Şefik Şengün
Yeminli Mali Müşavir
sefiksengun44@hotmail.com

KDV İadeleri Ne Zaman ve Nasıl Talep Edilir? İadelerle İlgili Diğer Hususlar

Bazı sorular nedeniyle bu konuyu özetle ele almayı düşündüm. İndirimli Orandan (bu konu aşağıda ayrıca irdelenecektir) kaynaklananlar hariç, KDV iadeleri zaman aşımı süresi içinde talep edilebilmekte iken, 7104 Sayılı Yasa ile 3065 Sayılı Kanunun 32. Maddesinde yapılan değişiklikle;

01.01.2019 tarihinden geçerli olmak üzere, KDV iadeleri “İşlemin gerçekliği dönemi takip eden ikinci yılın sonuna kadar talep edilebilecek” ve ayrıca tebliğle yapılan düzenlemeye göre, iadeye konu standart talep dilekçesi dahil, tüm belgelerin en geç istenilebilen yılın sonuna kadar sisteme yüklenmesi gerekmektedir. Buna göre;

A- GENEL KDV İADELERİ SORU VE CEVAPLARI

a) KDV İadesi Ne Zaman Talep Edilmelidir?

KDV İadeleri, işlemin yapıldığı dönemde talep edilmesi şarttır.

ÖRNEK 1: 2024/Haziran ayında tevkifat kapsamında bir iade doğmuş ise, bu iade talebi mutlaka 2024/Haziran ayında yapılmalıdır. Bu döneme ait iade,  bundan sonraki başka bir dönemde yapılamaz.

b) Düzeltme Yoluyla KDV İadesi Yapılabilir mi?

Evet, süresinde bilerek veya bilmeyerek talep edilmeyen KDV’ler, düzeltme yoluyla her zaman talep edilebilir. Zaten kanun koyucunun “işlemin doğduğu yılı takip eden 2. yılın sonuna kadar talep edilebilir” düzenlemesi buna matuftur. Aksi halde düzeltme yoluyla KDV iadesi alınamazdı.

ÖRNEK 2:  2023/Şubat ayında ihracattan doğan 750.000,00 TL KDV İadesi ihmal edilmiştir. Mükellef, 2025/Aralık ayında bu iadeyi almaya karar vermiştir. 2023 Şubat ayından 2025 Aralık ayına kadar her dönem devreden KDV, 750.000,00 TL’nin üzerindedir. İade 2023/Şubat ayında doğduğundan ve iade talep süresi takip eden 2. yılın sonuna kadar yapılabildiğinden, mükellef 2023/Şubat ayında doğan KDV iadesini düzeltme yoluyla talep edebilecek ve iade de aranan tüm belgelerini en geç 31.12.2025 tarihine kadar sisteme yüklemesi gerekecektir.

Bu durumda 2023/Şubat dönemi düzeltmesi yanısıra başka dönemlerde iade talebi yoksa, 60 Nolu KDV sirküsü toleresine istinaden, en son verdiği/vereceği beyanda önceki dönemden devreden KDV’yi 750.000,00 TL azaltması yeterli olabilecektir.

c) KDV İadesinin Talep Edilebilmesi İçin Olmazsa Olmaz Şart Nedir?

KDV iadesinin doğması için 1 Nolu KDV beyanında, türü itibarıyla ayrı ayrı talep edilmesi gerekir. Yani KDV beyanında talep edilmeyen KDV, için iadeden bahsedilemez.

d) KDV İadesinin Doğması İçin Sonraki Döneme Devreden KDV’nin Olması Gerekir.

KDV iadesinin doğması için, indirim yoluyla giderilememesi gerekir. Yani hesaplanan KDV’den indirilecek KDV mahsup edildikten sonra, sonraki döneme devreden KDV’nin kalması gerekir. Aksi halde KDV İadesi doğmaz.

ÖRNEK 3: A işletmesinin 2025/Haziran ayında ihracatından dolayı ihraç edilen malın bünyesine isabet eden 2.000.000,00 TL KDV hesaplanmıştır. Ancak işletmenin Haziran ayındaki KDV beyanı neticesinde 1.800,00 TL KDV ödemesi çıkmıştır. Bu durumda mükellef ihracatın bünyesine giren KDV’yi telafi etmiş olduğundan, iadesi gereken bir KDV sözkonusu olmayacaktır.

ÖRNEK 4: Aynı mükellefin 2025 Kasım ayındaki uzun demir ve düz levha sac satışlarından dolayı, kendisinden 1.000.000,00 TL KDV tevkifatı yapılmıştır. Bu ayda sonraki döneme devreden KDV ise 700.000,00 TL’dir. Mükellef bu KDV’yi almak istemektedir. Bu durumda iade alabileceği azami KDV 700.000,00 TL olacaktır. Çünkü devri bu kadar kalmıştır.

e) KDV İadeleri Nasıl Tespit Edilir (Hesaplanır)?

Tevkif yoluyla veya ihraç kaydıyla yapılan teslimlere ait KDV’lerde bünyeye giren KDV değil, en azami tevkif edilen veya ihraç kaydıyla hesaplanıp tahsil edilmeyen KDV tutarı kadar iade alınabilir. Bunun dışında kalan tüm KDV İadelerinde bünyeye giren KDV iadeye konu olabilir. Bu iadelerde doğrudan bünyeye giren KDV’ler yanısıra Genel İdare (Genel Yönetim, Pazarlama satış dağıtım vb) giderlerinden de pay verilebilir. Ayrıca iadeye konu teslime tam oranın uygulanarak hesaplanan tutarı geçmeyecek tutarda iadeye konu işlemde kullanılan ATİK’lerden de pay verilebilir.

ÖRNEK 5: Mükellefin 2025 Ekim ayında tek teslimi KDV Kanunu 13/d YTB kapsamında 10.000.000,00 TL’lık Makine olmuştur. Ayrıca bu dönem başında 500.000,00 TL KDV ödenerek üretiminde kullanılan Sac Kesme Makine alımı olmuştur. Mükellefin teslime konu mala ait KDV ödemeksizin bir alımı sözkonusu olmayıp, satılan malın bünyesine giren doğrudan girdilere ait ödediği KDV 1.500.000 TL olmuştur. Faaliyet Giderlerinden 40.000,00 TL pay almıştır. Mükellefin önceki dönem devri ile birlikte indirilecek KDV toplamı 2.350.000,00 TL’dir.

Bu teslime ilişkin KDV iadesi almaya karar vermiştir. Esas itibarıyla iade alabileceği KDV  doğrudan 1.500.000,00 + Faaliyet giderlerden pay 40.000,00 TL olmak üzere 1.540.000,00 TL’dir. Ancak bu dönemde aldığı ve iadeye konu malın üretiminde kullandığı Sac Kesme Makinesi alımı olduğundan, bu makine alımına ait KDV’yide iade hesabına dahil edebilecektir.

Bu durumda alması gereken KDV tutarı (1.540.000,00+500.000,00)= 2.040.000,00 TL olması gerekirken, iadeye konu teslime ilişkin mal bedelinden, teslime konu mala ait KDV ödemeksizin alım bedelinin düşülmesinden sonra kalan tutarın genel vergi oranı uygulanmak suretiyle azami iade edilebilir KDV tutarı bulunacaktır. Bu tutar ise (10.000.000,00 – 0* %20)= 2.000.000,00 TL olacağından, ATİK’e ait azami iade edilebilir KDV 460.000,00 TL olacak ve azami alabileceği iade tutarı; 1 kodlu 1.500.000,00 + 2 kodlu 40.000,00 + 3 kodlu 460.000,00 TL olmak üzere toplam 2.000.000,00 TL olabilecektir.

Diğer yandan 01.03.2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, imalatçılar tarafından yapılan ihracat işlemlerinden kaynaklanan iadelerde, yüklenilen katma değer vergisi yerine, ihracat bedelinin % 10’u kadar KDV İadesi alınabilecektir. Ancak  bu durumda ihracatın yapıldığı dönemlerdeki indirim listesi yerine, geriye doğru 24 aylık indirilecek KDV listesinin yüklenmesi gerekir. Bu listeye daha önce yüklenilenler dahil edilmeyecektır.

f) KDV İadelerinde Bir Alt Sınır Var mıdır?

