Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@emreozercen.com

Olumlu Farklar, Olumsuz Sonuçlar: Yanlış Kâr Dağıtımı ve Riskler

Enflasyon düzeltmesiyle birlikte bilançolarda yeni kalemler görmeye başladık. Bunlardan en çok kafaları karıştıranı ,sermaye düzeltmesi olumlu ve olumsuz farklarıdır.

Sermaye Düzeltmesi Olumlu/Olumsuz Farklar Nasıl Oluşur?

Olumlu Farklar, enflasyon düzeltmesi sonucu özellikle sermaye kalemlerinin değer kazanmasıyla ortaya çıkan artılardır. Olumsuz farklar ise düzeltme sonrası değer nominal değerin altında kalırsa oluşur.

Karıştırılan Konu Ne?

Yanılgı şuradadır: Şirketler, enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan olumlu farkları geçmiş yıl kârı sanarak ortaklara dağıtmak istiyor. Oysa 2023 ve 2024 yıllarında yapılan enflasyon düzeltmesiyle bilançolarda yer alan bu farklar, kâr değil; dolayısıyla dağıtıma konu edilemez.

Saha uygulamalarında en çok görülen hatalar;

-Olumlu farkları geçmiş yıl kârı gibi 570 hesaba atmak

-Genel kurulda bu farkları kâr dağıtımı gibi göstermek ve bankalara ya da yatırımcılara yanlış tablolar sunmaktır. Bu durumlar sadece teknik hata değil, hem hukuki hem de vergisel risk doğurur.

Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Nasıl Kullanılabilir?

- Enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir

- Genel kurul kararı ile birlikte sermayeye ilave edilebilir

Yanlış ve Doğru Muhasebe Kayıtları

Yanlış:

502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları     XXX

    570 Geçmiş Yıl Kârları                    XXX

Bu, sanki kâr elde etmişsiniz gibi bir görüntü verir. Hukuken yanlış, vergisel olarak risklidir.

Doğru:

 

502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları       XXX

    580 Geçmiş Yıl Zararları                             XXX   → (Mahsup için)

502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları       XXX

                         500 Sermaye                                        XXX   → (Genel kurul kararıyla sermayeye eklenirse)

Teknik İflas ve Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları

TTK madde 376, şirketlerin mali durumunu değerlendirmek için kritik eşikler belirler:

• Sermayenin %50’si kaybolmuşsa → Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmalı
• Sermayenin 2/3’ü kaybolmuşsa → Sermaye azaltımı veya tasfiye gündeme gelir
• Borca batıklık durumu varsa → Mahkemeye bildirim zorunluluğu doğar

Burada önemli bir soru doğar:

Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları Özkaynağa Dahil Edilir mi?

Evet, dahil edilir. Ancak bu durum, şirketin kâr ettiği anlamına gelmez.Bu farkların özkaynağı güçlendirmesi, TTK 376’ya göre teknik iflas riskini bertaraf etmede yardımcı olabilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu,bu kalem sadece bilançoyu güçlendirir, dağıtılabilir kaynak yaratmaz.

Yanlış uygulama halinde

Hukuki risk olarak ortaklara olmayan bir kârın dağıtılması yönetim kurulunu sorumlu hale getirir. Vergisel risk olarak stopaj doğar ve cezalı tarhiyat gündeme gelir. Finansal risk olarak ise şirketin bilançosu gerçeği yansıtmaz ve güven problemi yaratır. Çözüm için bu farkların sadece sermaye artırımı veya geçmiş yıl zararlarının kapatılması amacıyla kullanılması gerekir.

Sonuç olarak ;sermaye düzeltmesi farkları doğru kullanıldığında şirket için can simidi olabilir. Ancak yanlış anlaşılıp dağıtılırsa hukuki ve vergisel açıdan ciddi sorunlara yol açar. Kâr gibi görünene aldanmamak, mali tabloları profesyonelce okumak ve uzman bir mali müşavirden destek almak bu süreçte en sağlıklı yoldur

01.10.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.