Değerli okurlarım Bilindiği üzere, Muhasebe hayatına ağar bir iş yükü getiren enflasyon muhasebesi olarak hayatımıza 2023 yılı sonu itibariyle girmiş bulunmakta.
MADDE 1-
(1) 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrası ile geçici 33 üncü maddesi uyarınca, 2023 hesap dönemi sonunda ve düzeltme şartlarının gerçekleşmesine/varlığına bağlı olarak (geçici vergi dönemleri dâhil) izleyen hesap dönemlerinde enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak mali tablolar ve yapılacak düzeltme işlemlerinin usul ve esasları 30/12/2023 tarihli ve 32415 ikinci mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 555) ile belirlenmiş, 30/4/2024 tarihli ve 32532 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 560) ile mezkûr mevzuat uyarınca kapsam dâhilinde olan mükelleflerce 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi döneminin sonu itibarıyla, enflasyon düzeltmesi yapılmamasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
(2) Mezkûr mevzuat uyarınca, enflasyon düzeltmesi kapsamı dâhilinde olup 31/12/2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL’nin (Ellimilyon) altında olan mükelleflerin 2024 hesap döneminin ikinci (2.) ve üçüncü (3.) geçici vergi dönemleri sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapmamaları bu Tebliğin amacını ve kapsamını oluşturmaktadır.
Yasal dayanak
MADDE 2- (1) 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesinde, A) Malî tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetler aşağıdaki hükümlere göre enflasyon düzeltmesine tâbi tutulur.
1. Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer. Kapsama giren mükellefler, geçici vergi dönemlerinin sonu itibarıyla malî tabloları düzenlemek ve enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadırlar. Geçici vergi dönemlerinde yukarıda belirtilen oranların tespitinde, son üç hesap dönemi yerine üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuzaltı ay ve içinde bulunulan hesap dönemi yerine son oniki ay dikkate alınır. Bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinin herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden geçici vergi dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemi sonunda da düzeltme yapılır.
8. Maliye Bakanlığı;
b) Mükellef veya meslek grupları ya da mükelleflerin aktif toplamları veya ciroları itibarıyla hangi tür malî tabloların; enflasyon düzeltmesine tâbi tutulup tutulmayacağını ve geçici vergi dönemlerinde düzeltilip düzeltilmeyeceğini belirlemeye,Yetkilidir.
9. Münhasıran sürekli olarak işlenmiş; altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler bu fıkranın (1) numaralı bendinde yer alan şartlara bakılmaksızın enflasyon düzeltmesi yaparlar. Hükümleri yer almaktadır.
Enflasyon muhasebesi, paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle mali tabloların gerçek durumunu ifade eder hale gelmelerini sağlamak üzere yapılıyor.
Enflasyon muhasebesi, mali tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetlerin TL değerlerinin, tablonun ait olduğu tarihteki değerine getirilmesini ifade ediyor. Uygulama, parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınarak tutarlarının düzeltme katsayıları ile çarpılması suretiyle gerçekleştiriliyor.
Enflasyon düzeltmesi, mali tabloların gerçek ekonomik durumu yansıtmasını sağlayan bir muhasebe pratiğidir. İşletmelerin ve ekonominin sağlıklı bir şekilde işlemesini ve kararlarını daha doğru bir şekilde almasını sağlıyor.
Büyük ve orta ölçekli işletmeler, halka açık şirketler, ihracat ve ithalat yapan işletmeler enflasyon muhasebesi uygulayacak.
Gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olup bilanço esasına göre defter tutan tüm vergi mükellefleri enflasyon muhasebesi kapsamında olacak.
2024 yılı ikinci (2.) geçici vergi (Nisan-Haziran) döneminde enflasyon düzeltmesi uygulanmış beyannameler verilecek.
İşletme hesabı esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefleri, avukat, doktor, serbest meslek erbabları, zirai kazanç elde edenler, kira geliri elde edenler, faiz, kar payı gibi menkul sermaye ve ücret geliri elde edenler enflasyon düzeltmesi kapsamına girmiyor.
31 Ağustos 2024 tarihli ve 32648 sayılı Resmi Gazete 'de yayımlanan 563 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile brüt satışları toplamı 50.000.000 TL'nin altında olan mükelleflerin, 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmayacakları belirlenmiştir.
