Finansman gider kısıtlaması 6322 sayılı kanunun 37. maddesiyle 01.01.2013 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek üzere 5520 sayılı KVK 11. madde -1 i fıkrasına eklenen bendi ile
1-Kredi Kuruluşları
2-finansal kuruluşlar
3-Finansal Kiralama
4-Faktoring
5-Finansman Şirketleri dışında
Kullanılan Yabancı Kaynakları Öz Kaynaklarının aşan işletmelerde aşan kısma münhasır olmak üzere
Yatırım Maliyetine eklenenler hariç, İşletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin
a)Faiz
b)Komisyon
c)Vade Farkı
d)Kar payı
e)Kur Farkı
ve benzeri adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10 ‘unun aşmamak üzere Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı Kanunen Kabul Edilmeyen Gider(KKEG) olarak kabul edilmiştir.
Cumhurbaşkanı Bu yetkisini 04/02/2021 tarihli ve 31385 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 03/02/2021 tarihli 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla kullanmış olup bu kararda 1/1/2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere söz konusu gider ve maliyet unsurlarının %10’unun kurum kazancının tespitinde indirimin kabul edilmeyeceği düzenlenmiştir.
1- İşletme Hesabı esasına tabi mükellefler
2- 4632 sayılı kanun kapsamında faaliyette bulunan emeklilik şirketleri
3- 5411 sayılı kanun kapsamında faaliyette bulunan Türkiye'de kurulu mevduat bankaları, katılım bankaları, Kalkınma ve yatırım bankaları, Yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şubeleri ve Finansal holding şirketleri
4- 5684 sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan sigorta ve reasürans şirketleri
5- 6361 sayılı Kanunun ilgili maddelerinde yer alan sözleşmelere uygun olarak faaliyette bulunan finansal kiralama faktoring, finansman şirketleri ve tasarruf finansman şirketleri
6- 6362 Sayılı Kanun kapsamında sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunan kurumlar
Yatırım maliyetine eklenen finansman gider ve maliyet unsurları FİNANSMAN GİDER KISITLAMASI DIŞINDADIR.
Gider ve maliyet unsurunun kaynağına bakılacak eğer bu giderler yabancı kaynak kullanımdan kaynaklanmıyorsa finansman gider kısıtlamasına tabi olmayacak.
Finansman Gider Kısıtlamasına tabi olmayan giderler
1) Teminat Mektubu Komisyonları
2) Tahvil ihracı ile ilgili olarak baskı ve benzeri giderler
3) İpotek masrafları
4) Erken ödeme iskontoları
5) Peşin ödeme iskontoları
6) Kredi sözleşmelerine ilişkin damga vergisi
7) Banka havale ücretleri ve bu ücretlerden alınan BSMV ler(kredi faizleri üzerinden hesaplanan banka ve sigorta muamele vergisi hariç)
8) İşletmelerce banka vb kurumlardan temin edilen kredilerin bu işletmelerin üstünde herhangi bir finansman yükü kalmaksızın grup şirketlere aktarılması halinde bu kredilere ait finansman giderlerinin krediye devralan ve fiilen kullanan şirket bünyesinde gider kısıtlamasına tabi tutulması gerekir.
9) Öte yandan, imalatçı veya tedarikçi şirketlerle imzalanan aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri üzerinden aynı değerle alınıp aynı değerle ihracatı gerçekleştirilen, malın üretimi veya tedarikine ilişkin tüm yükümlülüklerden doğrudan ve münhasıran imalatçı veya tedarikçi şirketlerin sorumlu olması ve ihracattan doğan finansman yükünün aracılı ihracat sözleşmesinin tarafı olan imalatçı veya tedarikçi şirketlere aktarılması kaydıyla, bu işlemler nedeniyle dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret şirketleri nezdinde finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.
Ancak, dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketlerinin kendi nam ve hesabına yurt içinden satın aldıkları malların satışından doğan finansman giderleri finansman gider kısıtlamasına tabi tutulacaktır.
