YAZARLARIMIZ
Hüseyin Ergut
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Lisanslı SPK Uzmanı
smmm.hergut@gmail.com



Girişim Sermayesi Yatırım Fonu (GSYF) Nedir? Yasal Çerçevesi ve Uygulama Esasları Nelerdir? Vergisel Avantajları ve Enflasyon Muhasebe Uygulaması Nasıl Olmalı? (2. Bölüm)

Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına (GSYF)'lere Nasıl Yatırım Yapılır?

Öncelikle, GSYF’lere yatırım yapabilmek için nitelikli yatırımcı olunması şarttır. Nitelikli yatırımcı niteliğine sahip olmayan yatırımcılar bu fonlara yatırım yapamaz. 

Bunun yanında, girişim sermayesi yatırım fonlarına katılmak için, fonun ihraç belgesinde belirtilen giriş ve çıkış tarihlerini takip etmek önemlidir. Bu tarihlerde fon katılma payı alabilir ve belirlenen çıkış tarihine kadar bu payları elinizde tutabilirsiniz. Payların satışı ise yine ihraç belgesinde belirtilen çıkış tarihine göre gerçekleşecektir.

Fon katılma paylarını alıp satmanın yanı sıra, pay devri de bir seçenek olarak mümkündür. Pay devri yapmak isteyen yatırımcılar, fonu kuran ve yöneten portföy yönetim şirketine talepte bulunabilirler. Bu süreçte, pay devri için gerekli olan belgeler ve prosedürler portföy yönetim şirketi tarafından sağlanacaktır. 

Hangi Şirketler GSYF'lerden Yatırım Alabilir?

Girişim sermayesi yatırım fonlarından yararlanmak isteyen şirketlerin belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir. 

-Anonim ve Limited Şirketler: Girişim sermayesi yatırım fonları, yalnızca anonim ve Limited şirketlere yatırım yapabilir.

-Türkiye'de Kurulu veya Kurulacak Şirketler: Şirketlerin Türkiye'de kurulu veya kurulacak olması gerekmektedir.

-Yurt Dışında Kurulu Şirketler için Şartlar: Finansal desteğin sağlandığı tarihten itibaren son yılın finansal tablolarına göre varlıklarının en az %80'inin Türkiye'de kurulu bir bağlı ortaklık ile oluşması gerekmektedir.

-Büyüme Potansiyeli ve Katma Değer: Şirketlerin yüksek büyüme potansiyeline sahip olması ve katma değer üretebilmesi beklenir.

-Yenilikçi ve Teknoloji Odaklı Şirketler: Genellikle yenilikçi ve teknoloji odaklı şirketler tercih edilmektedir.

-Yüksek Getiri Beklentisi: Şirketlerin operasyonel anlamda geliştirilmeye başlanmış projelerinin yüksek getiri beklentisi sunması gerekmektedir.

-Finansal Desteğin Amacına Uygun Kullanımı: Sağlanacak finansal destek ile şirketlerin hedeflerine ulaşabilmesi beklenir.

-Limited Şirketlerin Dönüşümü: Finansal desteğin sağlanmasından itibaren 1 yıl içinde Limited şirketlerin anonim şirkete dönüşümünü tamamlaması gerekmektedir.

-Yurt Dışına Taşınma Özgürlüğü: Fon portföyünde yer alan şirketlerin operasyonel gelişimleri için yurt dışına taşınma özgürlüğü bulunmaktadır.

Girişim Sermayesi Yatırım Fonları Nasıl Çalışır?

Girişim Sermayesi Yatırım Fonları (GSYF), özellikle yüksek potansiyeli olan yeni girişimlere yatırım yaparak şirketlerin büyümesini ve başarısını artırmayı hedefler. Bu fonların çalışma süreci, genellikle belirli bir sektörde ya da konuda önceden belirlenen yatırım aşamasıyla başlar. Yüksek potansiyel taşıyan girişimleri değerlendirirken, fonlar şirketlerin finansal sağlamlığını, yönetim yeterliliklerini, rekabet avantajlarını ve potansiyel riskleri analiz eder.

Yöneticiler tarafından, yatırım kararlarını vermeden önce yatırım yapılmaya aday şirketler detaylıca incelenir. Yatırım dönemi, yatırım miktarı ve şirketlerin sorumluluklarını da içeren detaylı bir araştırma sonucunda ilerler.

Girişim sermayesi yatırım fon çeşitlerinde, yatırım yapılan şirketin büyüyerek değer kazanması ve sonucunda yatırımlardan başarılı çıkışlar yapılarak  kâr elde etmek amaçlanır. Şirketlerin halka arzı, satışları ya da birleşmeleri gibi seçenekler de yer alır. Amaçlanan süre boyunca yatırım yapıldıktan sonra yatırımcılar geri ödeme alır ve getiri elde ederler.