Evet KDV İadelerinde bir alt sınır bulunmaktadır. 01.04.2025 tarihinden itibaren yapılan işlemlere uygulanmak üzere, 9582 Sayılı CB Kararı ile Mükelleflerin iade hakkı doğuran işlemlerine ilişkin olarak bir dönemde iade talebinde bulunabilecekleri asgari KDV tutarı, 10.000 TL olarak belirlenmiştir.

g) KDV İadesinden Vazgeçilebilir mi?

Evet ister belli bir dönem ister tamamı olsun, iade yapılmadan önce her zaman düzeltme yapılarak KDV iadesinden vazgeçilebilir.

B- İNDİRİMLİ ORANA AİT KDV İADELERİ

a) İade Talep Etme Süresi

Talep edilme süresi dışında, indirimli oranda KDV iadesi prosedüründe farklı bir durum sözkonusu değildir. KDV Kanunun 29/2. Maddesi hükmü aşağıdaki gibidir.

“Bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamı, mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olduğu takdirde, aradaki fark sonraki dönemlere devrolunur ve iade edilmez. Şu kadar ki, 28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde (6) indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflerin vergi ve sosyal sigorta prim borçları ile genel ve katma bütçeli idareler ile belediyelere olan borçlarına ya da döner sermayeli kuruluşlar ile sermayesinin % 51 i veya daha fazlası kamuya ait olan veya özelleştirme kapsamında bulunan işletmeler ile organize sanayi bölgelerinden(1) temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine ilişkin borçlarına mahsuben ödenir. Ancak mahsuben iade edilmeyen vergi, Maliye Bakanlığınca belirlenen sektörler, mal ve hizmet grupları ve dönemler itibarıyla yılı içinde nakden iade edilebilir.Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin yukarıda sayılan borçlarına mahsuben iade edilir. Bakanlar Kurulu, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet grupları ile sektörler itibarıyla, iade hakkını kısmen veya tamamen ya da amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi ile sınırlı olmak üzere kaldırmaya; Maliye Bakanlığı, bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

Madde hükmüne göre, indirimli oranda KDV iadelerinin usul ve esaslarını belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili olduğundan, en son düzenlemeye göre,

01.03.2025 tarihinden itibaren yılı içerisinde nakden KDV iadesi sistemi hiçbir ayırım yapılmaksızın kaldırılmış ve eski sistem de olduğu gibi, İndirimli Oranda yılı içerisinde ancak Vergi ve SGK borçlarına mahsuben yapılabilecektir.

Buna göre indirimli Orandan Doğan KDV İadeleri, doğduğu dönemi izleyen yılın Ocak - Kasım ayları KDV beyannamelerinden biri ile talep edilmesi gerekmektedir.

ÖRNEK 5: A işletmesinin 2025/Mart ayında iadeye konu konut teslimleri bulunmaktadır. Bu iadesini 2026/ Ocak-Kasım ayı beyannamelerinden biri ile talep etmesi ve iadeye konu tüm belgeleri en geç 31.12.2026 tarihine kadar sisteme yüklemesi gerekmektedir.

b) İndirimli Oranda İade için Düzeltme Yapmak Mümkün müdür?

Evet mahsuben yapılmışsa yılı içinde, nakden yapılmışsa takip eden yılın aylarında düzeltme yapmak mümkündür. Ancak onu takip eden daha sonraki yıllarda yapmak mümkün değildir. Ayrıca yapılan düzeltme sonucu KDV İadesi artacak olursa, artan tutar münhasıran Vergi İnceleme Raporuna göre yapılmak durumundadır.

c) İndirimli Oranda İade için Bir Alt Sınır Var mıdır?

Evet vardır. Gerek nakden ve gerekse mahsuben iadelerde 2025 yılı için bu tutar 130.700 TL’dir. Yani 2025 yılı için İndirimli Orandan doğan iadelerin 139.700,00 TL’yi aşan kısmı iadeye konu olmaktadır.

15.12.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.