1seri no.lu KVGT 11/13 bendine göre
Yabancı kaynaklar: Bilançonun kısa vadeli yabancı kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamını,
Bilançonun Pasif kısmında bulunan Hesap Olarak (300+400) hesaplarının toplamı
Aşan kısım = Yabancı Kaynak toplamı - Özkaynak
Aşan kısma isabet eden finansman gideri = Finansman gideri x aşan kısım / toplam yabancı kaynak
Finansman Gideri x aşan kısım/toplam yabancı kaynak
ÖRNEK-1
YABANCI KAYNAK TOPLAMI 2.000.000TL
ÖZKAYNAK TOPLAMI 1.500.000TL
AŞAN KISIM 500.000TL
FİNANSMAN GİDERİ 200.000TL
Finansman Gideri x aşan kısım/Toplam Yabancı Kaynak
200.000 x 500.000 / 2.000.000TL
200.000 x %25 = 50.000TL
50.000 x %10 =5.000 TL 5.000TL Kurum kazancı tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
Bulunan 5.000 TL için Muhasebe kaydı yapılmayacak Geçici ve yıllık-kurum beyannamelerinde manuel olarak matraha ilave edilecektir.
YANLIŞ KAYIT
------------------------------------/—------------------------------
689 DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR
781 FİNANSMAN GİDERLERİ YANSITMA
------------------------------------/—------------------------------
DOĞRU KAYIT
------------------------------------/—------------------------------
660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİDERLERİ
781 FİNANSMAN GİDERLERİ YANSITMA
------------------------------------/—------------------------------
ÖRNEK 2
YABANCI KAYNAK TOPLAMI 12.000.000 TL
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 9.000.000 TL
AŞAN KISIM 3.000.000 TL
FİNANSMAN GİDERİ 1.000.000 TL
Finansman Gideri x aşan kısım/toplam yabancı kaynak
1.000.000 TL x 3.000.000TL/12.000.000TL
1.000.000 TL x 0,25
1.000.000 TL x 0,25 =250.000TL
Finansman Gider kısıtlaması =250.000 TL x %10 =25.000 TL
25.000 TL finansman gideri kurum kazancı tespitinde KKEG olarak dikkate alınacak.
ÖRNEK -3
Geçici vergide dönem Yabancı kaynak Özkaynak Finansman Gideri
1 Ocak-31 Mart 1.000.000 TL 1.500.000 TL 100.000 TL
1 Ocak-30 Haziran 1.400.000 TL 1.500.000 TL 140.000 TL
1 Ocak -30 Eylül 2.000.000 TL 1.500.000 TL 200.000 TL
1 Ocak-Aralık
yıllık-kurum beyan dönemi 2.200.000 TL 1.500.000 TL 220.000 TL
1 ci geçici vergi döneminde yabancı kaynak özkaynak mukayesesi yapılması sonucu yabancı kaynaklar özkaynakları aşmadığından finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.
2 ci geçici vergi döneminde yabancı kaynak özkaynak mukayesesi yapılması sonucu yabancı kaynaklar özkaynakları aşmadığından finansman gider kısıtlaması uygulanmayacaktır.
3 üncü vergilendirme döneminde finansman gider kısıtlaması
Yabancı kaynak Toplamı : 2.000.000 TL
Özkaynaklar Toplamı : 1.500.000 TL
Aşan kısım : 500.000 TL
Finansman Gideri x Aşan kısım / Toplam Yabancı Kaynak
200.000 TL x 500.000 TL / 2.000.000 TL
200.000 TL x 0,25 = 50.000 TL
Finansman Gider kısıtlaması =50.000 TL x % 10 = 5.000 TL
5.000 TL finansman gideri kurum kazancı tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
1 Ocak-31 Aralık döneminde finansman gider uygulaması
Yabancı kaynak Toplamı : 2.200.000 TL
Özkaynaklar Toplamı : 1.500.000 TL
Aşan kısım : 700.000 TL
Finansman Gideri : 220.000 TL
Finansman Gideri x Aşan kısım / Toplam Yabancı Kaynak
220.000 TL x 700.000 TL / 2.200.000 TL
220.000 TL x 0,32 = 70.400 TL
Finansman Gider kısıtlaması = 70.400 TL x % 10 = 7.040 TL
7.040 TL finansman gideri kurum kazancı tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
4 dönem geçici beyan kaldırıldığından 7.040 TL Yıllık Gelir -Kurum kazancında matraha ilave olacaktır.
GVK 42 Maddesine göre birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarma işlerinde kar zarar işin bittiği yıl kesin olarak tespit edilmekte ve kazancın tamamı o yılın geliri olarak vergilendirilmektedir.
Birden fazla inşaat ve onarma işinin birlikte yapılması veya yıllara sari inşaat ve onarma işlerinin yanında başka işlerinde bulunması halinde yapılan finansman giderleri hangi yılın kar veya zarar tutarının tespitinde dikkate alınıyorsa o yılda gider kısıtlamasına konu edilecektir.
ÖRNEK
(E) A.Ş inşaat taahhüt işlerinin yanı sıra inşaat malzemeleri ticareti ile de iştigal etmektedir.
(E) A.Ş’ nin 31.12.2022 tarihli bilançosunda
Yabancı kaynak toplamı :20.000.000 TL
Özkaynak toplamı :15.000.000 TL
Finansman Gider toplamı : 1.000.000 TL
Yıllara sari inşaat ve onarma işine ilişkin
Finansman gider toplamı : 400.000 TL
(E) A.Ş yıllara sari inşaat ve onarım işini 28.12.2023 tarihinde tamamlamış olup
(E) A.Ş’ nin 31.12.2023 tarihli bilançosunda
Yabancı kaynak toplamı :22.000.000 TL
Özkaynak toplamı :15.000.000 TL
Finansman Gider toplamı : 2.000.000 TL
Yıllara sari inşaat ve onarma işine ilişkin
Finansman gider toplamı : 1.500.000 TL
2020 yılına ait finansman gideri 400.000 TL
2021 , 2022,2023 yılına ait finansman gideri 1.100.000 TL dir
Aşan Kısım: 20.000.000 TL-15.000.000 TL=5.000.000 TL
Finansman Gideri x Aşan Kısım / Toplam Yabancı Kaynak
(1.000.000 TL-400.00) x 5.000.000TL/20.000.000 TL
600.000 TL x 0,25 = 150.000 TL
150.000 x %10 = 15.000 TL Finansman gider kısıtlaması (KKEG)
Finansal Gider Kısıtlaması 1.1.2021 tarihinden geçerli olduğundan Yıllara sari inşaat onarım işinden kaynaklanan finansman giderleri toplamından 2020 yılına isabet eden 400.000 TL tutarındaki finansman gideri finansman gider kısıtlamasına tabi olmayacaktır. Bu tutar Toplam Finansman giderinden düşülecektir.
Aşan kısım =Yabancı Kaynaklar- Özkaynaklar
7.000.000TL = 22.000.000 TL -15.000.000 TL
Finansman Gideri x Aşan Kısım / Toplam Yabancı Kaynak
(2.000.000 TL-400.000 TL) x 7.000.000TL/22.000.000 TL
1.100.000 TL x 0,32 = 352.000 TL
352.000 TL x %10 = 35.200 TL Finansman gider kısıtlaması (KKEG)olarak Kurum kazancında dikkate alınacaktır.
FİNANSMAN GİDERİ YANINDA FİNANSMAN GELİRİNİN BULUNMASI DURUMU
Finansman giderlerinin yanı sıra Finansman gelirinin elde edilmesi durumunda
Gider kısıtlaması uygulamasında netleştirme mümkün olmayıp Finansman giderleri
toplamının gider kısıtlamasına konu edilmesi gerekmektedir.
Temin edilen yabancı kaynağın mevduat vb. şekillerde değerlendirilmesi sonucu doğacak kur farkı geliri şirketin aktifinde yer alan bir varlığın değerlemesi sonucu oluştuğu için yabancı kaynağa ilişkin kur farkı giderinden mahsup edilemeyecektir.
FİNANSMAN GİDER VE FİNANSMAN GELİRLERİNDE NETLEŞTİRME 18 NO LU TEBLİĞ(11.138.8)
Aynı kaynağa ilişkin olarak oluşan kur farkı gider ve gelirleri mahsuplaştırılır,mahsuplaştırma sonucunda net kur farkı gideri doğması halinde bu tutar finansman gider kısıtlamasına tabi olur.
Farklı yabancı kaynaklara ait oluşan kur farkları geliri ve giderinde mahsuplaşma işlemi olmaz
Bu giderler kurum kazancında (KKEG) olarak dikkate alındığından Finansman gider kısıtlamasında dikkate alınmayacaktır.
ÖRNEK
2021 Yılı dönem başı öz sermaye tutarı 200.000 TL olan (I) A.Ş ortağı (A) A.’den 1.000.000 TL borç almış ve 2021 yılında 100.000 TL faiz ödemiştir.Söz konusu şirketin 2021 yılı toplam finansman gideri 150.000 TL dir.
Öte yandan (1) A.Ş’nin 31.12.2021 tarihli bilançosunda yabancı kaynak tutarı 2.000.000 TL özkaynak tutarı ise 1.500.000 TL dir.
31.12.2021 BİLANÇO
Yabancı Kaynak Toplamı :2.000.000 TL
Özkaynak Toplamı :1.500.000 TL
Finansman Gider Toplamı :150.000 TL
KVK MADDE 12 uyarınca örtülü sermaye olarak kabul edilen kısma isabet kısmın
hesaplanması
1.1.2021 Dönem başı öz sermaye Tutarı : 200.000 TL
KVK 12/1 (200.000X3) : 600.000 TL
Ortak (I) A.Ş den alınan borç Tutarı : 1.000.000 TL
ÖRTÜLÜ SERMAYE 400.000 TL
400.000 TL ye isabet eden finansman gideri KKEG dikkate alınacaktır.
Örtülü sermaye nedeniyle ödenen faiz: ödenen faiz x örtülü sermaye/alınan borç
100.000 TL x 400.000 TL /1.000.000 TL
: 100.000 TL x %40
: 40.000 TL
40.000 TL faiz gideri KKEG kabul edilecektir .Finansman gider kısıtlaması hesabında toplam finansman giderinden düşülecektir.
Finansman Gider kısıtlamasına tabi tutarın hesabı
Toplam finansman gideri - Örtülü sermayeye isabet faiz tutarı =
150.000 TL - 40.000 TL =110.000 TL
Aşan kısım =Yabancı Kaynaklar- Özkaynaklar
2.000.000 TL -1.500.000 TL =500.000 TL
Finansman Gideri x Aşan Kısım / Toplam Yabancı Kaynak
110.000 TL x 500.000 TL / 2.000.000 TL
110.000 TL x %25 =27.500. TL
27.500 TL x %10 = 2.750 TL(KKEG)
2.750 TLtutar kurum kazancı tespitinde KKEG olarak dikkate alınacaktır.
150.000 TL tutarındaki finansman gideri içinde (40.000 TL+2.750 TL)42.750TL
tutar KKEG olarak kurum kazancında dikkate alınmıştır.
ADİ ORTAKLIKLARDA FİNANSMAN GİDER KISITLAMASI
Adi ortaklıkların tüzel kişiliği yoktur. Gelir vergisi ve kurumlar vergisi mükellefiyetleri söz konusu değildir. Sadece muhtasar ve KDV yönünden mükellefiyetleri vardır.
Adi ortaklık bünyesinde oluşan kar veya zarar ortaklar tarafından hisseleri nispetinde kendi kazançlarına dâhil edilir ve vergilendirilir.
Adi ortaklıkta çıkan kar veya zarar dekontla ortaklara bildirilir ve ortaklar kendi defterlerinde gelir yada gider olarak dikkate alırlar. Dekontun ekinde Kar-zarar tablosu ve KKEG tablosu bulunur.
ÖRNEK
(A) A.Ş İle (B) Ltd şti eşit hisselerle kurdukları (AB) Adi Ortaklığın 2021 yılı
Yabancı Kaynak Toplamı :500.000 TL
Özkaynaklar Toplamı :400.000 TL
Finansman gider Toplamı :100.000 TL
Aşan kısım =Yabancı Kaynaklar- Özkaynaklar
500.000 TL - 400.000 TL =100.000 TL
Finansman Gideri x Aşan Kısım / Toplam Yabancı Kaynak
50.000 TL x 100.000 TL/ 500.000 TL
50.000 TL x % 20 =10.000 TL
10.000 TL x %10 =1.000 TL (KKEG)
1.000 TL Finansman gider kısıtlamasını ortak A 500 TL Ortak B 500 TL
kendi beyanlarında KKEG olarak dikkate alacaklardır.
35672403-010-01(125.07.2021)-105997 05.08.2022 tarihli özelge
SORU
Emtia maliyetine intikal ettirilen finansman giderlerinin finansal gider kısıtlamasında tabi olup olmadığı
CEVAP
"Gider ve maliyet unsurlarından yatırımın maliyetine eklenenler gider kısıtlaması kapsamı dışındadırlar. Bu hüküm ve açıklamalara göre, yassı çelik imalatı ve satışıyla iştigal eden işletmenizin yabancı kaynaklarının öz kaynaklarını aşması durumunda, aşan kısma tekabül eden ve emtianın maliyetine eklemiş olduğunuz finansman giderinin, %10'unun finansman gider kısıtlamasına tabi olması ve kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekmektedir.
E-62030549-125(11-2021)1317755 11.11.2022 tarihli özelge
SORU
Enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan zararın finansman gider kısıtlamasında dikkate alınıp alınmayacağı
CEVAP
Şirketiniz tarafından 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi kapsamında yapılan enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan enflasyon düzeltmesi zararları, 18 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Tebliği'nde açıklanan "finansman giderleri" arasında yer almadığından, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan zararların finansman gider kısıtlaması hesabında dikkate alınması söz konusu değildir.
E-38418978-125(6-2021/21-İ)-573035 08.12.2022 tarihli özelge
SORU
Alınan Sipariş Avansları" Hesabına İlişkin Kambiyo Zararının Finansman Gider Kısıtlamasına Tabi Olup Olmayacağı
CEVAP
Alınan sipariş avansları, gelecekte yapılacak bazı mal ve hizmet teslimleri karşılığında peşin alınan değerleri ifade etmektedir. Avanslar, sipariş yöntemi ile mal alan işletmenin, sipariş ettikleri iktisadi değerlerin üretiminde üretici işletmeye finansman imkanı sağlamak amacıyla verilebileceği gibi, satış fiyatını düşük tutmak veya satış garantisi sağlamak amacıyla da verilebilmektedir. Avanslar hangi amaçla verilirse verilsin işletmeye finansman imkanı sağladığı açıktır. Dolayısıyla alınan sipariş avanslarının işletme için bir borç niteliğinde kabul edilmesi gerekmektedir.
Bilançonuzun "Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar" bölümünde yer alan "Alınan Sipariş Avansları" hesabına ilişkin kambiyo zararının finansman gider kısıtlamasında dikkate alınacağı tabiidir.
SORU
6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun kapsamında faaliyet gösteren şirketinizin finansman gider kısıtlamasına tabi tutulup tutulmayacağı hususu
CEVAP
6493 sayılı Kanun kapsamında yetkilendirilerek 5411 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan faaliyetlerden bir kısmını yürüten Şirketinizin, 5411 sayılı Kanun kapsamında finansal kuruluş olarak kabul edilmesi ve finansman gider kısıtlaması uygulamasına tabi tutulmaması gerektiği değerlendirilmiştir
E-38418978-120(42-2021/27)92810 22.02.2023 Tarihli özelge
SORU
Yıllara Sari İnşaat ve Onarma İşi Kapsamında Yapılan Hakediş Ödemelerinin Finansman Gider Kısıtlaması Hesabında Dikkate Alınıp Alınmayacağı
CEVAP
Yıllara yaygın inşaat ve onarım işlerine ilişkin hakediş bedellerinin izlenmesi için kullanılan ''35 Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri'' hesabının "3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar" grubunda yer alması nedeniyle, bu hesaba kaydedilen tutarların da yabancı kaynakların öz kaynakları aşıp aşmadığının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
E-38418978-125(6-21/28-İ)99912 tarihli özelge
SORU
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Kabul Edilmeyen İndirimler" başlıklı 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendinde yer alan finansman gider kısıtlaması ile ilgili bilançoda yer alan kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar içerisindeki "Kıdem Tazminatı Karşılığı", "Maliyet Giderleri Karşılığı", "Gider Tahakkukları Karşılığı" ve "Diğer Borç ve Gider Karşılıkları" hesaplarının aktif hesaplarda sonuç yaratan nitelikte hesaplar olduğundan dolayı sadece gerçek anlamda yabancı kaynaktan temin edilmiş borç niteliğinde olan kalemlerin dikkate alınması gerektiği belirtilerek, anılan hesaplara ait tutarların finansman gider kısıtlamasının hesabında dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Başkanlığımızın görüşü talep edilmektedir
CEVAP
Bilançonun yabancı kaynaklar kısmında yer alan "Kıdem Tazminatı Karşılığı", "Maliyet Giderleri Karşılığı", "Gider Tahakkukları Karşılığı" ve "Diğer Borç ve Gider Karşılıkları" hesaplarının, finansman gider kısıtlaması uygulamasında yabancı kaynaklar toplamının hesabında dikkate alınması gerekmektedir.
23.06.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.