Zeyneddin Çetin
Vergi Başmüfettişi
cetinzeyni@gmail.com

7256 Sayılı Kanuna Göre Alacakların Yapılandırması ve 7143 sayılı Kanun ile İlgili Hükümleri

7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 17 Kasım 2020 tarihli 31307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kamuoyunda af yasası olarak algılanan bu Kanunun, 7143 ve benzeri Kanunlar ile karşılaştırıldığında alacakların yapılandırılması yönünden daha az kapsayıcı hükümleri içerdiği görülmektedir.

Bu yazımızda; 7256 sayılı Kanunda alacakların yapılandırılması ile ilgili yer alan hükümlere ve beklentilerin aksine yer almayan hususlara değinilecektir. Ayrıca bu Kanunun 7143 sayılı Kanunla ilgili düzenlemelerine yer verilecektir.

1. Bu Kanunda Alacakların Yapılandırması ile İlgili Yer Alan Hükümler

7256 sayılı Kanunda, kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasını içeren hükümler bulunmaktadır. Her alacağın bir kodu bulunmaktadır. Hangi alacağın yapılandırma kapsamına girip girmediği vergi dairelerinden öğrenilebilir. Alacağın kesinleşme tarihi olarak 31.08.2020 tarihi(bu tarih dahil) esas alınmıştır.

Mezkur Kanuna göre, Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere, büyükşehir belediyelerine, büyükşehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerine bağlı tahsil dairelerine olan ve kesinleşen alacakları yapılandırmak isteyen borçluların 31.12.2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları halinde, vergi cezaları tamamen veya kısmen silinirken ödenecek borç tutarları 18 aya varan vadelerle taksitlendirilmektedir.

Başvuruda bulunan mükellefler için ödenecek tutarlar ile silinecek tutarlar aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.

2. Beklentilerin Aksine Bu Kanunda Yer Almayan Hükümler

Bilindiği üzere daha önce alacakların yapılandırması ile ilgili kapsamlı Kanunlar çıkarılmıştı. Bunlar; 2011 yılında çıkarılan 6111 sayılı Kanun, 2016 yılında çıkarılan 6736 sayılı Kanun ve 2018 yılında çıkarılan 7143 sayılı Kanun’dur. Bu Kanunlarda çok geniş bir kesimi ilgilendiren yasal düzenlemeler yapılmıştı. 7256 sayılı Kanunda kesinleşmiş alacakların yapılandırması ile ilgili düzenlemeler yer almaktadır. 6111, 6736 ve 7143 sayılı Kanunlarda yer alan ancak kamuoyundaki beklentilerin aksine 7256 sayılı Kanunda YER ALMAYAN konular aşağıdaki gibidir.

-Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar

-İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler

-Matrah ve vergi artırımı

-İşletme kayıtlarının düzeltilmesi(kasa ve stok)

3. Bu Kanunda 7143 Sayılı Kanun ile İlgili Yer Alan Hükümler

7256 sayılı Kanunun Ortak hükümler başlıklı 3. maddenin 9. fıkrasının b bendinde yer alan hükümler aşağıdaki gibidir.

b) 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanuna göre yapılandırılan ve bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla anılan Kanun kapsamında ödemeleri devam eden alacaklar açısından, borçlular talep etmeleri hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilir. Bu takdirde, 7143 sayılı Kanun kapsamında ödenen taksitler için yapılandırma hükümleri geçerli sayılır, bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için anılan Kanuna göre tercih edilen taksit süresine uygun katsayı uygulanır, kalan taksit tutarlarına konu alacaklar vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilerek bu Kanunun ilgili hükümlerine göre yapılandırılır ve ödenmemiş taksitlere ilişkin kalan katsayı tutarlarının tahsilinden vazgeçilir.

Buna göre,

-7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklardan ödemeleri devam eden alacakların, 7256 sayılı Kanunla yeniden yapılandırılması imkanı tanınmıştır. Bu açıdan olumlu bir düzenleme yapıldığını söylemek mümkündür.

-Bilindiği üzere, 7143 sayılı Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlananların, tahakkuk eden vergilerden en fazla 2 taksiti için geç ödeme hakkı bulunmaktaydı. Söz konusu vergilerin en son 02.09.2019 tarihine kadar ödenmesi şartı bulunmaktaydı. Diğer bir değişle 02.09.2019 tarihine kadar ödemenin tamamının(10-TLye kadar hariç) yapılmaması halinde matrah/vergi artırımı hükümleri ihlal etmiş sayılmaktadır. Bu tarihten sonra ödemenin yapılmış olması ihlal şartına bir etkisi bulunmadığından, şartları ihlal edenler hakkında vergi incelemesi ve tarhıyat yapılabilmektedir.

7256 sayılı Kanunla, 7143 sayılı Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanan ancak şartları ihlal edenler için beklentilerin aksine telafi edici af niteliğinde bir düzenleme yapılmamıştır.  Daha önce 7143 sayılı Kanuna göre ödeme yönünden şartları ihlal edenler için telafi edici af niteliğinde 7159 sayılı Kanunla düzenleme yapılmıştı. Mezkur Kanunla; 7143 sayılı Kanun kapsamında tahakkuk eden vadesi geçen vergilerin ve 2018/Aralık ve 2019/Ocak ayında ödenmesi gereken taksitlerin 28/02/2019 tarihine kadar ödenmesi halinde, mükelleflerin 7143 sayılı Kanunun ihlal olma halinden çıkmalarını sağlayan yeni bir fırsat getirilmişti.

Kamuoyunda 7256 sayılı Kanunla, 7159 sayılı Kanundaki gibi benzer bir düzenlemenin yapılması beklentisi vardı. Ancak bu beklentinin karşılanmadığının bilinmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan 7143 sayılı Kanun kapsamında beyan edilen vergiler kesinleşmiş alacaklar olduğundan, 7256 sayılı Kanunun yapılandırma hükümleri kapsamına girmektedir. Ancak söz konusu alacağın yapılandırılmış olması, 7143 sayılı Kanunun matrah/vergi artırımının ihlal halini kaldırmamaktadır.

Sonuç olarak;

7256 sayılı Kanunda kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasını içeren hükümler bulunmaktadır. Kesinleşen alacakları yapılandırmak isteyen borçluların 31.12.2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Alacağın kesinleşme tarihi olarak 31.08.2020 tarihi(bu tarih dahil) esas alınmıştır. Öte yandan mezkur Kanunda kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklara, inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlere, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlere ve işletme kayıtlarının düzeltilmesine ilişkin düzenlemeler bulunmamaktadır.

7256 sayılı Kanunla, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklardan ödemeleri devam eden alacakların yeniden yapılandırılması mümkündür. Ancak 7256 sayılı Kanunda, 7143 sayılı Kanun kapsamında matrah ve vergi artırımı hükümlerinden yararlanıp ödeme yönünden şartları ihlal edenler için, söz konusu ihlal halini ortadan kaldıracak şekilde telafi edici hak niteliğinde bir düzenlemenin yapılmadığı hususu bilinmelidir.

Kaynakça
-7143 sayılı Kanun

-7159 sayılı Kanun

-7256 sayılı Kanun

23.11.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (156 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.