BASINDAN YAZILAR
Resul KURT - Yıllık izin kaç gün olmalı? - MuhasebeTR

Resul KURT - Yıllık izin kaç gün olmalı?

Yıllık izin, işçilerin dinlenerek çalışma istemini, bedensel ve ruhsal sağlıklarını korumaları, motivasyonlarını ve iş verimliliğini artırmaları amacıyla kullandırılmaktadır. Yıllık ücretli izin hakkı, ülkemizde ilk defa 1960’lı yıllarda uygulanmaya başlanmıştır. 1982 Anayasası’nda da yıllık ücretli izin vazgeçilmez bir hak olarak güvence altına alınmıştır. Yıllık ücretli izne ilişkin temel düzenlemeler 4857 sayılı İş Kanunu’nda ortaya konulmuştur.

İşçinin işyerine giriş tarihinden itibaren deneme süresi de dahil olmak üzere, her çalışma yılını tamamlaması halinde o yıla ilişkin ücretli izne hak kazanır.

Uygulamada çok sıkça rastlanıldığı üzere, bir yıldan az süre için orantılı olarak yıllık ücretli izin hakkı doğmaz. Yani, yıllık ücretli izin hakkı için mutlaka bir yılın dolması gerekmekte olup, bir yıldan az süreler için kıst izin hakkının doğması söz konusu değildir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Tarafların rızası olsa bile, yıllık izin hakkı ortadan kaldırılamaz.

Yıllık ücretli izne hak kazanılması için gerekli şartlardan birisi de işçinin sürekli bir işte çalışmasıdır. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara bu Kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.

Yıllık ücretli izine hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne alınır.

4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilerden işyerine girdiği günden başlayarak, deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olanlara işyerindeki kıdemlerine göre yıllık ücretli izin verilmektedir.

İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;

a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara ondört günden,

b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara yirmi günden,

c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara yirmialtı günden,

az olamayacaktır. Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmayacaktır. Bu nedenle, yıllık ücretli izinlerde sadece iş günlerinin dikkate alınması gerekmektedir. Ancak, işyerlerinde cumartesi günü çalışılıp çalışılmamasının herhangi bir önemi bulunmamaktadır. Cumartesi günleri yıllık izne dahil edilecektir.

Ancak onsekiz ve daha küçük yaştaki işçilerle elli ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi yirmi günden az olmamalıdır. İzin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.

İşçi ve işverenler arasında özelikle 5. yıl izninin kaç gün olarak kullandırılacağı konusu tartışılmaktadır. İş Kanunu’nun 53. maddesinin (a) bendinde hizmet süresi ‘Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil)’ ibaresi kullanılırken, (b) bendinde ‘Beş yıldan fazla onbeş yıldan az’ ibaresi kullanılmaktadır. Doğal olarak 5. yılın hangi bende girdiği konusunda anlaşmazlık olmaktadır. Kanun metninin açık ve anlaşılır olmamasından dolayı iki farklı görüş ortaya çıkmıştır.

Bir görüşe göre,
 

  • 5. yılın izninin 14 gün olduğu,
  • Diğer bir görüşe göre ise 5. yılın izninin 20 gün olduğu ileri sürülmektedir.

    4857 sayılı İş Kanunu’nun 53/a.maddesinde ‘... beş yıla kadar... (beş yıl dahil)...’ ifadesi yer almıştır. Bu ifadeden, 5. hizmet yılına karşılık gelen yıllık izin ücretinin 14 gün üzerinden kullanılması gerektiği görüşü daha ağır basmaktadır.

    Ancak, İş Kanunu’na göre, işçi, yıllık ücretli iznini bir sonraki çalışma yılı içerisinde kullanılabilecektir. Yani, 1. yılın izni 2. yılda, 2. yılın izni 3. yılda, 3. yılın izni 4. yılda, 4. yılın izni 5. yılda, 5. yılın izni 6. yılda kullanılacaktır. Başka bir ifadeyle, 5 yıldan fazla bir hizmet süresine karşılık, ancak 6. yılın izninin kullanıldığı 7. yıldan itibaren 20 günlük yıllık ücretli izin kullanılabilecektir.

(Kaynak: Star Gazetesi | 02.05.2007)

>> Yılın Kampanyası: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM