Serdar Karakuş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
serdar@vertax.com.tr
www.vertax.com.tr

Haksız KDV İadesi Mi? Eksik Matrah Beyanı Mı?

Vergi dairelerince son dönemde KDV iadesi alan bazı mükelleflere tebliğ edilen yazılarla, yıllar evvel tüm denetim ve onay süreçlerinden geçmiş, şefinden müdürüne, başkanından uzmana kadar birçok kamu görevlisinin imzasını taşıyan tamamlanmış KDV iadesi işlemlerinin bir anda “haksız iade” olarak nitelendirilerek tarhiyata konu edildiği görülmektedir.

Ne var ki bu iddialar, ne sağlam bir denetim süzgecinden geçirilmiş ne de hukuken tatmin edici bir gerekçeye dayandırılmıştır. Yapılan hesaplamalar son derece yüzeysel; netice ise mükellef nezdinde derin bir mağduriyet doğuracak kadar ciddidir.

İdare, gönderdiği yazılarda yalnızca dönem sonu stoklarıyla yüklenilen KDV listelerinde yer alan fatura matrahlarını karşılaştırmak suretiyle, iadenin haksız yapıldığı kanaatine varmakta ve bu basit farktan hareketle tarhiyat yoluna gitmektedir.

Oysa KDV iadesi müessesesi, sıradan bir muhasebe işlemi değil; belirli usul ve esaslarla tahkim edilmiş, titizlikle yürütülmesi gereken bir mali sistemin parçasıdır. İade işlemleri;

•           İlgili vergi dairesinin memuru/şefi tarafından incelenir,

•           Müdürlük tarafından kontrol edilir,

•           Gerekirse Başkanlık onayına sunularak neticelendirilir.

Bütün bu merhalelerden geçmiş bir dosyanın yıllar sonra, herhangi bir defter ve belge incelemesi yapılmaksızın, sadece sayısal bir fark üzerinden “haksız” olarak itham edilmesi, hem hukukî güvenceleri zedeler hem de idarenin kendi sistematiğine gölge düşürür.

Velev ki;  bu iadeler gerçekten hatalıydıysa, bu süreçte imzası bulunan kamu görevlilerinin hiçbir sorumluluğu yok mudur? İade süreci tamamlanmış, mükellef yükümlülüklerini yerine getirmiş, belgelerini ibraz etmiş ve ilgili makamlarca onaylanmışsa; üç sene sonra gelen bir yazıyla mükellefi haksız ilan etmek ne kadar adil olabilir?

Dahası, eğer gerçekten bir matrah farkı söz konusuysa, neden kurumlar vergisi yönünden bir düzeltme talebine gidilmemekte, doğrudan KDV iadesine yönelinmektedir?

Bu sorunun cevabı basittir: Çünkü kurumlar vergisi yönünden matrah farkının tespiti detaylı ve zahmetli bir incelemeyi, defter ve belgelerin titiz bir tetkikini gerektirir. Halbuki idare, bu meşakkatli yola girmek yerine, kısa ve kolay olanı tercih etmekte; yıllar önce kapanmış dosyaları bugün yeniden açarak mükellefe yük yüklemektedir.

Vergi idaresinin sorumluluğu yalnızca tahsil değil, aynı zamanda mükellef haklarının teminat altına alınmasıdır. “Mükellef odaklı yaklaşım” sözü, yalnızca mevzuat metinlerinde kalan bir temenni değil; fiiliyatta da karşılığı olan bir ilke olmalıdır.

Bugün mükellefin karşısına çıkan bu yazılar;

•           Ne bir defter incelemesine,

•           Ne bir fiilî tespitte bulunulmasına,

•           Ne de kapsamlı bir denetim sonucuna dayanmaktadır.

Buna rağmen “haksız iade” ithamı yöneltilmekte ve mükellef geriye dönük cezalarla baş başa bırakılmaktadır. Bu yaklaşım, ne mevzuat hükümleriyle ne de adaletin ruhuyla bağdaşır.

Bu şekilde mükellefler, geçmişin onaylı ve tamamlanmış işlemlerinden ötürü zan altında bırakılmakta; yıllar sonra yeni bir yorumla vergi idaresi tarafından tekrar yargılanmaktadır. Oysa adil olan, her şeyden önce süreçlere sadık kalmak, idari denetimlerin sorumluluğunu adil biçimde paylaşmak ve mükellefi tek başına suçlu ilan etmemektir.

Temennim, bu yazıların yeniden gözden geçirilmesi, hak ve hukuk terazisinin şaşmadan işlemesi ve vergi sistemimizin güven telkin eden bir yapı içinde yürütülmesidir.

23.07.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.