YAZARLARIMIZ
Adem Yıldırım
Bağımsız Denetçi
denetim@kureseldenetim.com.tr



2025 Yılında Şirketiniz Bağımsız Denetime Tabi Mi?

1.Türk Ticaret Kanunu’na Göre Bağımsız Denetime Tabi Olacak Şirketlerin Belirlenmesine Yönelik Mevzuata Genel Bakış

Türk Ticaret Kanunu kapsamında (TTK 397/4) bağımsız denetime tabi olacak şirketlerin Cumhurbaşkanı kararı ile belirleneceği hüküm altına alınmıştır. Bu bağlamda 6434 sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararı (Karar) ile bağımsız denetime tabi olacak şirketler belirlenmiştir.

01/05/2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile[1], “6434 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar” yenilenerek, bağımsız denetime tabi olma kriterlerinde değişiklik yapılmıştır. Yapılan değişiklik ile Ekli listelerde sayılmayan ve genel ölçütlere tabi şirketlerin (4. Grup) hadleri; çalışan sayısı değişmeksizin aktif ve hasılat tutarları önceki yıla göre %100 arttırılmıştır. 3. Grup şirketlerin ölçütlerinde ise (örneğin belediye şirketleri) çalışan sayısı değişmeksizin aktif ve hasılat tutarları önceki yıla göre benzer oranda arttırılmıştır.

2025 Yılında Değişen Ölçütler

Bağımsız Denetime Tabi Şirket Grupları

Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri

 

Eski Ölçütler

2025 Yılı Yeni Ölçütler

3.Grup) (II) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3-b/2)

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 60 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 80 milyon TL.
  3. Çalışan sayısı 100 kişi.

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 120 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 150 milyon TL.
  3. Çalışan sayısı 100 kişi.

4. Grup)

Bağımsız Denetime Genel Olarak Dâhil Olan Şirketler (Karar 3-b/3)

 

Yukarıdaki üç gruba girmeyen şirketler

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 150 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 300 milyon TL
  3. Çalışan sayısı 150 kişi.

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 300 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 600 milyon TL
  3. Çalışan sayısı 150 kişi.

TTK Kapsamında bağımsız denetime tabi olacak şirketler; Cumhurbaşkanlığı Kararı ile dört başlık altında toplanmış, her grubun bağımsız denetime tabi olma kriteri diğerlerinden farklı olarak belirlenmiştir (Cumhurbaşkanlığı Kararı Md.3). 

Değişiklik ile aşağıda sunulan 3 ve 4. Grup şirketlerde kriterler değişirken, 1 ve 2 grupta listelenen şirketler için herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. Değişiklik sonrası güncellenmiş haliyle, dört ayrı grup olarak bağımsız denetime tabi şirketler ve bağımsız denetime tabi olma şartları aşağıdaki tabloda özet olarak sunulmuştur:

2025 Yılı İtibariyle Bağımsız Denetime Tabi Şirketler

Bağımsız Denetime Tabi Şirket Grupları

Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri

1) (I) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3/a) 

Herhangi bir ölçüte bağlı olmaksızın bağımsız denetime tabidirler. Bu şirketler;

SPK, BDDK, EPDK gibi düzenleyici Kurullar kontrolünde faaliyet gösteren şirketler. (Tam liste Ek:1) Örnek;

  • Hisseleri borsada işlem gören halka açık şirketler,
  • Değerleme, Derecelendirme Kuruluşları
  • Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında faaliyet gösteren kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları.

2) Sermaye Piyasası Kanunu kapsamında halka açık sayılan şirketler;

(Karar 3-b/1). SPK’ya göre, pay sahibi sayısı 500'ü aşan anonim şirketlerin payları halka arz olunmuş sayılır. (SPK Md.16/f.1)

 

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 30 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 40 milyon TL
  3. Çalışan sayısı 50 kişi.

3) (II) Sayılı Listede Yer Alan Şirketler (Karar 3-b/2) II Sayılı listede yer alan şirketlere örnek olarak;

  • Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu düzenleme ve denetimine tabi olan şirketler,
  • TMSF’nin iştirakleri ile TMSF tarafından denetimi ve yönetimi devralınan şirketler,
  • Sermayesinin en az %50’si belediyelere ait olan şirketler.

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 120 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 150 milyon TL.
  3. Çalışan sayısı 100 kişi.

4) Bağımsız Denetime Genel Olarak Dâhil Olan Şirketler (Karar 3-b/3)

 

Yukarıdaki üç gruba girmeyen şirketler

Aşağıdaki üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, bağımsız denetime tabidirler:

  1. Aktif toplamı 300 milyon TL.
  2. Yıllık net satış hasılatı 600 milyon TL
  3. Çalışan sayısı 150 kişi.

2. 2025 Yılında Bağımsız Denetime Tabi Olma Koşulları Nasıl Dikkate Alınır?

