Türk Ticaret Kanunu kapsamında (TTK 397/4) bağımsız denetime tabi olacak şirketlerin Cumhurbaşkanı kararı ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Bu bağlamda 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı (Karar) ile bağımsız denetime tabi olacak şirketler belirlenmiştir.
01/05/2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile[1], “6434 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar” yenilenerek, bağımsız denetime tabi olma kriterlerinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile Ekli listelerde sayılmayan ve genel ölçütlere tabi şirketlerin (4. Grup) hadleri; çalışan sayısı değişmeksizin aktif ve hasılat tutarları önceki yıla göre %100 arttırılmıştır. 3. Grup şirketlerin ölçütlerinde ise (örneğin belediye şirketleri) çalışan sayısı değişmeksizin aktif ve hasılat tutarları önceki yıla göre benzer oranda arttırılmıştır.
2025 Yılında Değişen Ölçütler
Bağımsız Denetime Tabi Şirket Grupları |
Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri |
|
|
Eski Ölçütler |
2025 Yılı Yeni Ölçütler |
3.Grup) (II) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3-b/2) |
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
4. Grup) Bağımsız Denetime Genel Olarak Dâhil Olan Şirketler (Karar 3-b/3)
Yukarıdaki üç gruba girmeyen şirketler |
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
TTK Kapsamında bağımsız denetime tabi olacak şirketler; Cumhurbaşkanlığı Kararı ile dört başlık altında toplanmış, her grubun bağımsız denetime tabi olma kriteri diğerlerinden farklı olarak belirlenmiştir (Cumhurbaşkanlığı Kararı Md.3).
Değişiklik ile aşağıda sunulan 3 ve 4. Grup şirketlerde kriterler değişirken, 1 ve 2 grupta listelenen şirketler için herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Değişiklik sonrası güncellenmiş haliyle, dört ayrı grup olarak bağımsız denetime tabi şirketler ve bağımsız denetime tabi olma şartları aşağıdaki tabloda özet olarak sunulmuştur:
2025 Yılı İtibariyle Bağımsız Denetime Tabi Şirketler
Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri |
|
1) (I) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3/a) |
Herhangi bir ölçüte bağlı olmaksızın bağımsız denetime tabidirler. Bu şirketler; SPK, BDDK, EPDK gibi düzenleyici Kurullar kontrolünde faaliyet gösteren şirketler. (Tam liste Ek:1) Örnek;
|
2) Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında halka açık sayılan şirketler; (Karar 3-b/1). SPK’ya göre, pay sahibi sayısı 500'ü aşan anonim şirketlerin payları halka arz olunmuş sayılır. (SPK Md.16/f.1)
|
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
3) (II) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3-b/2) II Sayılı listede yer alan şirketlere örnek olarak;
|
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
4) Bağımsız Denetime Genel Olarak Dâhil Olan Şirketler (Karar 3-b/3)
Yukarıdaki üç gruba girmeyen şirketler |
Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:
|
Yayınlanan ölçütler, şirketlerin 2025 yılında Bağımsız Denetime tabi olup olmayacağını belirler. 2025 yılında bağımsız denetime tabi olunup olunmayacağı 2024 ve 2023 yılları dikkate alınarak belirlenir. Bu durumda 4. Grup şirketlerden yani diğer sayılan şirketlerden olmayıp genel ölçütlere tabi bir şirket için bağımsız denetime tabi olup olmadığı testi, aşağıdaki gibi yapılacaktır;
Ölçütler / Yıllar |
Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri |
|
|
2023 Yılı |
2024 Yılı |
300 Milyon TL |
300 Milyon TL |
|
Net Satış Hasılatı |
600 Milyon TL |
600 Milyon TL |
Çalışan Sayısı |
150 Kişi |
150 Kişi |
2025 yılında ilk kez bağımsız denetime tabi olma durumu değerlendirilen bir şirket; 2023 ve 2024 yıllarında, 2025 yılı için belirlenmiş bu üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, 2025 yılında bağımsız denetime tabi olacaktır.
Hesaplama Yapılırken Aşağıdaki Kurallara Uyulur;
Öteden beri bağımsız denetim kapsamında olan bir şirket, aşağıdaki iki durumda, bağımsız denetim kapsamından çıkar:
Eşik değerlerin aşılıp aşılmadığı kontrol edilirken, denetime tabi olan şirketler varsa bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte dikkate alınır.
Örnek:
Genel ölçütlere tabi bir şirket, 2022, 2023, ve 2024 yıllarında bağımsız denetime tabi bir şirkettir. 2023 ve 2024 yıllarına ilişkin verileri aşağıdaki gibi olan şirket, 2025 yılında bağımsız denetime tabi olacak mıdır?
|
Aktif Toplamı |
Yıllık Net Satış Hasılatı |
Çalışan Sayısı |
Ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin altında kaldı mı? |
2023 |
200.000.000 TL |
650.000.000 TL |
155 Kişi |
|
|
Aktif Toplamı 300 Milyon veya üzeri midir?
|
Net Satış Hasılatı 600 Milyon veya üzeri midir?
|
Çalışan sayısı 150 veya üzeri midir?
|
HAYIR |
2024 |
350.000.000 TL |
400.000.000 TL |
110 Kişi |
|
|
Aktif Toplamı 300 Milyon veya üzeri midir?
|
Net Satış Hasılatı 600 Milyon veya üzeri midir?
|
Çalışan sayısı 150 veya üzeri midir?
|
EVET |
|
|
|
|
|
2023 Yılında sadece aktif toplam ölçütlerin altındadır. 2024 yılında ise, çalışan sayısı ve net satış hasılatı ölçütlerin altında gerçekleşmiştir. Bu durumda, “ ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin iki hesap döneminde art arda altında kalması durumu” gerçekleşmemiştir.
Ancak 2024 yılında hem satış hasılatı hem de çalışan sayısı açısından ölçütlere göre % 20’den daha fazla oranda altında kalınmıştır. Dolayısıyla şirket müteakip hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkar.
[1] Cumhurbaşkanlığı Karar’ı, 30 Kasım 2022 Tarih ve 32029 Sayılı Resmi gazetede “6434 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar” olarak yayınlanmış, en son 1 Mayıs 2025 tarih ve 32887 Sayılı Resmi gazetede yayınlanan “9774 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar” ile yenilenmiştir.
02.05.2025
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.
>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.