Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
info@emreozercen.com

Örnek Uygulama ile Yurt İçi Asgari Geçici Vergi Nasıl Hesaplanacak?

2024 yılı itibarıyla yürürlüğe giren düzenlemeler kapsamında, belirli şartları sağlayan mükellefler için asgari kurumlar vergisi uygulaması hayata geçirildi. Ancak bu uygulama, bazı kafa karışıklıklarını da beraberinde getirdi. En çok merak edilen konulardan biri ise, asgari kurumlar vergisi oranının hesaplama yöntemleri ile ilgili.

Asgari Vergi Hesaplamasının Amacı Nedir?

Asgari kurumlar vergisi; kurum kazancının düşük beyan edilmesi, indirim ve istisnalardan yoğun şekilde faydalanılması gibi nedenlerle düşük vergi ödenmesinin önüne geçip, vergi tabanını genişletmek ve vergi adaletini sağlamayı amaçlar.

Asgari Kurumlar Vergisi Oranı Nedir?

Yurt içi asgari kurumlar vergisi, hesaplanan kurumlar vergisinin, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının %10'undan az olamayacağını belirleyen bir düzenlemedir.

Geçmiş Yıl Zararları İndirim Konusu Yapılabilecek Mi?

Maliye’nin yaptığı düzenleme doğrultusunda beyannamelerde indirim konusu yapılan geçmiş yıl zararları asgari kurumlar vergisi matrahından düşülmeyeceği belirtilmişti Danıştay 3. Dairesi, Maliye’nin geçmiş yıl zararlarının asgari kurumlar vergisi matrahından düşülemeyeceği hususunda yaptığı düzenlemeye istinaden yürütmenin durdurulmasına karar verdi. Ayrıca Danıştay VDDK, Danıştay 3. Dairesi’nin YD kararına karşı Maliye’nin yaptığı itirazı, YD kararında yer alan gerekçelerle oy çokluğuyla reddetti. Bu karar geçerliliğini koruduğu sürece mükelleflerin geçmiş yıl zararlarını asgari vergi matrahından indirmeleri mümkündür.

Geçici Vergi Dönemlerinde Uygulama Var mı?

2025 yılı itibarıyla, geçici vergi beyannamelerinde de asgari kurumlar vergisi hesaplaması yapılacaktır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın e-Beyanname sisteminde yapılan güncellemelerle, “Yurt İçi Asgari Geçici Vergi” hesaplamasına ilişkin bölümler eklenmiştir. Bu düzenlemelerle, geçici vergi beyannamelerinde asgari kurumlar vergisi hesaplaması yapılması sağlanmıştır.

Geçici vergi beyannamelerinde yapılan başlıca değişiklikler şunlardır:

            •          “Yurt İçi Asgari Geçici Vergi” kulakçığı eklendi.

            •          “Hesaplanan Yurt İçi Asgari Geçici Vergi” satırı eklendi ve bu tutar, “Hesaplanan Geçici Vergi” ile karşılaştırılarak yüksek olan tutar “Nihai Hesaplanan Geçici Vergi” olarak belirlenecek.

            •          İstisna ve indirimlerin otomatik aktarımı sağlandı.

Yeni Kurulan Şirketler İçin Asgari Vergi Matrahı Var Mı?

2025 yılında kurulan şirketler, 2025, 2026 ve 2027 hesap dönemlerinde asgari kurumlar vergisi uygulamasına tabi olmayacaktır. Kısaca İlk defa işe başlayan mükellefler için faaliyete başlanılan hesap döneminden itibaren üç hesap dönemi boyunca bu madde hükmü uygulanmayacaktır. 

Örnek

• Beyan Edilen Kurum Kazancı: 5.000.000 TL
• İstisna ve İndirimler: .3.500.000 TL

- Sınai mülkiyet haklan kazanç istisnası 2.000.000 TL

- Yatırım indirimi 1.500.000 TL

• Vergiye Tabi Kazanç (Matrah): 1.500.000 TL
• Kurumlar Vergisi Oranı: %25
• Hesaplanan Kurumlar Vergisi:
  • 1.500.000 TL × %25 = 375.000 TL
• Asgari Kurumlar Vergisi:
  • 5.000.000 TL × %10 = 500.000 TL
• Ödenecek Vergi:
  • Hesaplanan kurumlar vergisi (375.000 TL) asgari kurumlar vergisinin altında kaldığı için, 500.000 TL ödenmek zorundadır.

Bu şirket, asgari kurumlar vergisi nedeniyle 125.000 TL ek vergi ödemek zorundadır.

Yurt İçi Asgari Kurumlar Vergisi Hesaplanırken Hangi istisna ve İndirimler Asgari Vergi Matrahından Düşülecektir ?

• İştirak Kazançları (K.V.K. Mad. 5/1-a)
• Emisyon Primi Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-ç)
• Yatırım Fon ve Ortaklığı Portföy İşletmeciliği Kazancı (K.V.K. Mad. 5/1-d) (Sahip olunan taşınmazlardan elde edilen kazançlar hariç)
• Kooperatiflerde risturn istisnası (KVK Md.5/1-i)
• Sat-Kirala-Geri Al İşlemlerden Doğan Kazançlarda İstisna (Finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları ile varlık kiralama şirketlerinin dahil olduğu  işlemleri K.V.K. Mad. 5/1-j ve k)
• Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlar
• Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Elde Edilen Kazançlar
• Türk Uluslararası Gemi Siciline Kayıtlı Gemilerin İşletilmesinden ve Devrinden Sağlanan Kazançlar
• Ar-Ge ve Tasarım İndirimi
• Girişim Sermayesi Fonu Olarak Ayrılan Tutarlar ( K.V.K. Mad. 10/1-g )
• Korumalı İşyeri İndirimi ( K.V.K. Mad. 10/1-h )

2025 yılı itibarıyla, asgari kurumlar vergisi uygulaması geçici vergi dönemlerinde de geçerli olacaktır. Bu nedenle, mükelleflerin geçici vergi beyannamelerini hazırlarken asgari kurumlar vergisi hesaplamasını da dikkate almaları gerekmektedir. Bu uygulama, vergi matrahı düşük olan veya zarar beyan eden şirketlerin belirli bir tutardan az vergi ödemesini engellemeyi amaçlamaktadır.

05.05.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.