Yayınlanan ölçütler, şirketlerin 2025 yılında Bağımsız Denetime tabi olup olmayacağını belirler. 2025 yılında bağımsız denetime tabi olunup olunmayacağı 2024 ve 2023 yılları dikkate alınarak belirlenir. Bu durumda 4. Grup şirketlerden yani diğer sayılan şirketlerden olmayıp genel ölçütlere tabi bir şirket için bağımsız denetime tabi olup olmadığı testi, aşağıdaki gibi yapılacaktır;

Ölçütler / Yıllar

Bağımsız Denetime Tabi Olma Kriterleri

 

2023 Yılı

2024 Yılı

Aktif Büyüklüğü

300 Milyon TL

300 Milyon TL

Net Satış Hasılatı

600 Milyon TL

600 Milyon TL

Çalışan Sayısı

150 Kişi

150 Kişi

2025 yılında ilk kez bağımsız denetime tabi olma durumu değerlendirilen bir şirket; 2023 ve 2024 yıllarında, 2025 yılı için belirlenmiş bu üç ölçütten en az ikisinin eşik değerlerini art arda iki hesap döneminde aşarsa, 2025 yılında bağımsız denetime tabi olacaktır.

Hesaplama Yapılırken Aşağıdaki Kurallara Uyulur;            

  • Birbirini takip eden hesap dönemlerinde sağlanan iki ölçütün aynı ölçütler olması şart değildir. (Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul Ve Esaslar Md:5/5)
  • Eşik değerlerin aşılıp aşılmadığının belirlenmesinde şirketler bağlı ortaklık ve iştirakleriyle birlikte dikkate alınır. (C.B. Kararı Md.5/4)
  • 2025 yılında denetim kapsamında olunup olunmadığının belirlenmesinde, 2023 ve 2024 yılı için ise enflasyon etkisine göre düzeltilmiş finansal tablolar esas alınır.
  • Denetime tabi olunup olunmadığının belirlenmesinde, şirketler ile bu şirketlerin bağlı ortaklıkları ve iştiraklerinin aktif toplamı ve yıllık net satış hasılatı hesaplanırken vergi mevzuatı çerçevesinde kamu idarelerine sunulmak üzere hazırlanan son iki hesap dönemine ilişkin bilanço ve gelir tablosu dikkate alınır. (Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Cumhurbaşkanı Kararına İlişkin Usul Ve Esaslar  Md:6)

3. 2025 Yılında İlan Edilen Eşik Değerlere Göre Bağımsız Denetim Kapsamından Çıkma

Öteden beri bağımsız denetim kapsamında olan bir şirket, aşağıdaki iki durumda, bağımsız denetim kapsamından çıkar:

  1. Karar’da belirtilen ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin, iki hesap döneminde art arda altında kalması durumunda (Birbirini takip eden hesap dönemlerinde eşik değerlerin altında kalınan iki ölçütün aynı olması şart değildir) veya
  2. Karar’da belirtilen ölçütlerden en az ikisinin eşik değerlerinin yüzde yirmi veya daha fazla oranda altında kalması durumunda, müteakip hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkar.

Eşik değerlerin aşılıp aşılmadığı kontrol edilirken, denetime tabi olan şirketler varsa bağlı ortaklıkları ve iştirakleriyle birlikte dikkate alınır.

Örnek:

Genel ölçütlere tabi bir şirket, 2022, 2023, ve 2024 yıllarında bağımsız denetime tabi bir şirkettir. 2023 ve 2024 yıllarına ilişkin verileri aşağıdaki gibi olan şirket, 2025 yılında bağımsız denetime tabi olacak mıdır?      

 

Aktif Toplamı

Yıllık Net

Satış Hasılatı

Çalışan Sayısı

Ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin altında kaldı mı?

2023

200.000.000 TL

650.000.000 TL

155 Kişi

 

Aktif Toplamı 300 Milyon veya üzeri midir?

  • Hayır

Net Satış Hasılatı 600 Milyon veya üzeri midir?

  • Evet

Çalışan sayısı 150 veya üzeri midir?

  • Evet

 

   HAYIR

2024

350.000.000 TL

400.000.000 TL

110 Kişi

 

 

Aktif Toplamı 300 Milyon veya üzeri midir?

  • Evet

Net Satış Hasılatı 600 Milyon veya üzeri midir?

  • Hayır

Çalışan sayısı 150 veya üzeri midir?

  • Hayır

 

  EVET

 

 

 

 

 

2023 Yılında sadece aktif toplam ölçütlerin altındadır. 2024 yılında ise, çalışan sayısı ve net satış hasılatı ölçütlerin altında gerçekleşmiştir. Bu durumda, “ ölçütlerden en az ikisine ait eşik değerlerin iki hesap döneminde art arda altında kalması durumu” gerçekleşmemiştir.

Ancak 2024 yılında hem satış hasılatı hem de çalışan sayısı açısından ölçütlere göre % 20’den daha fazla oranda altında kalınmıştır. Dolayısıyla şirket müteakip hesap döneminden itibaren denetim kapsamından çıkar.


[1] Cumhurbaşkanlığı Karar’ı, 30 Kasım 2022 Tarih ve 32029 Sayılı Resmi gazetede “6434 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Karar” olarak yayınlanmış, en son 1 Mayıs 2025 tarih ve 32887 Sayılı Resmi gazetede yayınlanan “9774 Sayılı Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Belirlenmesine Dair Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar” ile yenilenmiştir.

02.05.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.

GÜNDEM