Musa Çakır
Yılsonunun geldiği ve de önümüzde kurumlar vergisinin olduğu bu süreçte nakdi sermaye indirimini bu makalede ele alalım istedim.
Kurumlar vergisi mükellefine ciddi indirim sağlayan nakit sermaye indirimi nedir?
07.04.2015 tarih ve 29319 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6637 sayılı "Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”un 8. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin birinci fıkrasına (ı) bendi ile yürürlüğe girmiştir.
Madde 8: 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“ı) Finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri hariç olmak üzere sermaye şirketlerinin ilgili hesap dönemi içinde, ticaret siciline tescil edilmiş olan ödenmiş veya çıkarılmış sermaye tutarlarındaki nakdi sermaye artışları veya yeni kurulan sermaye şirketlerinde ödenmiş sermayenin nakit olarak karşılanan kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından indirimden yararlanılan yıl için en son açıklanan “Bankalarca açılan TL cinsinden ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’si.
Bu indirimden, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen her bir dönem için ayrı ayrı yararlanılır. Sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.
Bu bent hükümlerine göre hesaplanacak indirim tutarı, nakdi sermayenin ödendiği ay kesri tam ay sayılmak suretiyle hesap döneminin kalan ay süresi kadar hesaplanır. Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutarlar, sonraki hesap dönemlerine devreder. Bu bendin uygulanmasında sermaye şirketlerine nakit dışındaki varlık devirlerinden kaynaklananlar dâhil olmak üzere, sermaye şirketlerinin birleşme, devir ve bölünme işlemlerine taraf olmalarından veya bilançoda yer alan öz sermaye kalemlerinin sermayeye eklenmesinden kaynaklanan ya da ortaklar veya bu Kanunun 12 nci maddesi kapsamında ortaklarla ilişkili olan kişilerce kredi kullanılmak veya borç alınmak suretiyle gerçekleştirilen sermaye artırımları, indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.
Bu bentte yer alan oranı, şirketlerin aktif büyüklükleri, ortaklarının hukuki niteliği, çalışan personel sayıları ve yıllık net satış hasılatlarına göre veya sermayenin kullanıldığı yatırımdan elde edilen gelirlerin kurumun esas faaliyeti kapsamında olmayan faiz, kâr payı, kira, lisans ücreti, menkul kıymet satış geliri gibi pasif nitelikli gelirlerden oluşmasına göre ya da sermayenin kullanıldığı yatırımların teşvik belgeli olup olmadığına veyahut makine ve teçhizat veya arsa ve arazi yatırımları için sermayenin kullanıldığı alanlar itibarıyla ya da bölgeler, sektörler ve iş kolları itibarıyla ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya %100’e kadar artırmaya; halka açık sermaye şirketleri için halka açıklık oranına göre %150’ye kadar farklı uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.”
Faiz oranlarının yüksek olduğu bu dönemlerde nakit sermaye indirimi firmalara vergisel anlamda büyük avantaj sağlamaktadır.
Bu arada kurumlar vergisi mükellefleri nakit sermaye ödemesi yaparak bu indirimden yararlanabilir dedik ancak bazı istisnai sektörler mevcut. Bu sektörler finans, bankacılık ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ile kamu iktisadi teşebbüsleri nakit sermaye indirimden faydalanamazlar.
Nakdi sermaye indirimi formülü şöyledir;
|
Kurum Kazancından İndirilebilecek Tutar |
= |
Nakdi Sermaye Artışı |
X |
Ticari Krediler Faiz Oranı |
X |
İndirim Oranı |
X |
Süre |
Burada ticari kredi faiz oranını TCMB tarafından en son açıklanan ticari kredi faiz oranı dikkate alınır. Bu oranı gösteren link aşağıdadır.
https://evds2.tcmb.gov.tr/index.php?/evds/portlet/K24NEG9DQ1s%3D/tr
Örnek vermek gerekirse 19.12.2025 tarihinde en son açıklanan ticari krediler oranı %46,92.
Genel olarak indirim oranı %50 olarak uygulanmaktadır. Ancak yurtdışından getirilen nakit yoluyla sermaye artışı yapılırsa uygulanacak indirim oranı %75.
Burada artırılan sermayenin şirketin banka hesabına yatırılan tarihte ki ay kesri tam ay olarak dikkate alınacak, yılın geride kalan ayları ise kıst dönem olarak indirim hesabı yapılacaktır.
İndirim uygulamasına yararlanma süresi 05.07.2022 döneminden sonra yapılan sermaye artırımlarında nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanabileceklerdir.
05.07. 2022 tarihinden önce sermaye artırımı yapan veya kurulan şirketler ise 2022 hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi için nakdi sermaye indirimden yararlanabilir.
Ticaret sicile tescil ilan olmadan önce nakit sermaye ödemesi şirket hesabına gelmiş ise bu durumda gelen tutar 529 – Diğer Sermaye Yedekleri hesabına kaydedilmeli ve tescil tarihi itibari ile de nakdi sermaye indiriminden yararlanılmaya başlanılmalı. Şirket hesabına yatırıldığı dönem içinde tescil ilan edilmediyse nakit sermaye indiriminden yararlanılamaz.
Aşağıdaki şekilde sermaye artırımında bulunulması durumunda da nakit sermaye artırımından yararlanılmaz.
Örnek vermek gerekirse;
28 Ocak 2023 tarihinde 20.000.000TL sermaye ile kurulan Çakır A.Ş.’ nin sermaye taahhütünü yetirme getirme tarihleri aşağıdaki gibidir. 2024 yılı kurumlar vergisinde yararlanabileceği indirimi hesaplayalım.
15.03.2023 tarihinde 5.000.000TL
28.10.2023 tarihinde 8.000.000TL
28.02.2024 tarihinde 3.000.000TL
31.05.2024 tarihinde 4.000.000TL
Öncelikle 2024 yılı kurumlar vergisi için kullanılacak ticari kredi faiz oranı 27.12.2024 tarihinde açıklana %55,58’ dir.

Formülde ki alanlara ilgili tutar ve oranları yerleştirdiğimizde aşağıdaki sonuç çıkacaktır.

Sermaye taahüttünü yerine getiren firma 2024 yılı için 3.219.008,33TL nakdi sermaye indirimden yararlanmış olacak.
Kurumlar vergisi beyannamesinde ise ekler kısmında nakdi sermaye artışından kaynaklanan faiz indirimi kulakçığı doldurulması gerekmektedir.

Şunu da belirtmek isterim ki firma 2024 yılını zarar ile kapatmış olsa dahi yararlanamadığı indirim tutarını izleyen dönemlerde kullanabilecektir. Herhangi bir hak kaybı söz konusu olmayıp vergi matrahı oluşması durumunda indirimden faydalanabilecektir.
Son söz olarak nakdi sermaye indirimden yararlanan firmalar kurumlar vergisi beyannamesini verdikten sonra sermaye ödendiğine dair banka dekontunu bağlı bulunduğu vergi dairesine dijital vergi dairesine dilekçe ekinde ibraz etmesi gerekmektedir.
Bu vesile ile yeni yılınızı kutlar ülkemiz ve insanlık adına güzel bir yıl geçirmenizi dilerim.
Saygılarımla
31.12.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.