Bülent Ak
Yeminli Mali Müşavir
bak@konseydenetim.com.tr

Şirketlerde Dijitalleşme Yılı: 2025

Önsöz

Efendim bu yazıyı aslında yazdığım nerdeyse iki hafta oluyor, ama araya başka konular girince yayını bugüne kaldı. Ama merak etmeyin tazeliğinden hiçbir şey kaybetmedi. Hatta o arada başka bir ilginç gelişme oldu, belki de geciktiği daha iyi oldu.

Mesleğimizin duayenlerinden Zeki Gündüz üstadımız, Dünya Gazetesi’nde 24 Şubat tarihinde yayınlanan yazısında, “limited şirket ortaklık payını devredenlerin, devir sırasında müdürlükten ayrıldıklarını da tescil ve ilan ettirmedilerse, ticaret sicilinde halen eski şirketlerinin müdürü (kanuni temsilci) olarak görüldüklerini ve bu nedenle şirketin borçlarından dolayı haciz gelebildiği” konusuna dikkat çekti.

Linked-In’den yazısını paylaşan Üstadımıza, tam da bu tür sorunların çözümü için öneri içeren bir yazı hazırladığımı söylemiştim, kısmet bugüneymiş.

Yeni E-Defter Düzenlemeleri

Ankara YMM Odasında 21 Şubat Cuma günü yapılan konferansta konuk Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Md. Yrd. Dr. Ahmet Can Balak, konu ise “İşletmenin Muhasebesiyle İlgili Olmayan Ticari Defterlerin Elektronik Ortamda Tutulması Hakkındaki Tebliğ” idi, moderatörlüğü ise sevgili meslektaşımız YMM Yılmaz Sezer yaptı ve mesleki deneyimiyle çok değerli katkılarda bulundu. Ufkumuzu açan sunuma göre, şirketler dünyasında 2025 yılı “Dijitalleşme Yılı” olacak gibi görünüyor.

Bildiğiniz üzere, bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar ile isteğe bağlı olarak bilanço usulüne göre defter tutan mükelleflerin tamamı, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren yevmiye defteri ile büyük defteri (defteri kebir) elektronik ortamda tutmaya başladı.

Ayrıca, meslek mensuplarının uzunca bir süre bekleyişinden sonra, geçtiğimiz yılın son gününde tebliğle yapılan bir düzenlemeyle, isteğe bağlı olarak “E-envanter Defteri”nin tutulmasına da olanak sağlandı.

14 Şubat 2025 “Sevgililer Günü”nde yayımlanan tebliğ sürpriziyle, işletme muhasebesi ile ilgili olmayan yeni e-defterlere ilişkin düzenleme yapılmış ve sistemde eksik kalan parçalar da tamamlanmıştır. Söz konusu tebliğ uyarınca, 1 Temmuz 2025’den itibaren “Pay Defteri, Yönetim Kurulu Karar Defteri, Müdürler Kurulu Karar Defteri ve Genel Kurul Toplantı ve Müzakere Defteri” elektronik ortamda tutulmaya başlanacak.

İşletme muhasebesi ile ilgili olmayan yeni e-defterlerin tutulmasına aşamalı olarak geçilmesi planlanıyor, hangi şirketler ne zaman uygulamaya geçecek aşağıda yer alıyor.

• Kuruluşu ve esas sözleşme değişikliği Ticaret Bakanlığı iznine tabi şirketler 1 Temmuz 2025,
• İsteğe bağlı olarak geçmek isteyen şirketler 1 Temmuz 2025,
• 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren yeni kurularak ticaret siciline kaydolan şirketler ise kuruldukları tarihten itibaren,

Yukarıda sayılan muhasebeyle ilgili olmayan defterleri elektronik ortamda tutmaya başlayacak.

Bu sisteme giren şirketlerin, fiziki defterlere geri dönüş olanağı bulunmayacak. Konuya ilişkin detaylı bilgiye sahip olmak isteyenlerin, aşağıdaki tebliği incelemesini tavsiye ederim. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2025/02/20250214-7.htm

Geçmişe Yönelik Karar Alınmasına ve Düzeltilmesine Son Veriliyor

Hepimizin malumudur, hatta meslekte deneyimli ağabeylerimiz, karar defterinde yılsonunda ileride doğacak ihtiyaçlarda kullanılmak üzere boşluk bırakın veya ilgisiz de olsa değiştirebileceğiniz eften püften bir karar alıp koyun derlerdi.