Öte yandan, bankalar ile finansal kiralama, faktoring, finansman, tasarruf finansman ve varlık yönetim şirketleri 1 Ocak 2025'ten itibaren enflasyon muhasebesi uygulamasına geçecek.
Yabancı para cinsinden olan hesaplar için kur değerlemesi yapılacağından ayrıca düzeltme yapılmayacak. İşletmelerin aktifinde bulunan yabancı para cinsinden hisse senetleri, iştirakler ve avanslar düzeltme tarihindeki döviz kuru ile düzeltilecek.
Bilançolarında aktif hesapları güçlü mükellefler bu varlıklarını sermayeleriyle edinmişlerse enflasyon düzeltmesinden olumlu etkilenecek, vergi yükleri azalacak. Borçları fazla mükellefler ise borç kaleminin düzeltmeye tabi olmaması nedeniyle olumsuz etkilenebilecek, ilave vergi ödemeleri söz konusu olabilecek.
HESAP | ALACAK HS. | 30/06/2024 DEĞER | 30/06 ENF.FARKI | 30/09/2024 ENF.RAKAMI | 30 EYLÜL DÜZ.MALİYET TUT. | ENFLASYON ÖNCESİ TOPLAM |
126 | 153.589,92 | 7.787,01 | 7.787,01 | 161.376,93 | 153.589,92 | |
150 | BASİT ORT. | 1.950.015,40 | 48.204,38 | 48.204,38 | 1.998.219,78 | 1.950.015,40 |
151 | BASİT ORT. | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | |
152 | BASİT ORT. | 877.922,03 | 21.702,23 | 21.702,23 | 899.624,26 | 877.922,03 |
153 | BASİT ORT. | 3.782.435,70 | 93.501,81 | 93.501,81 | 3.875.937,51 | 3.782.435,70 |
157 | BASİT ORT. | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | |
158 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
159 | 29.468.740,53 | 1.494.065,14 | 1.494.065,14 | 30.962.805,67 | 29.468.740,53 | |
170 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
180 | 2.712.713,00 | 137.534,55 | 137.534,55 | 2.850.247,55 | 2.712.713,00 | |
198 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
199 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
226 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
240 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
241 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
242 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
245 | 38.923.530,33 | 1.973.422,99 | 1.973.422,99 | 40.896.953,32 | 38.923.530,33 | |
248 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
249 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
250 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
251 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
252 | 397.476.113,12 | 20.152.038,94 | 20.152.038,94 | 417.628.152,06 | 397.476.113,12 | |
253 | 82.854.855,28 | 4.200.741,16 | 4.200.741,16 | 87.055.596,44 | 82.854.855,28 | |
254 | 16.407.648,65 | 831.867,79 | 831.867,79 | 17.239.516,44 | 16.407.648,65 | |
255 | 6.767.815,23 | 343.128,23 | 343.128,23 | 7.110.943,46 | 6.767.815,23 | |
256 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
257 | 93.919.978,20 | 4.761.742,89 | 4.761.742,89 | 98.681.721,09 | 93.919.978,20 | |
258 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
259 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
260 | 200.860.360,02 | 10.183.620,25 | 10.183.620,25 | 211.043.980,27 | 200.860.360,02 | |
261 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
262 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
263 | 4.932.906,17 | 250.098,34 | 250.098,34 | 5.183.004,51 | 4.932.906,17 | |
264 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
267 | 475.792,66 | 24.122,69 | 24.122,69 | 499.915,35 | 475.792,66 | |
268 | 97.267.229,37 | 4.931.448,53 | 4.931.448,53 | 102.198.677,90 | 97.267.229,37 | |
269 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
271 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
272 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
277 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
278 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
280 | 345.170,41 | 17.500,14 | 17.500,14 | 362.670,55 | 345.170,41 | |
293 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
294 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
297 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
298 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
299 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
326 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
340 | 50.673.386,86 | 2.569.140,71 | 2.569.140,71 | 53.242.527,57 | 50.673.386,86 | |
349 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
350 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
380 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
426 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
440 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
480 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
500+502 | 35.742.386,53 | 1.812.139,00 | 1.812.139,00 | 37.554.525,53 | 35.742.386,53 | |
520 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
521 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
523 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
525 | 63.484.336,87 | 3.218.655,88 | 3.218.655,88 | 66.702.992,75 | 63.484.336,87 | |
529 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
540 | 1.011.820,38 | 51.299,29 | 51.299,29 | 1.063.119,67 | 1.011.820,38 | |
541 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
542 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
548 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | ||
549 | 938.117,13 | 47.562,54 | 47.562,54 | 985.679,67 | 938.117,13 | |
570 | 445.601.853,06 | 22.592.013,95 | 22.592.013,95 | 468.193.867,01 | 445.601.853,06 | |
580 | 0,00 | 0,00 | 0,00 | 0,00 |
1.Adım:Mali tabloda yer alan kıymetlerden hangilerinin parasal olmayan kıymet olduğu tespit edilecektir.
