizgisi olan yıllık izin kullanımları yoğunluklu olarak Temmuz ila Eylül döneminde kullanıma başlıyor.

Çalışanlar hak ettiği yıllık ücretli izni kullanmak istediği zamanı en az bir ay öncesi işverene yazılı olarak bildirir.İşveren veya işveren vekilleri, bu istekleri izin kuruluna yada ilgili kişilere iletir.

Çalışanlar yıllık izin isteğinde bulunurken, ad soyadı, varsa sicil numarasını, yıllık izni hangi tarihler arasında kullanmak istediğini ,ayrıca ücretsiz yol izni isteyip istemediğini belirtir.İzin kurulu veya işveren, işçinin istediği izin kullanma tarihi ile bağlı değildir. Ancak, izin sıra ve nöbetleşmesini göstermek üzere söz konusu kurulca düzenlenecek çizelgeler işçinin talebi ve iş durumu dikkate alınarak hazırlanır.

Aynı tarihe rastlayan izin isteklerinde; işyerindeki kıdem ve bir önceki yıl iznini kullandığı tarih dikkate alınarak öncelikler belirlenir.Yol izni alanlar bu süreyi kullanmadan işe dönerlerse, işveren bunları anılan sürenin bitiminden önce işe başlatmayabilir.

İzin isteme dilekçeleri iznin kullanıldığı anlamını taşımamalıdır.

TOPLU İZİN ESASI NEDİR?

İşveren veya işveren vekili Nisan ayı başı ile Ekim ayı sonu arasındaki süre içinde, işçilerin tümünü veya bir kısmını kapsayan toplu izin uygulayabilir.Bu uygulamaya gidildiğinde, izin kurulu izin çizelgelerini, toplu izne çıkacak işçiler aynı zamanda izne başlayacak ve izin sürelerine ve yol izni isteklerine göre her işçinin izin süresinin bitimini gösterecek biçimde düzenler ve ilan eder.

Toplu izin dönemleri, bu dönemlerde henüz yıllık ücretli izin hakkını kazanmayan işçileri de kapsayacak şekilde belirlenebilir. Şu kadar ki, ertesi yıl veya yıllarda bu toplu izin yönteminin uygulanmaması halinde, bu durumda olanların gelecek yıllık ücretli izne hak kazanacakları tarih, genel esaslara göre belirlenir.

YILLIK İZİNDE ÇALIŞMA YASAĞI

Yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.

Bu sürede sadece kendine ait mevsimlik tarımsal arazisinde çalışmasında bir sakınca olmadığı gibi, eş-dost-akraba  arazisinde çalışabilir.(tabi burada sınırlama işveren tarafından bu bilgiye sahip olunması gerekiyor.)

AVANS VE ÜCRET ÖDEMESİ VAR

İşveren veya işveren vekili, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye izin dönemine ilişkin ücreti ile ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücret ve ücret niteliğindeki haklarını izine başlamadan önce peşin olarak vermek veya avans olarak ödemek zorundadır.Yüzde usulünün uygulandığı yerlerde izin ücreti yüzdelerden toplanan para dışında işveren tarafından ödenir.Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.

Kısmi süreli ve çağrı üzerine çalışanlara; izin dönemine rastlayan çalışması gereken sürelere ilişkin ücretleri, yıllık izin ücreti olarak ödenir.

4857 SAYILI İŞ KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (TL)

Kanun Maddesi

Ceza Maddesi

2025 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL) (Yeniden Değerleme Oranı % 43,93

 

56	103	Yıllık ücretli izni yasaya aykırı şekilde bölmek,	3.837	Bu durumdaki her işçi için
57	103	İzin ücretini yasaya aykırı şekilde ödemek veya eksik ödemek	3.837	Bu durumdaki her işçi için
59	103	Sözleşmesi fesh edilen işçiye yıllık izin ücreti ödememek	3.837	Bu durumdaki her işçi için
60	103	Yıllık izin yönetmeliğinin esas usullerine aykırı olarak izni kullandırmamak veya eksik kullandırmak	3.837	Bu durumdaki her işçi için

4857/56 Maddesinin İhlal Edilmesinde Uygulanacak İdari Para Cezaları:

Yıllık İzinin Bölünemezlik İlkesi var,ancak tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir.Bu ilke karar tek taraflı değil işçi ve işveren birlikte mutabakatı ile gerçekleşir.

İşveren özellikle izin sürelerini düşürme adına yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup etmesi halinde idari para cezasıyla karşı karşıya kalır.

İşveren ısrarla ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılması  halinde idari para cezası ortaya çıkacaktır.

Dört güne kadar ücretsiz izin vermemek ve izin kayıt belgesi tutmamak idari para cezasını oluşturur.

Asıl işveren alt işverenin yıllık izinlerini kullandırıp kullandırmadığını kontrol etmeli,izin kullandırma belgelerini alması gerekir.

4857/57 Maddesine göre yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır,bu işlemi yapmayan işverenlere idari anlamda ceza uygulanır.

Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenmesi gerekiyor.

4857/59 Maddesi İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde(burada işçi yada işveren tarafından haklı /haksız ayrımı olmadan)  işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden kendisine veya hak sahiplerine ödenir denilir ödenmemesi halinde uygulanır,fakat günümüzde işlerliğini kaybetmiştir.

4857/60 Maddesi ise yönetmelik hükümlerine aykırı işlem yapan işverenlere uygulanır.

CEZALARIN  ŞEMASI  VE ÖZETİ

YILLIK İZİN	KANUN MADDESİ	56	BÖLÜNMEZLİĞE AYKIRILIK
			ANLAŞMAYA RAĞMEN  10 GÜN YILLIK İZİN KULLANDIRMAMAK
			USULSUZ OLARAK YILLIK İZİNLE MAHSUPLAŞMAK(DİĞER İZİNLER-HASTALIK-DİNLENME)
			UBGT YILLIK İZİN SÜRESİNE DAHİL ETMEK
			İŞÇİ TARAFINDAN TALEP EDİLEN 4 GÜN YOL İZNİ VERMEMEK (ÜCRETSİZ)
			BELGE TUTMAMAK
			ASIL İŞVERENİN ALT İŞVERENİN İŞÇİLERİNİN  YILLIK İZİN TAKİPLERİNİ YAPMAMASI
		57	YILLIK İZİN KULLANAN ŞÇİYE İZİN ÖNCESİ MAAŞ/ÜCRET ÖDENMEMESİ YADA AVANS VERİLMEMESİ
		59	İŞTEN ÇIKIŞ KODU NE OLURSA OLSUN KALAN YILLIK İZİN ALACAĞININ ÖDENMEMESİ
		60	İŞVERENİN YILLIK İZİN YÖNETMELİĞİNDE YAZILI HÜKÜMLERE UYGULAMADA YER VERMEMESİ

Madde 56 Sıklıkla uyarılara rağmen ısrar edenlere yazılır.

Madde 57Yıllık İzine çıkanlara Peşin Ücret/Avans vermemek.

Madde 59Şikayet göre,dava yolu seçilmiş ise ödemeyen işveren faizli öder.(nadiren uygulanır)

Madde 60 İşverenlerin yaptıkları ihlal olup,uyarılara rağmen ısrar eden işverenlere uygulanır

SONUÇ

Her ay her işçi için uygulanacak idari para cezaları işverenler açısından mali anlamda çöküntü olmaması adına bakanlık teftişlerinde yıllık izinlerin önemi adına bu cezalar karşısında gerekli önlemleri işverenler almalı,anayasal hak olan çalışanların yıllık izinlerini kanun,yönetmelik esaslarına uyum içinde kullandırması gerekir.

30.06.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.