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Avantajları

Girişim sermayesi yatırım fonları (GSYF), yatırımcılara birçok avantaj sunar. Öncelikle   girişim sermayesi yatırım fonlarının sunduğu yüksek getiri potansiyeli, en önemli özelliklerinden biridir. Bu fonlar, yenilikçi ve hızlı büyüyen girişimlere yatırım yaparak, yüksek kazanç sağlama hedefi güder. Yatırımcılar, bu tür fırsatlar sayesinde,erken aşamadaki ve yüksek potansiyelli projelerden yüksek getiri elde etme şansına sahip olurlar.

Ayrıca, GSYF'ler, yatırım riskinin dağıtılmasına yardımcı olur. Bu fonlar, çeşitli alanlardaki birçok şirkete yatırım yaparak, yatırımcıların portföylerini çeşitlendirir ve risklerini azaltır. Profesyonel yöneticiler tarafından yönetilmesi, yatırımcıların kendi başlarına detaylı araştırmalar yapma gerekliliğini ortadan kaldırır. Böylece güvenilir bir yatırım süreci sağlar. 

Erken aşamadaki şirketlere yatırım yapma olanağı, girişimcilerin iş fikirlerini hayata geçirmelerine yardımcı olurken, fon sahiplerine de bu girişimlerin büyüme sürecinden kazanç sağlama imkanı verir. Bu avantajlar, girişim sermayesi yatırım fonlarını hem girişimciler hem de yatırımcılar için cazip kılar.

*Girişim sermayesi fonlarının dezavantajları arasında öne çıkan noktaları, uzun vadeli likit olmayan bir enstrüman olması ve yatırımların genel ekonomik konjonktürden ve yatırım yapılan şirketin içinde bulundu sektörün durumundan etkilenmesi şeklinde sıralayabiliriz.

FON KAZANÇLARININ VERGİLENDİRİLMESİ :

7524 SAYILI KANUNLA YATIRIM FON VE ORTAKLIKLARINA İLİŞKİN OLARAK YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER;

7524 sayılı Kanunun 32’nci maddesi ile yatırım fon ve ortaklıklarına ilişkin önemli değişiklikler yapılmıştır.

01.01.2025’tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde (02.8.2024)’yürürlüğe giren bu değişiklikleri kısaca açıklamaya çalışacağım. Ancak yapılan değişikliklerin daha kolay anlaşılabilmesi açısından öncelikle mevcut düzenlemelere değinmek isterim.

Mevcut Düzenlemeler

I-Yatırım fon ve ortaklıklarının kazançlarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası;

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun (kvk) 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile Türkiye'de kurulu yatırım fon ve ortaklıklarının elde ettikleri aşağıdaki kazançlar

Kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

-Menkul kıymetler yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,

-Portföyü Türkiye'de kurulu borsalarda işlem gören altın ve kıymetli madenlere dayalı yatırım fonları veya ortaklıklarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançları,

 -Girişim sermayesi yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları,

 -Gayrimenkul yatırım fonları veya ortaklıklarının kazançları (Esas faaliyet konusu gayrimenkul, gayrimenkul projeleri ve gayrimenkule dayalı haklardan oluşan portföyü işletmek amacıyla kurulanlar dışında kalanların kazançları hariç)

-Emeklilik yatırım fonlarının kazançları,

-Konut finansman fonları ve Varlık finansman fonlarının kazançları,

II-Kurumların yatırım Fon ve Ortaklıklarından Elde Ettikleri Kar Payı ve Diğer Kazançlara Uygulanan İstisna:

5520 sayılı KVK ile kurumların tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları ve katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile bu fonların katılma paylarının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 279 uncu maddesi kapsamında değerlenmesinden kaynaklanan değer artış kazançları kurumlar vergisinden istisna edilmiştir (KVK Md. 5/1-a-3).

Diğer yatırım fonu katılma payları ile yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları ise bu istisnadan yararlanamaz (KVK Md. 5/1-a-son cümle).

Buna göre, kurumlarca girişim sermayesi yatırım fonu ve ortaklıkları dışındaki yatırım fon ve ortaklıklarından elde edilen kazançlar için kurumlar vergisi istisnasından yararlanılamamaktadır. İstisna sadece 15.07.2023’ten önce iktisap edilen yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kâr payları ile katılma paylarının fona iadesinden doğan gelirler için (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç) uygulanabilmektedir. (7456 sayılı Kanun Md.19/a ve 30/1-d)

Kaynakça:

-6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu

-Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.4)

-SPK Girişim Sermayesi Yatırım Fonu Bilgilendirme Kitapçığı

-5520 Saylı KVK

-7524 Sayılı Kanu

30.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM