Okan Metin
Katma Değer Vergisi (KDV) iade süreçleri, mükelleflerin nakit akışı üzerinde doğrudan etkisi bulunan ve ihmal edilmesi hâlinde hak kayıplarına yol açan en kritik alanlardan biridir. 7104 sayılı Kanun ile 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 32. maddesine eklenen “işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar talep edilmesi şartıyla” hükmü, iade talep sürelerini yasal zemine taşımış ve hak düşürücü nitelikte süre sınırlamaları getirmiştir.
Bu düzenlemelere paralel olarak 23 Seri No.lu KDV Genel Uygulama Tebliği ile tam istisna, tevkifat ve indirimli oran iade taleplerine ilişkin başvuru süreleri yeniden tanımlanmıştır. Artık iade hakkının korunabilmesi için sadece beyannamede beyan yeterli değildir; ilgili belgelerin ve standart iade talep dilekçesinin de süresi içinde verilmesi zorunludur.
A. Tam İstisna Kapsamındaki İşlemler (KDVK Md. 32)
Tam istisna kapsamına giren işlemler (ihracat, uluslararası taşımacılık, diplomatik istisnalar, yatırım teşvikli teslimler vb.) için iade talebi, mükelleflerin istisnaya tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar ilgili dönem beyannamelerinde istisnaya ilişkin yüklenilen KDV sütununu doldurmaları ve en geç bu süre içinde standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmalarının zorunludur. Özetle işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar
B. Kısmi Tevkifat Kapsamındaki İşlemler (KDVK Md. 9)
Tevkifata tabi işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinde de aynı şekilde,
tevkifata tabi işlemin gerçekleştiği dönemi izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar başvuru yapılmalıdır.
YMM tasdik raporu yine bu sürenin sonundan itibaren 6 ay içinde ibraz edilmelidir.
C. İndirimli Orana Tabi İşlemler (KDVK Md. 29/2)
İndirimli orana tabi teslim ve hizmetlerden doğan iade talepleri ise, işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın Ocak–Kasım dönemine ait beyannamelerden birinde beyan edilerek 31 Aralık tarihine kadar standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları gerekmektedir.
Bu süreden sonra verilecek beyannameler ve dilekçeler geçersiz sayılır. YMM tasdik raporu, izleyen yılın sonundan itibaren 6 ay içinde ibraz edilmelidir.
Örnek 1 – 2023 Dönemi İhracat ve Tevkifat İadeleri
2023 yılı içinde gerçekleşen tam istisna (örneğin ihracat) veya kısmi tevkifat kapsamındaki işlemler için iade talebi, en geç 31.12.2025 tarihine kadar yapılmalıdır.
Buna göre:
Örnek:
(Z) Dış Ticaret A.Ş., Mart 2023’te yaptığı ihracattan doğan KDV iadesini 2023/Mart beyannamesinde beyan etmiştir.
Mükellef, iade hakkını kaybetmemek için 31.12.2025 tarihine kadar standart iade talep dilekçesi ve belgeleri ibraz etmelidir.
KDV İade Raporu, en geç 30.06.2026 tarihine kadar vergi dairesine ibraz edilebilir. Mahsup dosyaları içinse iade talebi için aynı süreler geçerli olup, evrakların ivedilikle teslim edilmesi gerekmektedir.
Örnek 2 – 2024 Dönemi İndirimli Orana Tabi İşlemler
2024 yılına ait indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iadeleri için:
Örnek:
(Y) Ltd. Şti., 2024 yılı boyunca %1 KDV oranına gıda teslimi yapmıştır.
Bu işlemlerden doğan iade hakkını kullanabilmesi için:
Örnek 3 – 2024 Dönemi İhracat ve Tevkifat İadeleri
2024 yılında yapılan tam istisna (örneğin ihracat) veya kısmi tevkifat kapsamındaki işlemlerden doğan KDV iadeleri,
31.12.2026 tarihine kadar talep edilmelidir.
YMM raporu en geç 30.06.2027 tarihine kadar ibraz edilmelidir.
Örnek:
(A) Makine A.Ş., Nisan 2024’te YTB sahibi bir firmaya makine teslim etmiş ve 2024/Nisan beyannamesinde istisnayı beyan etmiştir.
Bu iade, en geç 31.12.2026 tarihinde dilekçe ve belgelerle talep edilmelidir.
Rapor süresi 30.06.2027’ye kadardır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinde bu husus açıkça ifade edilmektedir.
İade talep süresinin dolmasından sonra, geçmiş dönemler için düzeltme beyannamesi verilerek veya sonradan dilekçe ve belge ibraz edilerek iade talep edilmesi mümkün değildir.
Ancak, süresinde başvurulmuş ve belgeler ibraz edilmişse, bu belgelerdeki eksikliklerin sonradan tamamlanması mümkündür.
Dolayısıyla, süre içinde dilekçe verilmemişse hak kaybı kesin, belgeler eksikse yalnızca eksikler tamamlanabilir.
KDV iadesinde teknik hesaplama kadar önemli bir diğer unsur zaman yönetimidir.
Bir gün dahi geciken başvuru, iade hakkının tamamen kaybedilmesine neden olabilir.
Mükellefler ve meslek mensupları açısından en sağlıklı uygulama,
her yıl başında iade türüne göre “KDV iade takvimi” oluşturmak ve
belgelerin yüklenmesini yıl sonunu beklemeden tamamlamaktır.
2023 ve 2024 dönemleri özelinde:
Bu tarihler, artık klasik “düzeltme zamanaşımı” değil, hak düşürücü süre olarak uygulanmaktadır.
12.11.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.