Yeni uygulamayla artık bu olanak ortadan kalkmış olacak, sistemde tüm işlemler kayıt tarihine göre sıralı olarak ve üzerinde herhangi bir değişiklik yapılamayacak şekilde kayda alınacak. Kayıt sırasında yapılan maddi hatalar ise, yeni veri girişiyle düzeltilecek ve sistemde ilgili alanda bu durum belirtilecek.

İştirak Satış Kazançları İstisnasının Saptanmasında Önemli Olacaktır

1 Temmuz’dan itibaren tutulmaya başlanacak muhasebeyle ilgili olmayan defterlerin, vergi dünyamıza yansımaları elbette olacaktır. Bilindiği üzere, iştirak hisselerinin satışından elde edilen kazanca %50 oranında kurumlar vergisi istisnası uygulanması için, hisselerin alış ve satış tarihi arasında en az iki yıl olması gerekmekte, aksi takdirde uygulamadan yararlanma olanağı bulunmamaktadır.

Dolayısıyla, fiziki defterlerin tutulduğu dönemlerde, anonim şirketlerde hisse devirlerinin ticaret sicil gazetesinde tescil ve ilanı zorunluluğu bulunmadığından, hisse alış tarihlerini geriye taşıyacak şekilde, geçmişte karar alınmış ve işlem yapılmış gibi gösterilebiliyordu.

Elektronik Pay Defteri ve Elektronik Yönetim Kurulu Karar Defterinin tutulmasına ilişkin sistemin sağlıklı bir şekilde işletilmesi halinde, iştirak hisselerinin alış tarihlerini geçmişe taşıyan bu tür hileler ortadan kalkacaktır.

Limited Şirket Ortaklarının Hisse Devirleri İçin Bir Öneri

6183 sayılı Kanun’un uygulamasında, limited şirketlerin mal varlığından alınamayan amme alacaklarından dolayı, şirket ortaklarının da sorumluluğu bulunmaktadır. Tahsilinde güçlük çekilen kamu alacağı bulunması ve şirket paylarının devir edilmiş olması durumunda; sorumluluğun payını devreden ortağa mı yoksa devir alan ortağa mı olduğunun tespitinde, ortaklık payının devir tarihi önem taşımaktadır.

Limited şirket payları noterde devir edilmekte, çoğu zaman devre ilişkin işlemler ilgili şirket tarafından süresinde yerine getirilmemektedir. Vergi idaresince limited şirketin mal varlığından alınamayan alacaklarda, söz konusu durum karışıklık yaratmakta, gereksiz yere hem eski ortakların hem de yeni ortakların yasal takibe alındığı görülmektedir. Sorumluluğu olmayan vatandaşlar gereksiz yere vergi dairesi veya mahkeme kapılarında koşturmaktadır.

Acaba, limited şirket ortaklarının noter huzurunda hisse devrinde, noterde işlemlerin gerçekleşmesiyle birlikte, ticaret sicile ve vergi dairesinin veri tabanına da elektronik ortamda veri aktararak, hisse devirlerinin e-pay defterine düzgün bir şekilde kayıt edilmesini sağlayacak bir sistem geliştirilebilir mi? İlgililerin üzerinde durmasında fayda var efendim.

Aldırma Gönül

Sinop kalesinde mahpus yatan Sabahattin Ali’nin hayat öyküsü hep içimi sızlatmıştır. Tarihi cezaevi artık kapanmış, müze olarak gezilebiliyor. Geçtiğimiz yıllarda fırsat bulup gezmiş, büyük şair ve yazarımızın yattığı koğuşun içinde dolaşmış, avluya çıkıp volta atmış, yazdığı şiirleri okuyarak, ne hissettiğini anlamaya çalışmıştım.

Sabahattin Ali, 1933 yılında, Sinop Hapishanesi'ndeyken, “Hapishane Şarkısı” adıyla oluşturduğu beş parçalık bir şiir bütünü yazmıştır. “Aldırma Gönül” bu şiirlerin sonuncusudur ve en meşhuru olmuştur.

“Dertlerin kalkınca şaha

Bir sitem yolla Allah'a

Görecek günler var daha

Aldırma gönül aldırma”

“Aldırma Gönül” şiiri daha sonra bestelenmiş, birçok sanatçımız tarafından şarkı olarak okunmuş, ama başarılısı Edip Akbayram olmuştu, yıllarca dilimizden düşmemişti. Geçtiğimiz Pazar günü sevilen sanatçımızı kaybettik, kendisini rahmetle anıyor, sevenlerine başsağlığı ve sabırlar diliyorum.

07.03.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.