Parasal Olmayan Kıymetler | Parasal Kıymetler |
Hisse Senetleri | Kasa |
Ticari Mallar | Bankalar |
İştirakler | Alıcılar |
Tesis, Makine ve Cihazlar | Banka Kredileri (Kısa Vadeli) |
Demirbaşlar | Satıcılar (Kısa Vadeli) |
Sermaye | Banka Kredileri (Uzun Vadeli) |
Yasal Yedekler | Satıcılar (Uzun Vadeli) |
Statü Yedekleri | |
Olağanüstü Yedekler | |
Birikmiş Amortismanlar |
2.Adım:Mali tabloda yer alan kıymetlerden hangilerinin parasal olmayan kıymet olduğu tespit edilecektir.
Parasal Olmayan Kıymet | Düzeltmeye Esas Tutar (TL)2 |
Hisse Senetleri | X |
Ticari Mallar | X |
İştirakler | X |
Tesis, Makine ve Cihazlar | X |
Demirbaşlar | X |
Sermaye | X |
Yasal Yedekler | X |
Statü Yedekleri | X |
Olağanüstü Yedekler | X |
Birikmiş Amortismanlar | X |
3.Adım:Tespit edilmiş parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde, düzeltmeye esas tarihleri ve düzeltme katsayıları belirlenecek olup, örneğimizde düzeltmeye esas tarihlerin aşağıdaki gibi olduğu kabul edilmiş ve bu tarihlere göre düzeltme katsayıları aşağıdaki gibi tespit edilmiştir.
Parasal Olmayan Kıymet |
Düzeltmeye Esas Tarih |
Düzeltme Katsayısı |
Hisse Senetleri |
2019/Ocak |
6,86113 |
Ticari Mallar |
2023/Eylül |
1,06001 |
İştirakler |
2021/Nisan |
4,54315 |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
2021/Ocak |
4,99678 |
Demirbaşlar |
2022/Ocak |
2,58188 |
Sermaye |
2018/Mayıs |
8,21479 |
Yasal Yedekler |
2022/Mart |
2,20517 |
Statü Yedekleri |
2022/Mayıs |
1,88308 |
Olağanüstü Yedekler |
2023/Kasım |
1,01144 |
Birikmiş Amortismanlar |
İlgili İktisadi Kıymetin Değerindeki Artış Oranı |
4. Adım:Tespit edilmiş düzeltmeye esas tutarlar, ait oldukları düzeltme katsayılarıyla çarpılarak, parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmiş tutarları hesaplanacak ve düzeltme farkları (düzeltilmiş değerler ile düzeltme öncesi değerler arasındaki farklar) kayıtlara alınacaktır. |
|||||
Parasal Olmayan Kıymet |
Düzeltmeye |
Düzeltme Katsayısı
(B) |
Düzeltilmiş |
Düzeltme |
|
Hisse Senetleri |
X |
X |
X |
X |
|
Ticari Mallar |
X |
X |
X |
X |
|
İştirakler |
X |
X |
X |
X |
150 |
|
x |
|
|
|
|
152 |
x |
|
||||
153 |
x |
|
||||
|
|
|
698 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
|
180 |
x |
|
||||
|
|
|||||
|
|
|
698 |
|
x |
|
245 |
|
x |
|
|
|
|
|
|
|
698 |
|
x |
|
252 |
|
x |
|
|
|
|
|
698 |
x |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
253 |
|
x |
|
|
|
|
|
698 |
x |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
İlgili hesaplar değerlenirken hesap karakterine göre borç alacak (aktif-pasif karakterli hesap grubuna göre) 698 nolu hesaba borç yada alacak şeklinde kayıt edilir. 698 Nolu hesabın en son kalan bakiye durumuna Borç Alacak duruma göre 648-658 nolu hesaba kayıt edilerek gelir tablosuna aktarılır.
Örnek:
AKTİF |
(M) Ltd. Şti. |
PASİF |
|
I. Dönen Varlıklar |
294.000,00 |
III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar |
190.000,00 |
A-Hazır Değerler |
89.000,00 |
A. Mali Borçlar |
100.000,00 |
1.Kasa |
44.000,00 |
1. Banka Kredileri |
100.000,00 |
3.Bankalar |
45.000,00 |
B. Ticari Borçlar |
90.000,00 |
B. Menkul Kıymetler |
50.000,00 |
1. Satıcılar |
90.000,00 |
1. Hisse Senetleri |
50.000,00 |
IV. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar |
80.000,00 |
C. Ticari Alacaklar |
100.000,00 |
A. Mali Borçlar |
50.000,00 |
1. Alıcılar |
100.000,00 |
1. Banka Kredileri |
50.000,00 |
E. Stoklar |
55.000,00 |
B. Ticari Borçlar |
30.000,00 |
4. Ticari Mallar |
55.000,00 |
1. Satıcılar |
30.000,00 |
II. Duran Varlıklar |
91.000,00 |
V. Öz Kaynaklar |
115.000,00 |
C. Mali Duran Varlıklar |
5.000,00 |
A. Ödenmiş Sermaye |
50.000,00 |
3. İştirakler |
5.000,00 |
1. Sermaye |
50.000,00 |
D. Maddi Duran Varlıklar |
86.000,00 |
B. Sermaye Yedekleri |
10.000,00 |
4. Tesis, Makine ve Cihazlar |
70.000,00 |
3. Maddi Duran Varlık Yeniden |
10.000,00 |
6. Demirbaşlar |
60.000,00 |
C. Kar Yedekleri |
30.000,00 |
8. Birikmiş Amortismanlar (-) |
44.000,00 |
1. Yasal Yedekler |
10.000,00 |
|
|
2. Statü Yedekleri |
15.000,00 |
|
|
3. Olağanüstü Yedekler |
5.000,00 |
|
|
D. Geçmiş Yıllar Karları |
15.000,00 |
|
|
1. Geçmiş Yıllar Karları |
15.000,00 |
|
|
F. Dönem Net Karı (Zararı) |
10.000,00 |
|
|
1. Dönem Net Karı |
10.000,00 |
AKTİF TOPLAMI |
385.000,00 |
PASİF TOPLAMI |
385.000,00 |
Parasal Olmayan Kıymet |
Düzeltmeye |
Düzeltme Katsayısı (B) |
Düzeltilmiş |
Düzeltme |
Hisse Senetleri |
50.000,00 |
6,86113 |
343.056,50 |
293.056,50 |
Ticari Mallar |
55.000,00 |
1,06001 |
58.300,55 |
3.300,55 |
İştirakler |
5.000,00 |
4,54315 |
22.715,75 |
17.715,75 |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
70.000,00 |
4,99678 |
349.774,60 |
279.774,60 |
Demirbaşlar |
60.000,00 |
2,58188 |
154.912,80 |
94.912,80 |
Sermaye |
50.000,00 |
8,21479 |
410.739,50 |
360.739,50 |
Yasal Yedekler |
10.000,00 |
2,20517 |
22.051,70 |
12.051,70 |
Statü Yedekleri |
15.000,00 |
1,88308 |
28.246,20 |
13.246,20 |
Olağanüstü Yedekler |
5.000,00 |
1,01144 |
5.057,20 |
57,20 |
Birikmiş Amortismanlar3 |
44.000,00 |
İlgili İktisadi Kıymetin Değerindeki |
147.411,32 |
103.411,32 |
BORÇ |
698- ENFLASYON DÜZELTME HESABI |
ALACAK |
||
Birikmiş Amortismanlar E D Farkı |
103.411,32 |
Hisse Senetleri E D Farkı |
293.056,50 |
|
Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları |
360.739,50 |
Ticari Mallar E D Farkı |
3.300,55 |
|
Yasal Yedekler E D Farkı |
12.051,70 |
İştirakler E D Farkı |
17.715,75 |
|
Statü Yedekleri E D Farkı |
13.246,20 |
Tesis, Makine ve Cihazlar E D |
279.774,60 |
|
Olağanüstü Yedekler E D Farkı |
57,20 |
Demirbaşlar E D Farkı |
94.912,80 |
|
|
|
MDV Yen. Değ. Artışları |
10.000,00 |
|
|
|
Geçmiş Yıllar Karları |
15.000,00 |
|
|
|
Dönem Net Karı |
10.000,00 |
|
Yekün |
489.505,92 |
Yekün |
723.760,20 |
|
BAKİYE |
|
|
234.254,28 |
|
MUHASEBE KAYITLARI |
||||||
698 |
234.254,28 |
|
||||
|
|
|||||
|
|
|
648 |
|
234.254,28 |
|
648 nolu hesapta oluşan enflasyon değerleme farkı 2024 yılı için size ilave vergi doğrucaktır.Mevcut sermaye yapınızla enflasyon değerlemesi yaparsanız düzeltme katsayısı çarpımı ile çıkacak değer kar olacağından Sermaye X düzeltme katsayısı:50.000,00*8,21479 =410.739,50 Düzeltilmiş tutar 360.739,50 düzeltme farkı olacaktır. Bu aradaki farkta 698 nolu hesabın borç kısmına kayıt edilir.
MUHASEBE KAYITLARI |
||||||
698 |
360.739,50 |
|
||||
|
|
|||||
|
|
|
502 |
|
360.739,50 |
|
AKTİF |
(M) Ltd. Şti. |
PASİF |
||
I. Dönen Varlıklar |
590.357,05 |
III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar |
190.000,00 |
|
A-Hazır Değerler |
89.000,00 |
A. Mali Borçlar |
100.000,00 |
|
1. Kasa |
44.000,00 |
1. Banka Kredileri |
100.000,00 |
|
3. Bankalar |
45.000,00 |
B. Ticari Borçlar |
90.000,00 |
|
B. Menkul Kıymetler |
343.056,50 |
1. Satıcılar |
90.000,00 |
|
1. Hisse Senetleri |
343.056,50 |
IV. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar |
80.000,00 |
|
C. Ticari Alacaklar |
100.000,00 |
A. Mali Borçlar |
50.000,00 |
|
1. Alıcılar |
100.000,00 |
1. Banka Kredileri |
50.000,00 |
|
E. Stoklar |
58.300,55 |
B. Ticari Borçlar |
30.000,00 |
|
4. Ticari Mallar |
58.300,55 |
1. Satıcılar |
30.000,00 |
|
II. Duran Varlıklar |
379.991,83 |
V. Öz Kaynaklar |
700.348,88 |
|
C. Mali Duran Varlıklar |
22.715,75 |
A. Ödenmiş Sermaye |
410.739,50 |
|
3. İştirakler |
22.715,75 |
1. Sermaye |
50.000,00 |
|
D. Maddi Duran Varlıklar |
357.276,08 |
3. Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları |
360.739,50 |
|
4. Tesis, Makine ve Cihazlar |
349.774,60 |
C. Kar Yedekleri |
55.355,10 |
|
6. Demirbaşlar |
154.912,80 |
1. Yasal Yedekler |
22.051,70 |
|
8. Birikmiş Amortismanlar (-) |
147.411,32 |
2. Statü Yedekleri |
28.246,20 |
|
|
|
3. Olağanüstü Yedekler |
5.057,20 |
|
|
|
D. Geçmiş Yıllar Karları |
234.254,28 |
|
|
|
1. Geçmiş Yıllar Karları |
234.254,28 |
|
AKTİF TOPLAMI |
970.348,88 |
PASİF TOPLAMI |
970.348,88 |
|
Örnek: M Ltd.şti firması 02.01.2024 tarihinde 50.000,00 TL olan sermayesini 234.254,28 TL artışıla 284.254,28 TL çıkarmıştır. Sermaye artışını geçmiş yıl karlarından sağlamıştır.
|
|
|
|
|
|
|
501 |
234.254,28 |
|
||||
|
|
|||||
|
|
|
500 |
|
234.254,28 |
|
|
|
|
|
|
|
|
570 |
234.254,28 |
|
||||
|
|
|||||
|
|
|
501 |
|
234.254,28 |
|
Parasal Olmayan Kıymet |
Düzeltmeye |
Düzeltme Katsayısı (B) |
Düzeltilmiş |
Düzeltme Sonrası Esas Tutar |
||||
Hisse Senetleri |
343.056,50 |
0,05070 |
17.392,96 |
360.449,46 |
||||
Ticari Mallar |
58.300,55 |
0,24720 |
14.411,90 |
72.712,45 |
||||
İştirakler |
22.715,75 |
0,05070 |
1.151,69 |
23.867,44 |
||||
Tesis, Makine ve Cihazlar |
349.774,60 |
0,05070 |
17.733,57 |
367.508,17 |
||||
Demirbaşlar |
154.912,80 |
0,05070 |
7.854,08 |
162.766,88 |
||||
Sermaye |
284.254,28 |
0,05070 |
14.411,69 |
298.665,97 |
||||
Yasal Yedekler |
22.051,70 |
0,05070 |
1.118,02 |
23.169,72 |
||||
Statü Yedekleri |
28.246,20 |
0,05070 |
1.432,08 |
29.678,28 |
||||
Olağanüstü Yedekler |
5.057,20 |
0,05070 |
256,40 |
5.313,60 |
||||
Birikmiş Amortismanlar3 |
147.411,32 |
0,05070 |
7.473,75 |
154.885,07 |
||||
Muhasebe Kayıtları |
||||||||
|
Borç |
|
|
Alacak |
||||
110 Hisse Senetleri |
17.392,96 |
|
||||||
153 Ticari Mallar |
14.411,90 |
|
||||||
242 İştirakler |
1.151,69 |
|
||||||
253 Tesis, Makine ve Cihazlar |
17.733,57 |
|
||||||
255 Demirbaşlar |
7.854,08 |
|
||||||
|
|
|||||||
|
58.544,20 |
|
||||||
|
|
|||||||
|
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı |
58.544,20 |
||||||
|
||||||||
|
Borç |
|
|
Alacak |
||||
698 Enf Dz Hs |
24.691,95 |
|
||||||
|
|
|||||||
|
257 Birikmiş Amortismanlar |
7.473,75 |
||||||
|
502 Sermaye Düz. Olum. Farkları |
14.411,69 |
||||||
|
540 Yasal Yedekler |
1.118,02 |
||||||
|
541 Statü Yedekleri |
1.432,08 |
||||||
|
542 Olağanüstü Yedekler |
256,40 |
||||||
|
|
|||||||
|
|
|
|
24.691,95 |
||||
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı |
||||||||
|
Borç |
Alacak |
Bakiye |
|
||||
|
58.544,20 |
24.691,95 |
33.852,25 |
|
||||
|
|
|
|
|
||||
|
Borç |
|
|
Alacak |
||||
658 Enf.Dz.Zararı |
33.852,25 |
|
||||||
|
|
|||||||
|
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı |
|
33.852,25 |
|||||
|
|
|
|
|
||||
Parasal Olmayan Kıymet |
Düzeltmeye |
Düzeltme Katsayısı (B) |
Düzeltilmiş |
Düzeltme Sonrası Esas Tutar |
Hisse Senetleri |
343.056,50 |
0,05070 |
17.392,96 |
360.449,46 |
Ticari Mallar |
58.300,55 |
0,24720 |
14.411,90 |
72.712,45 |
İştirakler |
22.715,75 |
0,05070 |
1.151,69 |
23.867,44 |
Tesis, Makine ve Cihazlar |
349.774,60 |
0,05070 |
17.733,57 |
367.508,17 |
Demirbaşlar |
154.912,80 |
0,05070 |
7.854,08 |
162.766,88 |
Sermaye |
50.000,00 |
0,05070 |
2.535,00 |
52.535,00 |
Yasal Yedekler |
22.051,70 |
0,05070 |
1.118,02 |
23.169,72 |
Statü Yedekleri |
28.246,20 |
0,05070 |
1.432,08 |
29.678,28 |
Olağanüstü Yedekler |
5.057,20 |
0,05070 |
256,40 |
5.313,60 |
Birikmiş Amortismanlar3 |
147.411,32 |
0,05070 |
7.473,75 |
154.885,07 |
Muhasebe Kayıtları |
||||
|
Borç |
|
|
Alacak |
110 Hisse Senetleri |
17.392,96 |
|
||
153 Ticari Mallar |
14.411,90 |
|
||
242 İştirakler |
1.151,69 |
|
||
253 Tesis, Makine ve Cihazlar |
17.733,57 |
|
||
255 Demirbaşlar |
7.854,08 |
|
||
|
|
|||
|
58.544,20 |
|
||
|
|
|||
|
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı |
58.544,20 |
||
|
Borç |
|
|
Alacak |
698 Enf Dz Hs |
12.815,26 |
|
||
|
|
|||
|
257 Birikmiş Amortismanlar |
7.473,75 |
||
|
502 Sermaye Düz. Olum. Farkları |
2.535,00 |
||
|
540 Yasal Yedekler |
1.118,02 |
||
|
541 Statü Yedekleri |
1.432,08 |
||
|
542 Olağanüstü Yedekler |
256,40 |
||
|
|
|||
|
|
|
|
12.815,26 |
|
||||
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı |
||||
|
Borç |
Alacak |
Bakiye |
|
|
12.815,26 |
58.544,20 |
45.728,94 |
|
|
|
|
|
|
|
Borç |
|
|
Alacak |
698 Enf.Dz.Hes. |
45.728,94 |
|
||
|
|
|||
|
648 Enflas Dz.Karı |
45.728,94 |
||
|
|
|
|
|
Sonuç olarak sermaye artışı yapılmamış olsaydı 45.728,94 enflasyon düzeltme karı gelir tablosunda mükellefle vergi yükü olarak yüklenecekti. Sermaye artışı yapılmasından dolayı mükellef 33.852,25 (45.728,94-33.852,25)=11.876,69 TL Kar çıkması durumunda en azından olmayan değer üzerinden alınan vergi bir nebze azaltılmış olurdu. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nun enflasyon düzeltmesine ilişkin mükerrer 298.maddesinin A/5 bendinde “öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz.” hükmü kurulmuştur. Dolayısı ile söz konusu öz sermaye kalemleri sermaye artırımı sonucunda Sermaye/Sermayenin bir unsuru olma mahiyetlerini kaybetmeyip ana kalem olan sermaye hesabı içerisinde varlıklarını sürdürmektedir. Söz konusu 555 sıra numaralı VUK Genel Tebliği’nin “Bilançoda düzeltme işlemine tabi tutulacak kıymetler” başlığı altındaki 9.maddesinin 2.fıkrasında “Nevi itibarıyla iktisadi işletmelere dâhil bulunan kıymetlerden parasal ve parasal olmayan kıymetler bu Tebliğ eki listelerde (EK 1 ve EK 2) yer almaktadır. Söz konusu listelerde öz sermaye kalemlerine yer verilmemekle birlikte, aksine bir hüküm olmaması ve Tebliğde bir belirleme yapılmamış olması şartıyla, bu Tebliğ uygulamasında öz sermaye kalemleri "parasal olmayan kıymet" olarak addolunur” açıklaması yapılmıştır. Sermaye artışlarını geçici vergi dönemlerinin başında 1.dönemde Ocak ayı itibariyle 2.dönemde Nisan 3.dönem Temmuz kurumlar vergisinde Ekim ayı itibariyle yapmanız durumunda ilgili dönemde değerleme dönemi olarak baz alabilirsiniz. Sermayeniz ne kadar yüksek olursa mükelleflere enflasyon değerlemesinde oluşacak vergiden bir nebze olsa da koruma sağlar Mali Müşavirlerin üzerindeki bu iş yükünün bir an önce kalkmasını umuyorum.
Kaynak: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2024/08/20240831-16.htm
https://www.turmob.org.tr/arsiv/mbs/resmigazete/-VUK-165-Enflasyon.pdf
https://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/sebahattineris/016/
19.11.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.