Muhammed Kutub Bağırgan
Yeminli Mali Müşavir
EMA YMM A.Ş.
muhammed.bagirgan@emaymm.com.tr

Sahte Belge Kullanım İncelemelerinin Neticeleri Artık Daha Ağır Olacak!!!

Kıymetli okurlar. Malum üzere Maliye Bakanlığınca yürütülen denetimler, ağırlıkla Vergi Usul Kanunu  359. Maddesin yer alan kaçakçılık fiilleridir ki, bunlardan en fazla iş yükü oluşturan hususlar ise Sahte Belge Düzenleme ve Sahte Belge Kullanma incelemeleridir.

Bugün ki yazımızın konusu ise; Müfettişlerce yürütülen Sahte Belge Kullanım (SBK) incelemelerinde, kullanılan sahte faturanın bilerek mi (kasıt unsuru ile) yoksa bilmeden mi (kasıtsız) kullanıldığına dair yapılan araştırmaların iç genelge ile artık daha katı şekilde belirleneceği, bu hususta Müfettişlerin kanaatini sınırlama konusunda “Genelge” ile çeşitli kriterler belirlendiğidir ki bu hem Müfettişlerin iş yükünü artıracak, bir yandan da mükellefleri birkaç adım daha savcılığa yaklaştıracaktır.

Esasen SBK incelemeleri “Sınırlı” şekilde Müfettişlere tanımlanır ve kısa sürede bitirilmesi beklenir. Müfettişler ise ekstrem bir durum olmadığı (örneğin; SBK tutarının toplam alışa oranının çok yüksek olması yahut ödeme belgesi olmaması ve karşı tarafın itirafı vb.) taktirde bu incelemeleri birkaç gün içinde tamamlar. Çünkü belgenin sahteliği, sahteci hakkında yazılan VTR’de sabittir.

Müfettişin kanaati, belgeyi yahut belgeleri bilmemeden kullanma yönünde ise; 1 kat vergi ziyaı ile beraber belgede yazılı vergi aranır ve konu savcılığa intikal ettirilmez.

Ancak Müfettişin kanaati, bilerek yani kasıt unsuru ile kullanıldığı yönünde ise; belgede yazılı vergi ile beraber 3 kat vergi ziyaı aranır ve konu 3 yıldan 8 yıla kadar yargılanması amacıyla savcılığa intikal ettirilir.

Müfettişlerin SBK incelemelerinde, belgenin kasıt unsuru ile kullanılıp kullanılmadığı yahut bilerek/bilmeden kullanılıp kullanılmadığını yani suçun manevi unsurunu araştırırken kanaatinin sınırlarını çizen ve kısıtlayan bir mevzuat bulunmamaktaydı. 306 No.lu VUK Genel Tebliğinde Müfettişlerin konuyu savcılığa intikal ettirmeden önce bu kanaatini sıhhatle belirlemesi gerektiğinin altı çizilmektedir.

Ancak yakın zamanda Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı Müfettişlere, sahte belge kullanım incelemelerini yürütürken belgenin kasten kullanılıp kullanılmadığı yönünde kanaatini oluşturma esnasında13 ayrı kritere bakarak incelemeyi yürütmesi, raporunda değerlendirmesi ve buna göre incelemeyi tamamlaması konusunda talimat vermiştir.

Bu 13 kriter tamamlanmadan inceleme kapanamayacağı gibi, konunun savcılığa intikal ettirilme konusunda da artık riskin büyük olduğu, mükelleflerin ve mali müşavirlerin basit gördüğü bu inceleme türünün artık korkulası olduğunu söyleyebiliriz. Sahayı biliyoruz. Bu kriterler ile savcılığa intikal ettirilmeyen inceleme sayısının çok az olacağını biliyoruz. Bununla birlikte bu araştırma kriterlerine bakıldığında inceleme türünün “Sınırlı” olmaktan çıkacağı, “Tam” incelemeye evrileceği de aşikardır.

Peki SBK incelemelerinde, Müfettişlerin belgenin kasten kullanılıp kullanılmadığını belirlerken yapacağı 13 ayrı çalışma unsurunun ne olduğunu aşağıda siz değerli okurlarımıza sunarken, kriterlerin yorumunu ise bir başka yazımıza bırakalım;

1. Sahte faturayı düzenleyen mükellef hakkında yazılan VTR’de, kullanıcı hakkında belgeleri bilerek kullandığına dair tespit var mı?
2. Sahte faturada yer alan mal ve hizmetlerin, mükellefin faaliyeti ile ilgisi var mı?
3. Sahte faturadaki KDV tutarının, toplam alımlara oranı yüksek mi?
4. Kullanıcının, sahte faturayı düzenleyen mükellefle ilgisi veya ilişkisi var mı, her iki tarafın defterini tutan mali müşavir aynı kişi mi?
5. Kullanıcının karlık oranı makul mu, firma sürekli zarar mı ediyor, yahut sürekli devreden KDV mi beyan ediyor?
6. Kullanılan sahte faturalar birden fazla mükelleften mi alındı?
7. Sevk irsaliyesi var mı, sevk güzergahı PTS-HGS ile uyumlu mu?
8. Ödeme belgelerinin geçerliliği, kimin tahsil ettiği, tahsil edenin illiyet bağı var mı, çek arkasında yer alan ciroların takibi, ciro edilen çekleri en son tahsil eden kişinin sahte faturayı kullanan kişiyle illiyet bağı var mı?
9. Kullanıcı nezdinde yapılan yoklamalarda sahte faturadaki mallarla ilgili tespit var mı?
10. Sahte belge kullanıcısı hakkında daha önce yazılmış raporlar var mı sahte belge kullanma sıklığı nedir?
11. Mükellefin ortak veya yöneticilerinde sahte belge kullanım tespiti yapılan yahut rapor yazılan var mı?
12. Kullanılan sahte belgelerin düzenleme tarihi ile elektronik imza tarihlerinin uyumu var mı?
13. Kullanıcının sahte faturaya konu malları depolayabilecek alanı var mı?

20.05.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.