Yılmaz Dönmez
Yeminli Mali Müşavir
Gelir İdaresi E. Grup Müdürü
ydonmez@ninovaymm.com

Tebliğde Yer Alan Hükmü Mü Uygulayacağız, Tebliğdeki Örneği Mi Dikkate Alacağız?   

Tarih: 21.05.2014 

Bir önceki yazımızda; ihraç kaydıyla mal alıp ihraç eden ihracatçıların alabilecekleri azami KDV tutarının ne olacağı sorununa son yayınlanan tebliğ ile nokta konulduğunu ve mevzuattaki soruna açıklık getirildiğini belirtmiştik.

Hatta bu yazımızda, KDV Genel Uygulama Tebliğinin IV/A-1.3 bölümünde yapılan açıklamalar doğrultusunda KDV oranı Bakanlar Kurulu Kararıyla indirilen ürünleri ihraç kaydıyla alıp ihraç eden ihracatçılara KDV iadesinde avantaj sağlandığını da belirtmiştik.

Katma Değer Vergisi diğer vergi kanunlarına göre çok özellikli bir kanundur. Kanunda yer alan madde sayısının iki katından fazla tebliğ, bir o kadar sirküler yayınlanmıştır. Bu kanunla ilgili verilen özelgelerin sayısı ise onbinleri geçmiştir.

Bu bakımdan, kanunun uygulamasının tek bir tebliğde toplanması, verilen özelgelere bu tebliğde yer verilmesi kolay bir iş değildir. Zira tek tebliğ çalışmasının başladığı günden bu yana bir kaç yıl geçmiştir.

Diğer taraftan Maliye Bakanlığı son zamanlarda tebliğ yayınlamadan önce tebliğ tasarılarını kamuoyuna açmaya başlamış ve kamuoyunun taslak ile ilgili görüşlerini almaya başlamıştır. Bunu takdirle karşılamamak mümkün değildir. Tüm bunlara rağmen tebliğde birbiriyle çelişen hükümler de olabilmektedir.

Bunlardan birisi de ihraç kaydıyla mal alıp ihraç eden ihracatçıların, alabilecekleri maksimum iade tutarının belirlenmesinde olmuştur.

KDV Genel Uygulama Tebliğinin IV/A-1.3 bölümünde ihraç kaydıyla mal alıp ihraç eden ihracatçının genel giderler ve ATİK nedeniyle yüklendiği KDV için iade talebinde bulunabileceği KDV tutarı, ihracat bedeline genel vergi oranı uygulanması sonucu hesaplanan tutar ile ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden hesaplanan KDV arasındaki farkı aşamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Aynı tebliğin IV/A-1.5 bölümünde Dahilde İşleme İzin Belgesi (DİİB) sahibi mükelleflerin ihraç kaydıyla teslimlerinde iade edilecek KDV ile ilgili hükümler yer almaktadır. Tebliğin bu bölümünde konunun daha iyi anlaşılabilmesi için bir örnek de verilmiştir.

Yazımızın başlığında yer alan örnek de, bu bölümde yer alan örnektir. Bu bölümde yer alan örnek aynen aşağıdaki gibidir:

“Örnek: Mükellef (B), 100.000 TL tutarındaki kumaşı DİİB kapsamında KDV ödemeksizin (A)’dan satın almış ve imal ettiği gömlekleri 200.000 TL’ye (C)’ye ihraç kayıtlı teslim etmiş, (C) de söz konusu gömlekleri süresi içinde 210.000 TL bedel mukabili ihraç etmiştir.

-Kumaş ve gömlek teslimleri (% 8) oranında KDV’ye tabidir.

- Mükellef (A)’nın indirilecek KDV toplamı fazla olduğundan, 100.000 TL üzerinden hesapladığı 8.000 TL KDV’yi tecil edememiştir. Bu durumda Mükellef (A)’nın 3065 sayılı Kanunun (11/1-c)ve geçici 17 maddeleri uyarınca iade alabileceği KDV tutarı 8.000 TL’dir. Mükellef (A)’nın söz konusu kumaşı üretmek için yüklendiği KDV’nin 12.000 TL olması durumunda, 8.000 TL’sini ihraç kayıtlı teslim nedeniyle, 4.000 TL’sini de indirimli orana tabi teslim nedeniyle, indirimli orana tabi işlemlere ilişkin iade usul ve esasları çerçevesinde talep etmesi gerekir.

- (B)’nin de DİİB kapsamında satın aldığı kumaşlardan ürettiği gömlekleri 200.000 TL bedelle ihraç kayıtlı tesliminde hesapladığı ancak tahsil etmediği 16.000 TL KDV’nin tamamının indirilecek KDV tutarının yüksek olması nedeniyle tecil edilemediğini varsayalım. Bu durumda (B)’nin 3065 sayılı Kanunun (11/1-c) maddesi uyarınca iade alabileceği KDV tutarı (16.000 TL – 8.000 TL=) 8.000 TL olacaktır. (B)’nin de söz konusu gömlekleri üretmek için yüklendiği KDV tutarının 10.000 TL olduğunu varsayarsak, 8.000 TL KDV’yi ihraç kayıtlı teslim nedeniyle, 2.000 TL KDV’yi ise indirimli orana tabi teslim nedeniyle, indirimli orana tabi işlemlere ilişkin iade usul ve esasları çerçevesinde talep edebilecektir.

-(C) ise 210.000 TL ile 200.000 TL arasındaki fark olan 10.000 TL’nin (% 18)’ini aşmamak üzere, söz konusu ihracat nedeniyle yüklendiği KDV’yi iade alabilecektir.”

Yukarıdaki örnekte DİİB sahibi mükellefin ihraç kaydıyla mal tesliminde alabileceği KDV tutarı açıklanmakta olup, konu ile ilgili olarak Yeminli Mali Müşavir Zekeriya ASLAN tarafından yazılan “DİİB’le Çalışan Firmaların KDV İadelerinde Büyük Darbe” başlıklı yazı, bu sitede yayınlanmıştır. İsteyenler, Yeminli Mali Müşavir Zekeriya ASLAN’ın yazısına http://www.muhasebetr.com/yazarlarimiz/zekeriyaaslan/001/ adresinden ulaşabilirler.

Bizi ilgilendirilen, bu örnekteki ihraç kaydıyla mal alan ihracatçı (C). Örnekte; İhracatçı (C), 200.000 TL’ye ihraç kaydıyla aldığı malları, 210.000 TL’ye ihraç etmiştir. Buna göre; İhracatçı (C)’nin alabileceği maksimum KDV tutarı, ((210.000 – 200.000) x % 18 =) 1.800 TL olarak belirtilmiştir.

Tebliğde yer alan bu örnekteki ürünün KDV oranı, Bakanlar Kurulu Kararıyla indirilmiş ürün olmasaydı; örnekteki çözümün, tebliğin IV/A-1.3 bölümündeki hüküm ile çeliştiği bu kadar erken ortaya çıkmazdı. Çünkü genel orana tabi bir ürünü ihraç kaydıyla alan ihracatçının alabileceği maksimum KDV iadesi tutarı, gerek tebliğin IV/A-1.3 bölümündeki hükümle hesaplansın, gerekse örnekte belirtilen yol ile hesaplansın aynı çıkardı.

Şimdi gelelim İhracatçı (C)’nin alabileceği maksimum KDV iadesi tutarına. Tebliğde yer alan örneğe göre bu tutar, maksimum 1.800 TL’dir. Tebliğin IV/A-1.3 bölümündeki hükme göre ise alınabilecek maksimum KDV tutarı aşağıdaki gibi hesaplanır.


Yapılan İhracatın TL Karşılığı : 210.000 TL
Yapılan İhracatın % 18’i : 37.800 TL
İhraç Kayıtlı Teslim Bedeli Üzerinden Hesaplanan KDV (*) : 16.000 TL
Fark : 21.800 TL

(*) Tebliğin bu bölümünde ihracat bedeline genel vergi oranının uygulanacağı belirtilmişken, ihraç kayıtlı teslim bedeli üzerinden KDV’nin hangi orandan hesaplanacağı belirtilmemiştir. Bu nedenle faturada hesaplanarak gösterilen ve tahsil edilmeyen KDV tutarı dikkate alınmıştır.

Tebliğin IV/A-1.3 bölümündeki hükme göre; İhracatçı (C)’nin alabileceği maksimum KDV iadesi tutarı 21.800 TL’dir. Tebliğdeki örneğe göre alınabilecek maksimum iade tutarı da 1.800 TL’dir. Arada 20.000 TL gibi küçümsenmeyecek bir fark bulunmaktadır. Gerçekleştirilen işlemlerin milyonlarla ifade edildiği durumlarda aradaki farkın daha da artacağı ortadadır.

Bu durumda, İhracatçı (C)’nin bağlı bulunduğu vergi dairesince iade işlemleri yapılırken bu tutarların hangisi dikkate alınarak iade işlemi gerçekleştirilecektir?

İhracatçılarla vergi dairelerinin karşı karşıya gelmeden önce bu çelişkinin bir an önce açıklığa kavuşturulmasında fayda vardır.


Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz)