Mustafa Akçayır
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Sorumlu Bağımsız Baş Denetçi
mustafa.akcayir@mynet.com

Maliye Son Sürat 4. Döneme Girdi Ya Mali Müşavirler

Devletin tüm kademe bakanlıkları ve birimleri yapay zekadan en verimli faydalanmak için üst üste kendi içerisinde birimler oluşturup; çalışmalar yapıyor.

Geldiğimiz en son nokta; 25/12/2025 Tarihli Resmi Gazete’de yayınlandığı şekilde Risk analizi daire başkanlığı kurulmuş ve vergi kayıp ve kaçağı ile kayıt dışı ekonomiyi önlemek için risk senaryoları kurmak ve mükelleflerin hareket ve davranışlarını en hızlı şekilde sorgulayıp raporlayacak ve güncel gidecek bir kontrol sistemi üzerinde olan yapay zekayı kullanarak sonuç alma yoluna gitme gibi bir yola girmiştir.

Yaşım ve mesleki tecrübelerim gereği Türkiye’de yaşadığım ve yaşadığımız evreleri 4 evre olarak değerlendireceğim.

Her dönemde maliyenin kendi içerisinde geliştirmiş olduğu kontrol ve denetim mekanizması vardı maliye süreci devam ettiriyor ve yapay zekayla kontrol ve denetime geçiyor.

Bunun ilk örneği KURGAN sistemi; kurgan firmaları yapay zeka üzerinden risk puanlarına göre tespit ederek izahat istiyor.

Burada sizlere izninizle biraz bizim tarihimizden bahsedeceğim.

Aşağıda dört bölüme ayırdığım süreçlerin hepsinde fiili olarak bu mesleği yapan bir meslektaşınız olarak:

1-Dönem: Mesleği halen sürdüren meslektaşlarım çok iyi hatırlarlar. Şimdi kalomoza - kriko kolu – facit - daktilo desem o dönemi yaşayan meslektaşlarım hey gidi günler ey deyip gençlik günleri akıllarına gelecek.

Hesap planı yok isteyen herkesin muhasebecilik yapabildiği hesap makinesi olarak facit hesap makinesi daha sonra bizim için devrim olan şeritli hesap makineleri (ilk facitlerimizde şerit yoktu) Beyannamelerimizi yazdığımız daktilolar artık o yıllar bir tarih olarak hafızamızda kullandığımız makinelerde bürolarımızda bir aksesuar.

2.Dönem: Artık 80 li yılların ortalarını geçmişiz halen kullanılan bir tek düze hesap planı yok yalnız kamu kurumları ve kitler kendi hesap planlarını oluşturmuşlar.

Türkiye’ye bilgisayar girmiş ancak herhangi bir muhasebe programı yok büyük ve kurumsal firmalar muhasebe departmanlarında kendi yazdıkları programlarla yapıyorlar bende 84 den 1992 yılına kadar. Çalıştığım firmanın oluşturmuş olduğu hesap planındaki kodları bilgisayara girerek fişlerimizi keserek mizanımızı oluşturuyorduk.

Bu dönemin en büyük kazanımı 3568 sayılı meslek yasasının çıkması.

3.Dönem: 90 lı yıllar. Bu dönem artık sıçrama noktası oldu. Tekdüze hesap planının ortaya çıkması ve de bilgisayarın artık iyiden iyiye hayatımıza girmesi çeşitli muhasebe programlarının ortaya çıkması, ayrıca excel-word gibi ofis programlarının da hayatımıza girmesi işimizi bayağı kolaylaştırdı. Burada şunu yazmadan geçemeyeceğim 25 yıl önce excel öğrenip uygulamaya geçmemize rağmen 25 yıl sonra bile excel Word gibi ofis programlarını kullanmayı bilmeyen meslektaşlarımı görmek beni üzüyor.

Geldik 4. Döneme: İlk 3 dönemi çalışma hayatında zorluklarını ve kolaylıklarını yaşamış bir meslektaşınız olarak 4. Dönem görüşlerim.

Arkadaşlar 4. Dönem yapay zeka dönemi; İdare yapay zekaya; yapay zekayla denetime hızlı geçiş yaptı. KURGAN

Bizlerinde aynı hızla yapay zekayı muhasebede kullanacağımız yöntemleri tespit edip öğrenip uygulamaya koymamız gerekiyor.

Yapabiliriz.

Yukarıda benimle yaşıt olanların yaşadığı süreçleri kısaca açıkladım esasında bu dönemlerin her birinde hepimizin hikayeleri yatıyor.

Yapay zekayı da işimizi kolaylaştıracak ve yarayacak en iyi şekilde öğrenip uygulayacağımızdan eminim. Naçizane önerim.

Programcı olmayacağız.

Püf noktası Doğru soru sormak (asıl kilit nokta) yoksa;

Python

Algoritma

Makine öğrenmesi

Model türleri

Öğreneceğiz diye bir kural yok ufak ufak kullanmaya başlarsak daha sonra zaten programcılar tarafından sunulacak paket programları daha iyi kullanmayı ve öğrenmeyi başarırız.

30.12.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.