Ahmet Halis Başli
Dijitalleşmenin hızlanmasıyla birlikte Türk şirketlerinin bulut yazılım (SaaS), dijital reklam, danışmanlık, eğitim, sertifika ve iletişim altyapısı gibi hizmetleri yurt dışından satın alma oranı son yıllarda ciddi biçimde yükseldi. Özellikle Google, Meta, Amazon, Zoom, OpenAI, Microsoft, Canva, HubSpot, Adobe gibi global şirketlerden alınan hizmetler işletmelerin operasyonlarının vazgeçilmez bir parçası haline geldi.
Ancak aynı hızda artmayan bir konu varsa o da bu hizmetlerin yol açtığı vergi yükümlülüklerinin farkındalığı.
Birçok işletme, yurt dışından aldığı hizmetlerle ilgili KDV sorumluluğunu göz ardı ediyor veya yanlış yorumluyor. Oysa mevzuat çok açık:
“Yurtdışındaki bir firma Türkiye’de KDV mükellefi değilse, KDV yükümlülüğü hizmeti alana geçer.”
Bu uygulama mevzuatta “sorumlu sıfatıyla beyan - 2 No’lu KDV” olarak adlandırılır.
Bu yazıda, özellikle son yıllarda vergi incelemelerinde sıklıkla karşılaşılan ve birçok işletmenin farkında olmadan ihlal ettiği 2 No.lu KDV yükümlülüğünü tüm yönleriyle ele alacağız.
2.1- Kanuni Dayanak
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9. maddesi, Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni merkezi veya iş merkezi bulunmayan kişi veya kuruluşlardan alınan hizmetlerde, KDV’nin hizmetten faydalanan tarafından beyan edilmesi gerektiğini düzenler.
2.2- Hangi Hizmetlerde Zorunludur?
Eğer hizmet Türkiye’de kullanılıyor veya faydalanılıyorsa, hizmeti sunan firmanın ülkesinden bağımsız olarak KDV doğar. Başlıca kapsama giren hizmet türleri şunlardır:
-Dijital reklam: Google Ads, Meta Ads, TikTok Ads
-Bulut yazılım (SaaS): Zoom, Canva, HubSpot, Microsoft 365, AWS, OpenAI, Notion
- Yazılım lisansı / kullanıcı erişim hakkı
-Danışmanlık hizmetleri
-Eğitim, sertifika, webinar ödemeleri
-Royalty ve lisans gelirleri
-Veri depolama, CDN, API hizmetleri
-Pazarlama ve çağrı merkezi hizmetleri
Birçok işletme şu yanılgıya düşüyor: “Yabancı firma bana fatura kesti ama KDV yok. Demek ki vergisel bir şey yok.”
Bu yanlış algıyı yaratan iki neden var:
1. Yabancı firmanın Türkiye’de KDV mükellefi olmaması
2. Faturanın İngilizce/muhasebe dışı formatta gelmesi (receipt, invoice, payment confirmation)
Ancak mevzuata göre yabancı firmanın KDV uygulamamış olması vergi doğmadığı anlamına gelmez.
Doğru olan uygulama ise şu ki: “Hizmeti alan işletme, KDV’yi kendisi hesaplar, 2 No.lu KDV ile beyan eder ve aynı dönemde 1 No.lu KDV’de indirim konusu yapabilir.” Bu nedenle “KDV yokmuş” gibi görünen faturalar aslında en çok ceza çıkan alanlardan biridir.
4.1- Örnek Hesaplama
Hizmet: Google Adsense reklam harcaması
Hizmet bedeli: 1.000 USD
Kur: 35 TL
KDV oranı: %20
Matrah: 1.000 × 35 = 35.000 TL
KDV: 35.000 × %20 = 7.000 TL
4.2- Muhasebe Kaydı
770 / 760 – Gider Hesabı 35.000
191 – İndirilecek KDV 7.000
360 – Ödenecek Vergi 7.000
102 – Banka 35.000
Dikkat edilmesi gereken iki önemli nokta:
-2 No.lu KDV sorumlu sıfatıyla beyan edilir,
-Aynı dönem 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilir.
Bu açıdan işletme için ek maliyet doğurmayan, ancak yükümlülüğü yerine getirilmezse ceza doğuran bir uygulamadır.
5.1- Riskli işlem türleri
Google Ireland / Meta Ireland ödemeleri
PayPal, Stripe gibi ödeme sağlayıcılarına yapılan komisyon ödemeleri
AWS, Azure, OpenAI ve benzeri bulut hizmetleri
Yurt dışı danışmanlık firmalarından alınan rapor ve analiz hizmetleri
Yazılım lisans yenilemeleri
Yabancı eğitim ve sertifika platformları
Freelancer platformları (Fiverr, Upwork vb.)
5.2- Denetimlerde Tespit Yöntemi
Vergi idaresi, son dönemlerde finansal veri analitiğine ağırlık verdi. Denetimde esas alınan veri kaynakları:
-Banka hesap hareketleri
-Kredi kartı ekstreleri
-POS / sanal POS hareketleri
-PayPal / Stripe ekran görüntüleri
-Dijital reklam panelleri (Google Ads – Meta Ads)
-Yabancı firma açıklamalı döviz transferleri
Birçok mükellef, sadece “bilgi amaçlı ödeme” zannettiği bu işlemlerden dolayı sonradan tarhiyatla karşılaşıyor.
5.3- Şirketler İçin Uyum Önerileri
1. Aylık döviz çıkışlarını gözden geçirin: Hangi firmalara ödeme yapıldığı tespit edilmeli.
2. Kart ekstrelerinde yabancı hizmet sağlayıcı adlarına dikkat edin.
3. Dijital reklam panellerinden aylık harcama raporu alın.
4. Bulut yazılım sözleşmelerini ve yenileme tarihlerini takip edin.
5. Dış ticaret, pazarlama ve AR-GE birimlerinden gelen online ödeme taleplerini kontrol edin.
6. 2 No.lu KDV’yi aynı dönemde 1 No.lu KDV ile eşleştirin: Beyan-İndirim uyumu kurulmalı.
Son olarak mükelleflerin uygulama en çok aklına gelen soruları yanıtlayalım.
Soru 1: Ödemeyi şirket yerine çalışanımın kişisel kredi kartıyla yaptım. KDV yine doğar mı?
-Evet. Hizmetten şirket yararlanıyorsa, ödemenin kimin kartından yapıldığı önemsizdir.
Soru 2: Yabancı firmanın faturasında “receipt” yazıyor, bu belge geçerli mi?
-Evet. Beyan açısından belge türü fark yaratmaz.
Soru 3: Kur farkı KDV’nin matrahına dahil mi?
-Evet. Ödeme tarihindeki kur esas alınır.
Soru 4: Hizmet Türkiye’de değil, yurtdışındaki bir projede kullanılacak. KDV yine gerekli mi?
-Eğer hizmetten Türkiye’de faydalanılmıyorsa, KDV doğmayabilir. Ancak bu durum somut olarak ispatlanmalıdır.
Soru 5: Yabancı firma “Türkiye’ye hizmet veriyoruz” diye KDV kaydı açmışsa yine 2 No.lu KDV gerekir mi?
-Eğer yabancı firma Türkiye'de KDV mükellefiyeti açmışsa, hizmeti o mükellefiyet üzerinden faturalandırır. Bu durumda 2 No.lu KDV doğmaz. Fakat bu durum oldukça sınırlıdır.
Yurtdışından alınan dijital hizmetler işletmelerin faaliyetlerinde büyük kolaylık sağlasa da, vergisel yükümlülükler açısından dikkat gerektiren bir alan oluşturuyor. Özellikle 2 No’lu KDV uygulaması, “görünmez” bir yükümlülük olduğu için çoğu işletme tarafından ihmal ediliyor.
Ancak denetimlerde bu ödemeler kolaylıkla tespit edilebildiğinden, işletmelerin her ay rutin olarak yabancı ödeme hareketlerini analiz etmesi ve KDV sorumluluğunu yerine getirmesi büyük önem taşıyor.
Doğru uygulandığında 2 No.lu KDV şirketler için ek maliyet yaratmaz; yanlış uygulandığında ise gereksiz vergi ve ceza doğurur.
Bu nedenle, yurtdışından hizmet alan tüm işletmelerin konuya ilişkin süreçlerini gözden geçirmesi ve güçlü bir vergi uyum mekanizması oluşturması gerekmektedir.
18.11.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.279 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.